လွႆၸေႈ၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းလွႆၸေႈ
ဝဵင်းလွႆၸေႈ ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 24°12′0″N 97°43′0″E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈမိူင်း	ၶၢင်
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈမၢၼ်ႈမေႃႇ
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014)	၁၀,၀၃၉
• လွင်ႈၵိူဝ်းယမ်	ၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ၊ ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ (UTC+6.30)

ဝဵင်းလွႆၸေႈ (မၢၼ်ႈ: လွယ်ဂျယ်မြို့, ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Lweje) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်မီး တီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈမၢၼ်ႈမေႃႇ၊ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ သေ ဢိူမ်ႈၸပ်းၶႅၼ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵတၼ်း လူင်ၶျုၼ်းၵွင်တီ ၸႄႈမိူင်းယူႇၼၢၼ်ႇ၊ မိူင်းၶႄႇ ယဝ်ႉ။ ပၢၼ် ၼႅင်ႇငၢၼ်ႇတေႃႇ ဢေးၶျၢၼ်းတႃႇယႃႇယေးၼိၼ်ႉ ၽုၼ်ႉၽျူဝ်းယေးၶွင်ႇၸီႇ မိူဝ်ႈပီ 2002 ၼၼ်ႉ လႆႈပိုတ်ႇဢွင်ႈၵႃႉၵုၼ်ႇ (၁၀)တီႈ တင်း မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း သီႇမိူင်း ၼၼ်ႉ ဢွင်ႈတီႈလွႆၸေႈၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။။

၀၀၆ ဒီဇင်ဘာလတွင် ပြီးစီးခဲ့သော တရုတ်အကူအညီဖြင့် ခင်းသော မိုးမောက်မြို့နှင့် ဆက်သွယ်ထားသည့် ၇၆ ကီလိုမီတာရှိ ကျောက်ခင်းလမ်းကြောင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုများ သုံးဆခန့် တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ထိုလမ်းကြောင့် ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းရှိ ဗန်းမော်မြို့မှ တရုတ်နယ်စပ်သို့ ၁၀ နာရီကြာ ခရီးအား ၃ နာရီအထိ လျော့ချနိုင်ခဲ့သည်။

ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး

ဢဝ် မၢၵ်ႇမႆႉ၊ ထူဝ်ႇ၊ ၶဝ်ႈသၢၼ် လႄႈ ၽၵ်းမီႇႁူဝ်လႅင်ၸိူဝ်းၼႆႉ သႂၢင်းဢွၵ်ႇၸူး မိူင်းၶႄႇသေ လုၵ်ႉတီႈမိူင်းၶႄႇ ၶိုၼ်းဢဝ် ၶူဝ်းၶွင် ၾႆးၾႃႉ၊ ၽႃႈၽႅၼ်ႇ လႄႈ ၶူဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ သႂၢင်းၶဝ်ႈၸူးမႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးၸႃႇဢဝ် လွင်ႈၵႃႉၵုၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႈ၊ မိူင်းတႆးတႄႉၵေႃႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။

ၼႅင်ႇငၢၼ်ႇတေႃႉ ဢေးၶျၢၼ်းတႃႇယႃႇယေးၼိၼ်ႉ ၽုၼ်ႉၽျူဝ်းယေးၶွင်ႇၸီႇ လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ၊ တပ်ႉသိုၵ်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇမႂ်ႇ မိူင်းၶၢင် လႆႈၵိုတ်းလွင်ႈယိုဝ်းၵၼ် မိူဝ်ႈ ပီ 1989 ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ တင်း တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင် (ဢေႇဢၢႆႇဢူဝ်ႇ) ၶဝ်သေ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်မႃး မိူဝ်ႈ ပီ 1994 ၼၼ်ႉသေ လွင်ႈၵႃႉမႆႉတင်း မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢႆးၸဝ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူင်းၵၢၼ်ၶမ်ႇပၼီႇထႆး ဢၼ်လႆႈၶႂၢင်ႉႁဵတ်းမႆႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်ပၵ်းပိူင်သေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႆႉတင်းၼမ်လႄႈ ထိုင်မႃး 1993 ၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈၵိုတ်းလွင်ႈပၼ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်းမႆႉႁင်း ၶမ်ႇပၼီႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တီႈထုင်ႉလွႆၸေႈၼႆႉ ၸၢင်ႈမီးထၢင် ထၢၼ်ႇႁိၼ် ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။