သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ: လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႆႈ

မႄးထတ်းႁဵင်းၵွင်ႉ
လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး
Browse history interactively
ၵၢၼ်မႄးထတ်း ဢၼ်ၵဝ်ႇၵၢၼ်မႄးထတ်း ဢၼ်မႂ်ႇမႂ်ႇ
Content deleted Content added
VisualWikitext
m removing invisible unicode characters
ထႅဝ် 1: ထႅဝ် 1:
{{translation needed}}
{{ၶရိတ်ႉ}}
{{ၶရိတ်ႉ}}
'''သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ''' ({{lang-en|Christianity}}) မီးပိုၼ်ႉထၢၼ်မႃးတီႈ ၸူဝ်ႊပၢၼ်လႄႈၵၢၼ်သွၼ်ၶွင်[[ၸဝ်ႈယေႇသု]]ၸွမ်ႇၼင်ႇဢၼ်ၼႂ်း[[ပပ်ႉထမ်းပၢႆႇပႂ်ႇ]] (canonical gospel)။ ၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ[[ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ]]ဢမ်ႇၼၼ်'''ၶရိသျၢၼ်ႇ'''
'''သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ''' ({{lang-en|Christianity}}) မီးပိုၼ်ႉထၢၼ်မႃးတီႈ ၸူဝ်ႊပၢၼ်လႄႈၵၢၼ်သွၼ်ၶွင်[[ၸဝ်ႈယေႇသု|ၸဝ်ႈယေႇသု]]ၸွမ်ႇၼင်ႇဢၼ်ၼႂ်း[[ပပ်ႉထမ်းပၢႆႇပႂ်ႇ|ပပ်ႉထမ်းပၢႆႇပႂ်ႇ]] (canonical gospel)။ ၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈ[[ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ|ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ]]ဢမ်ႇၼၼ်'''ၶရိသျၢၼ်ႇ'''


ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်[[ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ]] လႄႈပဵၼ်[[ၸဝ်ႈၽြႃးဢၼ်လႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်မႃးပဵၼ်ၵူၼ်း]]လႄႈပဵၼ် [[ၸဝ်ႈၽြႃးၽူႈၾူတ်ႈဢဝ်]] ၵွပ်ႈလွင်ႈၼႆသေ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉယေႇသုဝႃႈ "[[ၸဝ်ႈၽြႃးၶရိတ်ႉ]]" ဢမ်ႇၼၼ် "ၸဝ်ႈ[[မသၢႆႇယႃႇ]]"<ref name="Briggs">
ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်[[ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ|ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ]] လႄႈပဵၼ်[[ၸဝ်ႈၽြႃးဢၼ်လႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်မႃးပဵၼ်ၵူၼ်း|ၸဝ်ႈၽြႃးဢၼ်လႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်မႃးပဵၼ်ၵူၼ်း]]လႄႈပဵၼ် [[ၸဝ်ႈၽြႃးၽူႈၾူတ်ႈဢဝ်|ၸဝ်ႈၽြႃးၽူႈၾူတ်ႈဢဝ်]] ၵွပ်ႈလွင်ႈၼႆသေ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉယေႇသုဝႃႈ "[[ၸဝ်ႈၽြႃးၶရိတ်ႉ|ၸဝ်ႈၽြႃးၶရိတ်ႉ]]" ဢမ်ႇၼၼ် "ၸဝ်ႈ[[မသၢႆႇယႃႇ|မသၢႆႇယႃႇ]]"<ref name="Briggs">
Briggs, Charles A. ''The fundamental Christian faith: the origin, history and interpretation of the Apostles' and Nicene creeds.'' C. Scribner's sons, 1913. [http://books.google.com/books?id=VKMPAAAAIAAJ Books.Google.com]</ref> သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ယၢမ်းၸင်ႇၼႆႉ ၸႅၵ်ႇပဵၼ်ၵိူင်းလူင်သၢမ်ၸုမ်း - ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်း [[ရူဝ်ႇမႅတ်ႉၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ]] [[ဢိတ်ႉသထိူၼ်းဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ]] လႄႈ[[ပြူဝ်ႇတႅတ်ႉသတႅၼ်ႉ]] သေယဝ်ႉ ယင်းၸႅၵ်ႇၽႄၵႂႃႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵိူင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ၊ ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉလႄႈဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ ၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း [[သႃႇသၼႃႇပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ-ပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း]] (East–West Schism) မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊၶရိတ်ႉ 1054 လႄႈ ၵိူင်းပြူဝ်ႇတိတ်ႉသတႅၼ်ႉ တႄႇမီးမႃး ဝၢႆးသေ[[ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပူၵ်းတင်ႈသႃႇသၼႃႇ]] မိူဝ်ႈၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇ 16 သေ ယႅၵ်ႈတူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၵိူင်းရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ <ref>{{Cite book|url=http://books.google.com/books?id=q-vhwjamOioC&pg=PA23&dq=anagignoskomena#v=onepage&q=anagignoskomena&f=true |title=Orthodox and Wesleyan Scriptural understanding and practice
Briggs, Charles A. ''The fundamental Christian faith: the origin, history and interpretation of the Apostles' and Nicene creeds.'' C. Scribner's sons, 1913. [http://books.google.com/books?id=VKMPAAAAIAAJ Books.Google.com]</ref> သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ယၢမ်းၸင်ႇၼႆႉ ၸႅၵ်ႇပဵၼ်ၵိူင်းလူင်သၢမ်ၸုမ်း - ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်း [[ရူဝ်ႇမႅတ်ႉၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ|ရူဝ်ႇမႅတ်ႉၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ]] [[ဢိတ်ႉသထိူၼ်းဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ|ဢိတ်ႉသထိူၼ်းဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ]] လႄႈ[[ပြူဝ်ႇတႅတ်ႉသတႅၼ်ႉ|ပြူဝ်ႇတႅတ်ႉသတႅၼ်ႉ]] သေယဝ်ႉ ယင်းၸႅၵ်ႇၽႄၵႂႃႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵိူင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ၊ ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉလႄႈဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ ၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း [[သႃႇသၼႃႇပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ-ပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း|သႃႇသၼႃႇပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ-ပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း]] (East–West Schism) မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊၶရိတ်ႉ 1054 လႄႈ ၵိူင်းပြူဝ်ႇတိတ်ႉသတႅၼ်ႉ တႄႇမီးမႃး ဝၢႆးသေ[[ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပူၵ်းတင်ႈသႃႇသၼႃႇ|ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပူၵ်းတင်ႈသႃႇသၼႃႇ]] မိူဝ်ႈၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇ 16 သေ ယႅၵ်ႈတူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၵိူင်းရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ <ref>{{Cite book|url=http://books.google.com/books?id=q-vhwjamOioC&pg=PA23&dq=anagignoskomena#v=onepage&q=anagignoskomena&f=true |title=Orthodox and Wesleyan Scriptural understanding and practice
| editor = S. T. Kimbrough|publisher=St Vladimir's Seminary Press|year=2005|isbn=9780881413014}}</ref>
| editor = S. T. Kimbrough|publisher=St Vladimir's Seminary Press|year=2005|isbn=9780881413014}}</ref>


မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼၼ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႆႉ သွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ်ၵိူင်ၼးိူင်ႈၶွင်[[သႃႇသႃႇၼႃႇၵျိဝ်း]]မိူဝ်ႈၵၢင်[[ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 1]]<ref name="Robinson">Robinson, ''Essential Judaism: A Complete Guide to Beliefs, Customs and Rituals'', p. 229.</ref><ref name="Esler">Esler. ''The Early Christian World''. p. 157f.</ref> လႆႈပေႃးမီးမႃးတီႈပွတ်းၾင်ႇ[[ပၢင်ႇလၢႆႇမႅတ်ႉတီႈတႂ်ႇရေးၼီးယၼ်း]] တၢင်းပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၶွင် [[တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ]] (ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ် [[ဢိတ်ႉၸရေး]]လႄႈ[[ပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးလ်]]) ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၵေႃႈ မႄႇၾႃႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း[[သီးရီးယႂ်း]] [[မႄႇသူဝ်ႇပူဝ်ႇတေးမီးယႂ်း]] [[ဢေးသီးယႂ်းမၢႆႇၼိူဝ်ႇ]] လႄႈ [[ဢီႇၵျိပ်ႉ]] သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ မီးတၢင်းယႂ်ႇလႄႈႁႅင်ႁူမ်ႇငမ်းၸွတ်ႈတူဝ် ၼမ်လိူဝ်းမႃးတေႉတေႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႊယၢမ်းဢွၼ်ႇလၢႆပၢၵ်ႇပီႊ လႄႈတေႃႇပေႃးထိုင်[[ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉထီႈ 4]] လႆႈယဵၼ်းမႃးပဵၼ် [[သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း]][[ၸိုင်ႈဝူင်ႉရူဝ်ႇမႅၼ်ႇ]]<ref>Religion in the Roman Empire, Wiley-Blackwell, by James B. Rives, page 196</ref> ၼႂ်းၵႄႈ[[ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၵၢင်]] လိၼ်လႅၼ်ႊၼႂ်းယူးရူပ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁပ်ႉသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ မၢင်ႊလႅၼ်ႊတွၼ်ႊ ၸိူင်ႉၼင်ႇ[[တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ]] [[ဢႃႇၾရီးၵႂ်းႁွင်ႇ]] [[ဢီႇႀီႇယူဝ်းပီးယႃး]] လႄႈ မၢင်ႊပွတ်းမၢင်ႊတွၼ်ႊၶွင်[[ဢိၼ်းတီးယႂ်း]] တႄႉ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းဢေႇဝႆႉယူႇ။<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/07218b.htm Catholic encyclopedia] New Advent</ref><ref>McManners, ''Oxford Illustrated History of Christianity'', pp. 301–03.</ref> ဝၢႆးမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ[[မိတ်ႉသျိၼ်ႇၼရီႇ]]လႄႈ [[ၵၢၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ(မိူင်းႁၢႆး)]] သေ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၵေႃႈ လႆႈၽႄႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း [[လိုမ်လိၼ်ဢမႄးရီးၵႂ်း]] [[ဢေႃးသတေးရီးယႃး]] [[ဢႃႇၾရီးၵႂ်းသပ်ႉသႁႃႇရႃး]] လႄႈ လၢႆလၢႆတီႈၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼၼ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႆႉ သွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ်ၵိူင်ၼးိူင်ႈၶွင်[[သႃႇသႃႇၼႃႇၵျိဝ်း|သႃႇသႃႇၼႃႇၵျိဝ်း]]မိူဝ်ႈၵၢင်[[ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 1|ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 1]]<ref name="Robinson">Robinson, ''Essential Judaism: A Complete Guide to Beliefs, Customs and Rituals'', p. 229.</ref><ref name="Esler">Esler. ''The Early Christian World''. p. 157f.</ref> လႆႈပေႃးမီးမႃးတီႈပွတ်းၾင်ႇ[[ပၢင်ႇလၢႆႇမႅတ်ႉတီႈတႂ်ႇရေးၼီးယၼ်း|ပၢင်ႇလၢႆႇမႅတ်ႉတီႈတႂ်ႇရေးၼီးယၼ်း]] တၢင်းပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၶွင် [[တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ|တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ]] (ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ် [[ဢိတ်ႉၸရေး|ဢိတ်ႉၸရေး]]လႄႈ[[ပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးလ်|ပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးလ်]]) ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၵေႃႈ မႄႇၾႃႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း[[သီးရီးယႂ်း|သီးရီးယႂ်း]] [[မႄႇသူဝ်ႇပူဝ်ႇတေးမီးယႂ်း|မႄႇသူဝ်ႇပူဝ်ႇတေးမီးယႂ်း]] [[ဢေးသီးယႂ်းမၢႆႇၼိူဝ်ႇ|ဢေးသီးယႂ်းမၢႆႇၼိူဝ်ႇ]] လႄႈ [[ဢီႇၵျိပ်ႉ|ဢီႇၵျိပ်ႉ]] သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ မီးတၢင်းယႂ်ႇလႄႈႁႅင်ႁူမ်ႇငမ်းၸွတ်ႈတူဝ် ၼမ်လိူဝ်းမႃးတေႉတေႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႊယၢမ်းဢွၼ်ႇလၢႆပၢၵ်ႇပီႊ လႄႈတေႃႇပေႃးထိုင်[[ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉထီႈ 4|ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉထီႈ 4]] လႆႈယဵၼ်းမႃးပဵၼ် [[သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း|သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း]][[ၸိုင်ႈဝူင်ႉရူဝ်ႇမႅၼ်ႇ|ၸိုင်ႈဝူင်ႉရူဝ်ႇမႅၼ်ႇ]]<ref>Religion in the Roman Empire, Wiley-Blackwell, by James B. Rives, page 196</ref> ၼႂ်းၵႄႈ[[ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၵၢင်|ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၵၢင်]] လိၼ်လႅၼ်ႊၼႂ်းယူးရူပ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁပ်ႉသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ မၢင်ႊလႅၼ်ႊတွၼ်ႊ ၸိူင်ႉၼင်ႇ[[တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ|တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ]] [[ဢႃႇၾရီးၵႂ်းႁွင်ႇ|ဢႃႇၾရီးၵႂ်းႁွင်ႇ]] [[ဢီႇႀီႇယူဝ်းပီးယႃး|ဢီႇႀီႇယူဝ်းပီးယႃး]] လႄႈ မၢင်ႊပွတ်းမၢင်ႊတွၼ်ႊၶွင်[[ဢိၼ်းတီးယႂ်း|ဢိၼ်းတီးယႂ်း]] တႄႉ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းဢေႇဝႆႉယူႇ။<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/07218b.htm Catholic encyclopedia] New Advent</ref><ref>McManners, ''Oxford Illustrated History of Christianity'', pp. 301–03.</ref> ဝၢႆးမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ[[မိတ်ႉသျိၼ်ႇၼရီႇ|မိတ်ႉသျိၼ်ႇၼရီႇ]]လႄႈ [[ၵၢၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ(မိူင်းႁၢႆး)|ၵၢၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ(မိူင်းႁၢႆး)]] သေ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၵေႃႈ လႆႈၽႄႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း [[လိုမ်လိၼ်ဢမႄးရီးၵႂ်း|လိုမ်လိၼ်ဢမႄးရီးၵႂ်း]] [[ဢေႃးသတေးရီးယႃး|ဢေႃးသတေးရီးယႃး]] [[ဢႃႇၾရီးၵႂ်းသပ်ႉသႁႃႇရႃး|ဢႃႇၾရီးၵႂ်းသပ်ႉသႁႃႇရႃး]] လႄႈ လၢႆလၢႆတီႈၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။


ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်ၸဝ်ႈမသၢႆႇယႃႇ ဢၼ်ပျႃတိတ်ဝႆႉၼႂ်း [[ပပ်ႉထမ်းႁီးပြူး]] ဢၼ်ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ "[[ပပ်ႉထမ်းဢၼ်ၵဝ်ႇ]]" ပိုၼ်ႉထၢၼ် [[ပၢႆးၾိင်ႈတႅတ်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ]]ၼႄဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်း[[လၵ်းပိူင်ယုမ်ႇယမ် ]] (ecumenical creed) ဢၼ်မီးမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ [[သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉပၢၼ်ႁႅၵ်ႈ]] လႄႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်တင်းလၢႆ ၼႂ်းၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယွမ်းႁပ်ႉ။ မီးၵၢၼ်ပိုၼ်ႊလၢတ်ႈၶေႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ [[ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပျၢတိတ်ၸဝ်ႈယေႇသု|ၸဝ်ႈယေႇသုလႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်]] [[ၵၢၼ်မတ်ႉၸဝႈ်ယေႇသုၵိုၵ်းလၵ်းၶႃပႄ|သဵင်ႈၸူဝ်ႊ]] လႄႈထုၵ်ႇၽင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇ[[ၶီးၸႂ်ၶိုၼ်း]] ပုၼ်ႈတႃႇပၼ် ၸူဝ်ႊပၢၼ်ထႃႇဝရ ၸိူဝ်းၽူႈယုမ်ႇယမ်ၸဝ်ႈယေႇသုလႄႈ ၸိူဝ်းၽူႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသုပဵၼ်ၽူႈၾူတ်ႇဢဝ်တၢင်းၽိတ်း <ref>Sheed, Frank. ''Theology and Sanity''. (Ignatius Press: San Francisco, 1993), pp. 276.</ref> ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ [[ၸဝ်ႈယေႇသု ၶိုၼ်းမိူင်းၽီ]] ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၵုမ်းၵႂၢၼ်းလႄႈၵႅတ်ႇၶႄ [[ၸဝ်ႈၽြႃး​ ပေႃလူင်ပဵၼ်ၸဝ်]] ၵိူင်းၶရိတ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်သွၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း [[ၵၢၼ်တွၼ်ႇၽိင်ႈပွတ်းလိုၼ်းသုတ်း |တွၼ်ႇၽိင်ႈ ]] ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႊၵေႃႉ တင်းၵူၼ်းၶီးလႄႈၵူၼ်းတၢႆ တေမႃးပၼ်ၸူဝ်ႊသၢၵ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ เ<ref name="Christianity">{{cite web|url=http://berkleycenter.georgetown.edu/resources/traditions/christianity |title=Christianity |work=Knowledge Resources |publisher=[[Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs]]|accessdate=2011-11-22}}</ref> ပိူၼ်ႈတူၺ်းႁၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်တူဝ်ႈယၢင်ႇၸူဝ်ႊပၢၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႊလီငၢမ်း လႄႈ ပဵၼ်ပႃး [[ၽူႈၽႄၵႂၢမး်သွၼ် ]]လႄႈပဵၼ် [[လုၵ်ႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ |ၸဝ်ႈၽြႃး ]] လူင်းမႃးၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း<ref name="McGrath4">McGrath, ''Christianity: An Introduction'', pp. 4–6.</ref>
ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်ၸဝ်ႈမသၢႆႇယႃႇ ဢၼ်ပျႃတိတ်ဝႆႉၼႂ်း [[ပပ်ႉထမ်းႁီးပြူး|ပပ်ႉထမ်းႁီးပြူး]] ဢၼ်ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ "[[ပပ်ႉထမ်းဢၼ်ၵဝ်ႇ|ပပ်ႉထမ်းဢၼ်ၵဝ်ႇ]]" ပိုၼ်ႉထၢၼ် [[ပၢႆးၾိင်ႈတႅတ်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ|ပၢႆးၾိင်ႈတႅတ်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ]]ၼႄဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်း[[လၵ်းပိူင်ယုမ်ႇယမ် |လၵ်းပိူင်ယုမ်ႇယမ် ]] (ecumenical creed) ဢၼ်မီးမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ [[သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉပၢၼ်ႁႅၵ်ႈ|သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉပၢၼ်ႁႅၵ်ႈ]] လႄႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်တင်းလၢႆ ၼႂ်းၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယွမ်းႁပ်ႉ။ မီးၵၢၼ်ပိုၼ်ႊလၢတ်ႈၶေႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ [[ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပျၢတိတ်ၸဝ်ႈယေႇသု|ၸဝ်ႈယေႇသုလႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်]] [[ၵၢၼ်မတ်ႉၸဝႈ်ယေႇသုၵိုၵ်းလၵ်းၶႃပႄ|သဵင်ႈၸူဝ်ႊ]] လႄႈထုၵ်ႇၽင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇ[[ၶီးၸႂ်ၶိုၼ်း|ၶီးၸႂ်ၶိုၼ်း]] ပုၼ်ႈတႃႇပၼ် ၸူဝ်ႊပၢၼ်ထႃႇဝရ ၸိူဝ်းၽူႈယုမ်ႇယမ်ၸဝ်ႈယေႇသုလႄႈ ၸိူဝ်းၽူႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသုပဵၼ်ၽူႈၾူတ်ႇဢဝ်တၢင်းၽိတ်း <ref>Sheed, Frank. ''Theology and Sanity''. (Ignatius Press: San Francisco, 1993), pp. 276.</ref> ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ [[ၸဝ်ႈယေႇသု ၶိုၼ်းမိူင်းၽီ|ၸဝ်ႈယေႇသု ၶိုၼ်းမိူင်းၽီ]] ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၵုမ်းၵႂၢၼ်းလႄႈၵႅတ်ႇၶႄ [[ၸဝ်ႈၽြႃး ပေႃလူင်ပဵၼ်ၸဝ်|ၸဝ်ႈၽြႃး ပေႃလူင်ပဵၼ်ၸဝ်]] ၵိူင်းၶရိတ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်သွၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း [[ၵၢၼ်တွၼ်ႇၽိင်ႈပွတ်းလိုၼ်းသုတ်း |တွၼ်ႇၽိင်ႈ ]] ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႊၵေႃႉ တင်းၵူၼ်းၶီးလႄႈၵူၼ်းတၢႆ တေမႃးပၼ်ၸူဝ်ႊသၢၵ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ เ<ref name="Christianity">{{cite web|url=http://berkleycenter.georgetown.edu/resources/traditions/christianity |title=Christianity |work=Knowledge Resources |publisher=[[Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs|Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs]]|accessdate=2011-11-22}}</ref> ပိူၼ်ႈတူၺ်းႁၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်တူဝ်ႈယၢင်ႇၸူဝ်ႊပၢၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႊလီငၢမ်း လႄႈ ပဵၼ်ပႃး [[ၽူႈၽႄၵႂၢမး်သွၼ် |ၽူႈၽႄၵႂၢမး်သွၼ် ]]လႄႈပဵၼ် [[လုၵ်ႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ |ၸဝ်ႈၽြႃး ]] လူင်းမႃးၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း<ref name="McGrath4">McGrath, ''Christianity: An Introduction'', pp. 4–6.</ref>


မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉ [[ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 21]]ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉမွၵ်ႉ 2.2 ႁဵင်လၢၼ်ႉၵေႃႉၼႂ်းလူၵ်ႈ <ref name="foreignpolicy.com">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835|title=The List: The World’s Fastest-Growing Religions|publisher=foreignpolicy.com|date= 2007-03 |accessdate=2010-01-04}}</ref><ref name="Major Religions Ranked by Size">{{cite web|url=http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html |title=Major Religions Ranked by Size |publisher=Adherents.com |date= |accessdate=2009-05-05}}</ref> ပဵၼ်ၼိူင်ႈၼႂ်းသၢမ်ပုၼ်ႈႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတင်းၵမ်ႇၾႃႇ လႄႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇ ဢၼ်မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ် ၼမ်တီႈသုတ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ <ref>Hinnells, ''The Routledge Companion to the Study of Religion'', p. 441.</ref><ref>{{cite news |title=Study: Christian population shifts from Europe |author=Zoll, Rachel |url=http://hosted.ap.org/dynamic/stories/U/US_REL_GLOBAL_CHRISTIANITY?SITE=AP&SECTION=HOME&TEMPLATE=DEFAULT&CTIME=2011-12-19-16-16-50 |newspaper=Associated Press |date=December 19, 2011 |accessdate=19 December 2011}}</ref> ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းပႃးယူႇယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉ [[ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 21|ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 21]]ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉမွၵ်ႉ 2.2 ႁဵင်လၢၼ်ႉၵေႃႉၼႂ်းလူၵ်ႈ <ref name="foreignpolicy.com">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835|title=The List: The World’s Fastest-Growing Religions|publisher=foreignpolicy.com|date= 2007-03 |accessdate=2010-01-04}}</ref><ref name="Major Religions Ranked by Size">{{cite web|url=http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html |title=Major Religions Ranked by Size |publisher=Adherents.com |date= |accessdate=2009-05-05}}</ref> ပဵၼ်ၼိူင်ႈၼႂ်းသၢမ်ပုၼ်ႈႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတင်းၵမ်ႇၾႃႇ လႄႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇ ဢၼ်မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ် ၼမ်တီႈသုတ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ <ref>Hinnells, ''The Routledge Companion to the Study of Religion'', p. 441.</ref><ref>{{cite news |title=Study: Christian population shifts from Europe |author=Zoll, Rachel |url=http://hosted.ap.org/dynamic/stories/U/US_REL_GLOBAL_CHRISTIANITY?SITE=AP&SECTION=HOME&TEMPLATE=DEFAULT&CTIME=2011-12-19-16-16-50 |newspaper=Associated Press |date=December 19, 2011 |accessdate=19 December 2011}}</ref> ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းပႃးယူႇယဝ်ႉ။


== ၵိူင်း ==
== ၵိူင်း ==
ထႅဝ် 17: ထႅဝ် 18:




* [[ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ ]]
* [[ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ |ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ ]]
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ [[ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ]] မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် [[ၽူႈတႅၼ်း ]]ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ [[သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ]] ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် [[ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ]]။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ [[ပေႃႈလူင် ]] လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း [[ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ]] ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈတင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ๆ
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ [[ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ|ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ]] မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် [[ၽူႈတႅၼ်း |ၽူႈတႅၼ်း ]]ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ [[သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း |သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ]] ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် [[ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ |ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ]]။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ [[ပေႃႈလူင် |ပေႃႈလူင် ]] လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း [[ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ |ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ]] ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈတင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ๆ


* [[โปรเตสแตนต์]] แปลว่าคัดค้าน แยกตัวมาจากนิกายโรมันคาทอลิกในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นนิกายที่ถือว่าศรัทธาของแต่ละคนที่มีต่อพระเจ้าสำคัญกว่าพิธีกรรม ซึ่งยังแตกย่อยออกเป็นหลายร้อยคณะ เนื่องจากมีความเห็นแตกต่างเกี่ยวกับ[[คัมภีร์ไบเบิล]] และการปฏิบัติในพิธีกรรม นิกายนี้ไม่มี[[นักบวช]]เชื่อว่าทุกคนสามารถเข้าถึงพระเจ้าได้โดยมิต้องอาศัยบาทหลวง มีเพียงศิษยาภิบาล ที่คอยให้คำปรึกษากับผู้เชื่อ และถือว่าพระเยซูได้ทรงไถ่บาปแก่ศาสนิกทุกคนไปเมื่อถูกตรึงกางเขนแล้ว นิกายนี้มีเพียงไม้กางเขนเป็นเครื่องหมายแห่งศาสนาเท่านั้น มีผู้นับถือรวมกันทุกนิกายย่อยประมาณ 500 ล้านคน
* [[โปรเตสแตนต์|โปรเตสแตนต์]] แปลว่าคัดค้าน แยกตัวมาจากนิกายโรมันคาทอลิกในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นนิกายที่ถือว่าศรัทธาของแต่ละคนที่มีต่อพระเจ้าสำคัญกว่าพิธีกรรม ซึ่งยังแตกย่อยออกเป็นหลายร้อยคณะ เนื่องจากมีความเห็นแตกต่างเกี่ยวกับ[[คัมภีร์ไบเบิล|คัมภีร์ไบเบิล]] และการปฏิบัติในพิธีกรรม นิกายนี้ไม่มี[[นักบวช|นักบวช]]เชื่อว่าทุกคนสามารถเข้าถึงพระเจ้าได้โดยมิต้องอาศัยบาทหลวง มีเพียงศิษยาภิบาล ที่คอยให้คำปรึกษากับผู้เชื่อ และถือว่าพระเยซูได้ทรงไถ่บาปแก่ศาสนิกทุกคนไปเมื่อถูกตรึงกางเขนแล้ว นิกายนี้มีเพียงไม้กางเขนเป็นเครื่องหมายแห่งศาสนาเท่านั้น มีผู้นับถือรวมกันทุกนิกายย่อยประมาณ 500 ล้านคน


* [[อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์]] แปลว่าถูกต้อง นับถือในประเทศทางฝั่ง[[ยุโรปตะวันออก]] เช่น [[กรีซ]] [[รัสเซีย]] โดยแยกตัวออกไปจาก[[ศาสนาคริสต์ตะวันตก]] เพราะไม่อยากอยู่ภายใต้อำนาจของสันตะปาปาซึ่งมีอำนาจมากสูงกว่ากษัตริย์ (คือมีอำนาจแต่งตั้งและถอดถอนกษัตริย์ได้) ในสมัยนั้น โดยที่มิได้เปลี่ยนแปลงข้อความเชื่อ ข้อความเชื่อของนิกายออทอดอกซ์เหมือนกับข้อความเชื่อของนิกายโรมันคาทอลิก แต่ละประเทศมี[[อัครบิดร]]เป็นประมุขของคริสตจักร นิกายออทอดอกซ์ยังมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า[[ศาสนาคริสต์ตะวันออก]] มีศาสนิกชนรวมกันประมาณ 500 ล้านคน
* [[อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์|อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์]] แปลว่าถูกต้อง นับถือในประเทศทางฝั่ง[[ยุโรปตะวันออก|ยุโรปตะวันออก]] เช่น [[กรีซ|กรีซ]] [[รัสเซีย|รัสเซีย]] โดยแยกตัวออกไปจาก[[ศาสนาคริสต์ตะวันตก|ศาสนาคริสต์ตะวันตก]] เพราะไม่อยากอยู่ภายใต้อำนาจของสันตะปาปาซึ่งมีอำนาจมากสูงกว่ากษัตริย์ (คือมีอำนาจแต่งตั้งและถอดถอนกษัตริย์ได้) ในสมัยนั้น โดยที่มิได้เปลี่ยนแปลงข้อความเชื่อ ข้อความเชื่อของนิกายออทอดอกซ์เหมือนกับข้อความเชื่อของนิกายโรมันคาทอลิก แต่ละประเทศมี[[อัครบิดร|อัครบิดร]]เป็นประมุขของคริสตจักร นิกายออทอดอกซ์ยังมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า[[ศาสนาคริสต์ตะวันออก|ศาสนาคริสต์ตะวันออก]] มีศาสนิกชนรวมกันประมาณ 500 ล้านคน


== พิธีกรรมสำคัญในศาสนาคริสต์ ==
== พิธีกรรมสำคัญในศาสนาคริสต์ ==
พิธีกรรมสำคัญในศาสนานี้เรียกว่า "[[พิธีศักดิ์สิทธิ์]]" มีดังนี้
พิธีกรรมสำคัญในศาสนานี้เรียกว่า "[[พิธีศักดิ์สิทธิ์|พิธีศักดิ์สิทธิ์]]" มีดังนี้


* '''[[พิธีบัพติศมา]]'''หรือ'''ศีลล้างบาป''' เป็นพิธีแรกที่คริสตชนต้องรับ ในนิกายโปรแตสแตนต์ต้องลงน้ำทั้งตัวเป็นสัญลักษณ์ว่าได้ตายจากชีวิตเก่าและถือกำเนิดในพระคริสต์แล้ว ส่วนในนิกายโรมันคาทอลิกบาทหลวงจะใช้น้ำศักดิ์สิทธิ์เทลงบนศีรษะพร้อมเจิมน้ำมันคริสมาที่หน้าผาก
* '''[[พิธีบัพติศมา|พิธีบัพติศมา]]'''หรือ'''ศีลล้างบาป''' เป็นพิธีแรกที่คริสตชนต้องรับ ในนิกายโปรแตสแตนต์ต้องลงน้ำทั้งตัวเป็นสัญลักษณ์ว่าได้ตายจากชีวิตเก่าและถือกำเนิดในพระคริสต์แล้ว ส่วนในนิกายโรมันคาทอลิกบาทหลวงจะใช้น้ำศักดิ์สิทธิ์เทลงบนศีรษะพร้อมเจิมน้ำมันคริสมาที่หน้าผาก
* '''[[พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์]]''' หรือ'''ศีลมหาสนิท''' เป็นพิธีกรรมรับศีลโดยรับขนมปังและเหล้าองุ่นมารับประทาน โดยความเชื่อว่าพระกายและพระโลหิตของพระเยซู ซึ่งเป็นพิธีสืบเนื่องมาจากพิธี[[ปัสคา]]ของศาสนายิว
* '''[[พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์|พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์]]''' หรือ'''ศีลมหาสนิท''' เป็นพิธีกรรมรับศีลโดยรับขนมปังและเหล้าองุ่นมารับประทาน โดยความเชื่อว่าพระกายและพระโลหิตของพระเยซู ซึ่งเป็นพิธีสืบเนื่องมาจากพิธี[[ปัสคา|ปัสคา]]ของศาสนายิว
* '''[[ศีลอภัยบาป]]''' เป็นการสารภาพบาปกับพระเจ้าโดยผ่านบาทหลวง บาทหลวงจะเป็นผู้ตักเตือนสั่งสอนไม่ให้ทำบาปนั้นอีก และทำการอภัยบาปให้ในนามพระเจ้า
* '''[[ศีลอภัยบาป|ศีลอภัยบาป]]''' เป็นการสารภาพบาปกับพระเจ้าโดยผ่านบาทหลวง บาทหลวงจะเป็นผู้ตักเตือนสั่งสอนไม่ให้ทำบาปนั้นอีก และทำการอภัยบาปให้ในนามพระเจ้า
* '''[[ศีลกำลัง]]''' เป็นพิธีรับศีลโดยการเจิมหน้าผาก เพื่อยืนยันความเชื่อว่าจะนับถือศาสนาคริสต์ตลอดไปและได้รับ[[พระพรของพระจิต]] ทำให้เข้มแข็งในความเชื่อมากขึ้น กระทำเฉพาะในนิกายโรมันคาทอลิกเท่านั้น
* '''[[ศีลกำลัง|ศีลกำลัง]]''' เป็นพิธีรับศีลโดยการเจิมหน้าผาก เพื่อยืนยันความเชื่อว่าจะนับถือศาสนาคริสต์ตลอดไปและได้รับ[[พระพรของพระจิต|พระพรของพระจิต]] ทำให้เข้มแข็งในความเชื่อมากขึ้น กระทำเฉพาะในนิกายโรมันคาทอลิกเท่านั้น
* '''[[ศีลสมรส]]''' เป็นพิธีประกอบการแต่งงาน โดยบาทหลวงเป็นพยาน เป็นการแสดงความสัมพันธ์ว่าจะรักกันจนกว่าชีวิตจะหาไม่ ส่วนในนิกายโปรเตสแตนต์ จะเป็นพิธีสาบานตน
* '''[[ศีลสมรส|ศีลสมรส]]''' เป็นพิธีประกอบการแต่งงาน โดยบาทหลวงเป็นพยาน เป็นการแสดงความสัมพันธ์ว่าจะรักกันจนกว่าชีวิตจะหาไม่ ส่วนในนิกายโปรเตสแตนต์ จะเป็นพิธีสาบานตน
* '''[[ศีลอนุกรม]]''' เป็นพิธีสำหรับการบวชเป็น[[เคลอจี|นักบวช]] ได้แก่ [[มุขนายก]] [[บาทหลวง]] และ[[พันธบริกร]]
* '''[[ศีลอนุกรม|ศีลอนุกรม]]''' เป็นพิธีสำหรับการบวชเป็น[[เคลอจี|นักบวช]] ได้แก่ [[มุขนายก|มุขนายก]] [[บาทหลวง|บาทหลวง]] และ[[พันธบริกร|พันธบริกร]]
* '''[[ศีลเจิมคนไข้]]''' เป็นพิธีเจิมคนไข้โดยบาทหลวงจะเจิมน้ำมันลงบนหน้าผากและมือทั้งสองข้างของผู้ป่วย ให้ระลึกว่าพระเจ้าจะอยู่กับตนและให้พลังบรรเทาอาการเจ็บป่วย
* '''[[ศีลเจิมคนไข้|ศีลเจิมคนไข้]]''' เป็นพิธีเจิมคนไข้โดยบาทหลวงจะเจิมน้ำมันลงบนหน้าผากและมือทั้งสองข้างของผู้ป่วย ให้ระลึกว่าพระเจ้าจะอยู่กับตนและให้พลังบรรเทาอาการเจ็บป่วย


สำหรับนิกายโรมันคาทอลิกและนิกายออร์ทอดอกซ์ จะมีพิธีกรรมทั้ง 7 พิธี แต่สำหรับนิกายโปรเตสแตนต์ จะมีเพียง 2 พิธี คือ [[พิธีบัพติศมา]]และ[[พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์]]
สำหรับนิกายโรมันคาทอลิกและนิกายออร์ทอดอกซ์ จะมีพิธีกรรมทั้ง 7 พิธี แต่สำหรับนิกายโปรเตสแตนต์ จะมีเพียง 2 พิธี คือ [[พิธีบัพติศมา|พิธีบัพติศมา]]และ[[พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์|พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์]]


== อ้างอิง ==== ၵိူင်း ==
== อ้างอิง ==== ၵိူင်း ==
ထႅဝ် 42: ထႅဝ် 43:




* [[ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ ]]
* [[ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ |ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ ]]
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ [[ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ]] မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် [[ၽူႈတႅၼ်း ]]ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ [[သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ]] ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် [[ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ]]။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ [[ပေႃႈလူင် ]] လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း [[ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ]] ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ [[ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ|ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ]] မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် [[ၽူႈတႅၼ်း |ၽူႈတႅၼ်း ]]ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ [[သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း |သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ]] ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် [[ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ |ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ]]။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ [[ပေႃႈလူင် |ပေႃႈလူင် ]] လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း [[ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ |ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ]] ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ


== ၵိူင်း ==
== ၵိူင်း ==
ထႅဝ် 50: ထႅဝ် 51:




* [[ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ ]]
* [[ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ |ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀိၵ်ႉ ]]
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ [[ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ]] မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် [[ၽူႈတႅၼ်း ]]ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ [[သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ]] ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် [[ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ]]။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ [[ပေႃႈလူင် ]] လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း [[ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ]] ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ
ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ [[ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ|ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ]] မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် [[ၽူႈတႅၼ်း |ၽူႈတႅၼ်း ]]ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ [[သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း |သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ]] ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် [[ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ |ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ]]။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ [[ပေႃႈလူင် |ပေႃႈလူင် ]] လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း [[ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ |ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ]] ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ

ၶိုၼ်းၶူၼ်ႉၶႆႈၼင်ႇ 17:28, 28 ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ 2017

ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ၶရိတ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Christianity) မီးပိုၼ်ႉထၢၼ်မႃးတီႈ ၸူဝ်ႊပၢၼ်လႄႈၵၢၼ်သွၼ်ၶွင်ၸဝ်ႈယေႇသုၸွမ်ႇၼင်ႇဢၼ်ၼႂ်းပပ်ႉထမ်းပၢႆႇပႂ်ႇ (canonical gospel)။ ၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝႃႈၸၢဝ်းၶရိတ်ႉဢမ်ႇၼၼ်ၶရိသျၢၼ်ႇ

ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ လႄႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၽြႃးဢၼ်လႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ်မႃးပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၽြႃးၽူႈၾူတ်ႈဢဝ် ၵွပ်ႈလွင်ႈၼႆသေ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉယေႇသုဝႃႈ "ၸဝ်ႈၽြႃးၶရိတ်ႉ" ဢမ်ႇၼၼ် "ၸဝ်ႈမသၢႆႇယႃႇ"[1] သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ယၢမ်းၸင်ႇၼႆႉ ၸႅၵ်ႇပဵၼ်ၵိူင်းလူင်သၢမ်ၸုမ်း - ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸမ်း ရူဝ်ႇမႅတ်ႉၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ဢိတ်ႉသထိူၼ်းဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ လႄႈပြူဝ်ႇတႅတ်ႉသတႅၼ်ႉ သေယဝ်ႉ ယင်းၸႅၵ်ႇၽႄၵႂႃႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵိူင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ၊ ရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉလႄႈဢေႃႇတူဝ်ႇတွၵ်ႉ ၸႅၵ်ႇၽႄၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း သႃႇသၼႃႇပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ-ပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း (East–West Schism) မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊၶရိတ်ႉ 1054 လႄႈ ၵိူင်းပြူဝ်ႇတိတ်ႉသတႅၼ်ႉ တႄႇမီးမႃး ဝၢႆးသေၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပူၵ်းတင်ႈသႃႇသၼႃႇ မိူဝ်ႈၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇ 16 သေ ယႅၵ်ႈတူဝ်ဢွၵ်ႇမႃးတီႈ ၵိူင်းရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ [2]

မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼၼ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႆႉ သွၼ်ႇဝႃႈပဵၼ်ၵိူင်ၼးိူင်ႈၶွင်သႃႇသႃႇၼႃႇၵျိဝ်းမိူဝ်ႈၵၢင်ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 1[3][4] လႆႈပေႃးမီးမႃးတီႈပွတ်းၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇမႅတ်ႉတီႈတႂ်ႇရေးၼီးယၼ်း တၢင်းပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၶွင် တွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ (ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ် ဢိတ်ႉၸရေးလႄႈပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးလ်) ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၵေႃႈ မႄႇၾႃႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်းသီးရီးယႂ်း မႄႇသူဝ်ႇပူဝ်ႇတေးမီးယႂ်း ဢေးသီးယႂ်းမၢႆႇၼိူဝ်ႇ လႄႈ ဢီႇၵျိပ်ႉ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ မီးတၢင်းယႂ်ႇလႄႈႁႅင်ႁူမ်ႇငမ်းၸွတ်ႈတူဝ် ၼမ်လိူဝ်းမႃးတေႉတေႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႊယၢမ်းဢွၼ်ႇလၢႆပၢၵ်ႇပီႊ လႄႈတေႃႇပေႃးထိုင်ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉထီႈ 4 လႆႈယဵၼ်းမႃးပဵၼ် သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်းၸိုင်ႈဝူင်ႉရူဝ်ႇမႅၼ်ႇ[5] ၼႂ်းၵႄႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၵၢင် လိၼ်လႅၼ်ႊၼႂ်းယူးရူပ်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁပ်ႉသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ မၢင်ႊလႅၼ်ႊတွၼ်ႊ ၸိူင်ႉၼင်ႇတွၼ်ႊၵၢင်ပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢႃႇၾရီးၵႂ်းႁွင်ႇ ဢီႇႀီႇယူဝ်းပီးယႃး လႄႈ မၢင်ႊပွတ်းမၢင်ႊတွၼ်ႊၶွင်ဢိၼ်းတီးယႂ်း တႄႉ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းဢေႇဝႆႉယူႇ။[6][7] ဝၢႆးမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမိတ်ႉသျိၼ်ႇၼရီႇလႄႈ ၵၢၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶူဝ်ႇလူဝ်ႇၼီႇ(မိူင်းႁၢႆး) သေ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၵေႃႈ လႆႈၽႄႈၵႂႃႇပွတ်းတၢင်း လိုမ်လိၼ်ဢမႄးရီးၵႂ်း ဢေႃးသတေးရီးယႃး ဢႃႇၾရီးၵႂ်းသပ်ႉသႁႃႇရႃး လႄႈ လၢႆလၢႆတီႈၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်ၸဝ်ႈမသၢႆႇယႃႇ ဢၼ်ပျႃတိတ်ဝႆႉၼႂ်း ပပ်ႉထမ်းႁီးပြူး ဢၼ်ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ "ပပ်ႉထမ်းဢၼ်ၵဝ်ႇ" ပိုၼ်ႉထၢၼ် ပၢႆးၾိင်ႈတႅတ်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႄဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းလၵ်းပိူင်ယုမ်ႇယမ် (ecumenical creed) ဢၼ်မီးမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉပၢၼ်ႁႅၵ်ႈ လႄႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ်တင်းလၢႆ ၼႂ်းၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယွမ်းႁပ်ႉ။ မီးၵၢၼ်ပိုၼ်ႊလၢတ်ႈၶေႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသုလႆႈႁပ်ႉပျႃတိတ် သဵင်ႈၸူဝ်ႊ လႄႈထုၵ်ႇၽင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇၶီးၸႂ်ၶိုၼ်း ပုၼ်ႈတႃႇပၼ် ၸူဝ်ႊပၢၼ်ထႃႇဝရ ၸိူဝ်းၽူႈယုမ်ႇယမ်ၸဝ်ႈယေႇသုလႄႈ ၸိူဝ်းၽူႈဝႆႉဝၢင်းၸႂ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသုပဵၼ်ၽူႈၾူတ်ႇဢဝ်တၢင်းၽိတ်း [8] ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၶဝ်ယင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ၶိုၼ်းမိူင်းၽီ ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၵုမ်းၵႂၢၼ်းလႄႈၵႅတ်ႇၶႄ ၸဝ်ႈၽြႃး ပေႃလူင်ပဵၼ်ၸဝ် ၵိူင်းၶရိတ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်သွၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု တေပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း တွၼ်ႇၽိင်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႊၵေႃႉ တင်းၵူၼ်းၶီးလႄႈၵူၼ်းတၢႆ တေမႃးပၼ်ၸူဝ်ႊသၢၵ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ เ[9] ပိူၼ်ႈတူၺ်းႁၼ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈယေႇသု ပဵၼ်တူဝ်ႈယၢင်ႇၸူဝ်ႊပၢၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႊလီငၢမ်း လႄႈ ပဵၼ်ပႃး ၽူႈၽႄၵႂၢမး်သွၼ် လႄႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၽြႃး လူင်းမႃးၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း[10]

မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉ ၸူဝ်ႊပၢၵ်ႇပီႊၶရိတ်ႉ 21ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉမွၵ်ႉ 2.2 ႁဵင်လၢၼ်ႉၵေႃႉၼႂ်းလူၵ်ႈ [11][12] ပဵၼ်ၼိူင်ႈၼႂ်းသၢမ်ပုၼ်ႈႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတင်းၵမ်ႇၾႃႇ လႄႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇ ဢၼ်မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ် ၼမ်တီႈသုတ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ [13][14] ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်သႃႇသၼႃႇၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းပႃးယူႇယဝ်ႉ။

ၵိူင်း

ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ပွင်ၵႂၢမ်းငဝ်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း၊ ၸွမ်းၼင်ႇၽိင်ႈငႄႈ လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၽႄႇသႃႇသၼႇၶရိတ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်ၵိူင်း။ 3 ၵိူင်းၼၼ်ႉၸမ်း


ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈတႅၼ်း ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပေႃႈလူင် လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈတင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။ ๆ

  • โปรเตสแตนต์ แปลว่าคัดค้าน แยกตัวมาจากนิกายโรมันคาทอลิกในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นนิกายที่ถือว่าศรัทธาของแต่ละคนที่มีต่อพระเจ้าสำคัญกว่าพิธีกรรม ซึ่งยังแตกย่อยออกเป็นหลายร้อยคณะ เนื่องจากมีความเห็นแตกต่างเกี่ยวกับคัมภีร์ไบเบิล และการปฏิบัติในพิธีกรรม นิกายนี้ไม่มีนักบวชเชื่อว่าทุกคนสามารถเข้าถึงพระเจ้าได้โดยมิต้องอาศัยบาทหลวง มีเพียงศิษยาภิบาล ที่คอยให้คำปรึกษากับผู้เชื่อ และถือว่าพระเยซูได้ทรงไถ่บาปแก่ศาสนิกทุกคนไปเมื่อถูกตรึงกางเขนแล้ว นิกายนี้มีเพียงไม้กางเขนเป็นเครื่องหมายแห่งศาสนาเท่านั้น มีผู้นับถือรวมกันทุกนิกายย่อยประมาณ 500 ล้านคน
  • อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ แปลว่าถูกต้อง นับถือในประเทศทางฝั่งยุโรปตะวันออก เช่น กรีซ รัสเซีย โดยแยกตัวออกไปจากศาสนาคริสต์ตะวันตก เพราะไม่อยากอยู่ภายใต้อำนาจของสันตะปาปาซึ่งมีอำนาจมากสูงกว่ากษัตริย์ (คือมีอำนาจแต่งตั้งและถอดถอนกษัตริย์ได้) ในสมัยนั้น โดยที่มิได้เปลี่ยนแปลงข้อความเชื่อ ข้อความเชื่อของนิกายออทอดอกซ์เหมือนกับข้อความเชื่อของนิกายโรมันคาทอลิก แต่ละประเทศมีอัครบิดรเป็นประมุขของคริสตจักร นิกายออทอดอกซ์ยังมีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าศาสนาคริสต์ตะวันออก มีศาสนิกชนรวมกันประมาณ 500 ล้านคน

พิธีกรรมสำคัญในศาสนาคริสต์

พิธีกรรมสำคัญในศาสนานี้เรียกว่า "พิธีศักดิ์สิทธิ์" มีดังนี้

  • พิธีบัพติศมาหรือศีลล้างบาป เป็นพิธีแรกที่คริสตชนต้องรับ ในนิกายโปรแตสแตนต์ต้องลงน้ำทั้งตัวเป็นสัญลักษณ์ว่าได้ตายจากชีวิตเก่าและถือกำเนิดในพระคริสต์แล้ว ส่วนในนิกายโรมันคาทอลิกบาทหลวงจะใช้น้ำศักดิ์สิทธิ์เทลงบนศีรษะพร้อมเจิมน้ำมันคริสมาที่หน้าผาก
  • พิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์ หรือศีลมหาสนิท เป็นพิธีกรรมรับศีลโดยรับขนมปังและเหล้าองุ่นมารับประทาน โดยความเชื่อว่าพระกายและพระโลหิตของพระเยซู ซึ่งเป็นพิธีสืบเนื่องมาจากพิธีปัสคาของศาสนายิว
  • ศีลอภัยบาป เป็นการสารภาพบาปกับพระเจ้าโดยผ่านบาทหลวง บาทหลวงจะเป็นผู้ตักเตือนสั่งสอนไม่ให้ทำบาปนั้นอีก และทำการอภัยบาปให้ในนามพระเจ้า
  • ศีลกำลัง เป็นพิธีรับศีลโดยการเจิมหน้าผาก เพื่อยืนยันความเชื่อว่าจะนับถือศาสนาคริสต์ตลอดไปและได้รับพระพรของพระจิต ทำให้เข้มแข็งในความเชื่อมากขึ้น กระทำเฉพาะในนิกายโรมันคาทอลิกเท่านั้น
  • ศีลสมรส เป็นพิธีประกอบการแต่งงาน โดยบาทหลวงเป็นพยาน เป็นการแสดงความสัมพันธ์ว่าจะรักกันจนกว่าชีวิตจะหาไม่ ส่วนในนิกายโปรเตสแตนต์ จะเป็นพิธีสาบานตน
  • ศีลอนุกรม เป็นพิธีสำหรับการบวชเป็นนักบวช ได้แก่ มุขนายก บาทหลวง และพันธบริกร
  • ศีลเจิมคนไข้ เป็นพิธีเจิมคนไข้โดยบาทหลวงจะเจิมน้ำมันลงบนหน้าผากและมือทั้งสองข้างของผู้ป่วย ให้ระลึกว่าพระเจ้าจะอยู่กับตนและให้พลังบรรเทาอาการเจ็บป่วย

สำหรับนิกายโรมันคาทอลิกและนิกายออร์ทอดอกซ์ จะมีพิธีกรรมทั้ง 7 พิธี แต่สำหรับนิกายโปรเตสแตนต์ จะมีเพียง 2 พิธี คือ พิธีบัพติศมาและพิธีมหาสนิทศักดิ์สิทธิ์

อ้างอิง ==== ၵိူင်း

ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ပွင်ၵႂၢမ်းငဝ်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း၊ ၸွမ်းၼင်ႇၽိင်ႈငႄႈ လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၽႄႇသႃႇသၼႇၶရိတ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်ၵိူင်း။ 3 ၵိူင်းၼၼ်ႉၸမ်း


ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈတႅၼ်း ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပေႃႈလူင် လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ

ၵိူင်း

ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:ပွင်ၵႂၢမ်းငဝ်ႈ ၵူၼ်းႁဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း၊ ၸွမ်းၼင်ႇၽိင်ႈငႄႈ လႄႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ႈၵဝ်ႇသေ လႆႈၸႅၵ်ႇၽႄႇသႃႇသၼႇၶရိတ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်ၵိူင်း။ 3 ၵိူင်းၼၼ်ႉၸမ်း


ပွင်ႇဝႃႈ ၵူႊမိူင်းမိူင်း ပဵၼ်ၵိူင်းဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ဢၼ်ယိပ်းၵမ်မၼ်ႈ ၵႂၢမ်းးသင်ႇသွၼ်ႇၶွင် ၸဝ်ႈယေႇသုသေယဝ်ႉ ၼပ်ႉယမ်ပႃး ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီၵူႊတူၼ်တူၼ်။ တီႈတႂ်းဝတ်ႉဝႃးၶွင်ၵိူင်းၼႆႉၼႆႉ တေမီးႁုၼ်ႈႁၢင်ႊ ၸဝ်ႈယေႇသု၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းမေႇရီႇ လႄႈ ၸဝ်ႈလီလၢႇလၢႆတူၼ်။ မီးသုၼ်ၵၢင်ၵုမ်းၵႂၢၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈလုမ်းသၼ်ႇတႃႇ မီး [ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇ ]]ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ပၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈတႅၼ်း ၸုမ်းဢွၼ်တၢင်းသူတ်း ။ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽူႈလီ သီးၼူမ်းပႄတြူဝ်း ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၼ်ႇတႃႇပႃႇပႃႇတူၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယိုၼ်ယွမ်း မႃးတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵုမ်းၵႂၢၼ်း သႃႇသၼႃႇတင်းသဵင်ႈတင်းလူင်လႄႈ ပုတ်ႈသိုုပ်ႇမႃးထိုင် ၸဝ်ႈၼိူဝ်ႁူဝ်သၼ်တႃႇပႃႇပႃႇၾရၢၼ်ႉသိတ်ႉ ။ တူၼ်မိူဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်တူၼ်ႈထီႈ 266 ။ ၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ မီးမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ပေႃႈလူင် လႄႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုၼ်ၸဝ်ႈၶႅတ်ႉႀလိၵ်ႉ ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၸိုင် ႁွင်ႉဝႃႈ ပြႃးတႃးbrother)၊ သင်ပဵၼ်ၽူႈယိင်း ႁွင်ႉဝႃႈ သိတ်ႉသတိူဝ်ႇ (sister) မီးၽူႈၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉယူႇမွၵ်ႇ 1000 လၢၼ်ႉေၵး။ သႃႇသၼႃႇၵိူင်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃႈလူင် ပဵၼ်ၽူႈ ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႄႈ

  1. ↑ Briggs, Charles A. The fundamental Christian faith: the origin, history and interpretation of the Apostles' and Nicene creeds. C. Scribner's sons, 1913. Books.Google.com
  2. ↑ (2005) in S. T. Kimbrough: Orthodox and Wesleyan Scriptural understanding and practice. St Vladimir's Seminary Press. ISBN 9780881413014. 
  3. ↑ Robinson, Essential Judaism: A Complete Guide to Beliefs, Customs and Rituals, p. 229.
  4. ↑ Esler. The Early Christian World. p. 157f.
  5. ↑ Religion in the Roman Empire, Wiley-Blackwell, by James B. Rives, page 196
  6. ↑ Catholic encyclopedia New Advent
  7. ↑ McManners, Oxford Illustrated History of Christianity, pp. 301–03.
  8. ↑ Sheed, Frank. Theology and Sanity. (Ignatius Press: San Francisco, 1993), pp. 276.
  9. ↑ Christianity. Knowledge Resources. Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. Retrieved on 2011-11-22။
  10. ↑ McGrath, Christianity: An Introduction, pp. 4–6.
  11. ↑ The List: The World’s Fastest-Growing Religions. foreignpolicy.com (2007-03). Retrieved on 2010-01-04။
  12. ↑ Major Religions Ranked by Size. Adherents.com. Retrieved on 2009-05-05။
  13. ↑ Hinnells, The Routledge Companion to the Study of Religion, p. 441.
  14. ↑ Zoll, Rachel။ "Study: Christian population shifts from Europe"၊ December 19, 2011။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - 19 December 2011။။ 
ဢဝ်ၶိုၼ်းမႃးတီႈ "https://shn.wikipedia.org/w/index.php?title=သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ&oldid=605"