တွၼ်ႈယသေႃႇထရႃႇ ၼွမ်းႁူဝ်ဝႆႈသႃ
ပုတ်ႉထၸဝ်ႈၼႆႉ တိုၼ်းႁူႉဝႆႉ ၵုင်ႇမုၼ်လီမျၢတ်ႈယသေႃႇတရႃႇယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ မိူဝ်ႈၽြႃးပဵꧣ်ၸဝ်ႈယေႃးၶိင်းမႃးတီႈ ယသေႃႇတရႃႇၼၼ်ႉ ၶုၼ်လူင်သုတ်ႉထေႃးထၼၼႆႉ ယိပ်းဢဝ်သီႇပိတ်ႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသေ မႃးၸွမ်းၸဝ်ႈသႃႇရိပုတ်ႉတရႃႇလႄႈ ၸဝ်ႈမွၵ်ႉၵလၢၼ်ႇ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇသင်ႇဝႆႉတီႈ ဢၵ်ႉၵသႃႇဝၵမၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ယသေႃႇတရႃႇမီးသေ ၶႂ်ႈၼပ်ႉယမ်ဝႆႈသႃႇၼၼ် ယႃႇပေႁၢမ်ႈသီးမၼ်းၼၢင်း ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ꧤိၵ်ႉၶုတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ဢမ်းမီးၶႂၢင်ႉတိူဝ်ႉၼၢင်းယိင်း၊ တေႃႈပၢႆတိၼ်ၵွႆးယင်းဢမ်ႇလႆႈတိူဝ်ႉ၊ တေႃႈလဵဝ် ပုတ်ႉထၸဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈꧤိၵ်ႉၶုထမ်ႇမတႃႇသေဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်လႆႈသပ်ႉပႆႇၺုတၺၢၼ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်မေးၼၢင်းၵဝ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈတိူဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ဢၼၼ်ႉတမႅတ်ႉတႃႇၸိုမ်းဢွင်းဝႆႉ တဵမ်ထူၼ်ႈ။ ယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ သုတ်ႉမႃးၸူးၸမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ ဢဝ်ႁိူဝ်တိူဝ်ႉတိၼ်သေ ယိပ်းတိၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၼပ်ႉယမ်ဝႆႉသႃၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁႄႉဢမ်ႇသီးသင်။
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၶုၼ်လူင်သုတ်ႉထေႃးတၼ ၸင်ႇလဝ်ႈလၢတ်ႈၼႄ ၵုင်ၵုၼ်းလွင်ႈလီမျၢတ်ႈ ယသေႃႇတရႃႇယူႇယဝ်ႉ။
႑။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်း ပိုတ်ႇပွႆႇပႅတ်ႈၵၢၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢႆးၶုၼ်မၢဝ်ႇၶဝ်ၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃ ၶႂ်ႈမႃးသွၼ်ႉမိင်ႈၵူပ်ႉၵူႈတင်း ယသေႃႇတရႃႇသေတႃႉၵေႃႈ လုၵ်ႈယိင်းယင်းဢမ်ႇႁႅၼ်တူၺ်းၼႃႈၶဝ်ၵွၼ်ႇဢေႃႈ။
႒။ မိူင်ႈငိၼ်းဝႃႈ ၸဝ်ႈထႃႁူဝ်သေ ႁပ်ႉႁဵတ်းပဵၼ်သမၼၼႆၼၼ်ႉ လုၵ်ႈယိင်းၵေႃႈ ၸင်ႇပၢတ်ႇၵႅတ်းပႅတ်ႈၶူၼ်ႁူဝ်မၼ်းၼၢင်းဢေႃႈ။
႓။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈႁဝ်းၼိုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်း ဢၼ်ယွမ်ႉမႂ်မႆႉဝႆႉၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ထွတ်ႇလူတ်းပူတ်းပႅတ်ႈ ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆႁၢင်ႈႁေႃသေ ၼုင်ႈၽႅၼ်ႇမၼ်ႈ ဢၼ်ယွမ်ႉၼင်မႆႉဝႆႉၵွႆးဢေႃႈ။
႔ ပေႃးဝႃႈလႆႈႁူႉငိၼ်း ၸဝ်ႈၵိၼ်သွမ်းဝၼ်းၼိုင်ႈတႃႇၵွႆးၼႆၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်း ၵိၼ်ဢႃးႁၢၼ်ဝၼ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈၵွႆးၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ။
႕။ ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈႁဝ်း ဢမ်ႇၼွၼ်းၼိူဝ်သုင် တီႈဢူၼ်ႈၼူၼ်းၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းလူင်းၼွၼ်းတီႈဢၼ်တႅမ်ႇၵွႆးဢေႃႈ။
႖။ ပေႃးဝႃႈလႆႈႁူႉၸဝ်ႈႁဝ်းပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ဢၼ်ႁွမ်ဢၼ်ႁိုၼ်း လွင်ႈႁဵတ်းႁၢင်ႈႁဵတ်းၾၢင်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းပွႆႇၽႃႇၸွမ်းဢေႃႈ။
႗။ ပေႃးၸဝ်ႈႁဝ်းပွႆႇၽႃႈ လွင်ႈလဝ်ႇမူၼ်ႈၵႃႈဝႅၼ်ႁွင်ႉသေႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းပွႆႇၽႃႈၸွမ်းဢေႃႈ။ လွင်ႈလႆႈပဵၼ် ၸိူင်ႉၼႆတႄႉ -
ၸဵမ်မိူဝ်ႈၽဝၸဝ်ႈသိတ်ႉထတ်ႉထပဵၼ်ရသေး သုမေႇထႃႇ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးလၢႆလၢႆဢသင်ႇၶေႇၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ယသေႃႇတရႃႇၵေႃႈ လႆႈပဵၼ်ၽဝၼၢင်းယိင်းပုၼ်ႇၼႃးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ မိူဝ်ႈၽွင်းလႆႈဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ တီႇပင်ႇၵရႃႇၼၼ်ႉ သုမေႇထႃႇၼႆႉ တေပဵၼ်ပုတ်ႉထၵေႃးတမၼႆလႄႈသင်၊ ယသေႃႇတရႃႇၵေႃႈ တေပဵၼ်ၵေႃႈထႅမ်ပႃႇရမီႇမၼ်းၸဝ်ႈၼႆလႄႈသင်၊ ပေႃးလႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းပၼ်ပျႃႇတိတ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၼႂ်းၽဝၶႃၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼၼ်ႉ ယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ တေပဵၼ်ၵေႃႉထႅမ်ပႃႇရမီႇၸဝ်ႈၺၢၼ်ႇသပ်ႉပၺ်ႇၺုတသိတ်ႉထတ်ထ ဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။
သင်ဝႃႈ ယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၵေႃႉမီးတၢင်းႁူႉၼႆ ၵွပ်ႈၸဝ်ႈၽူဝ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇပႅတ်ႈလႄႈ တေမိူၼ်ၼင်ႇမႄႈႁိူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉသေ မႆႈႁွၼ်ႉႁႆႈပွင်ႉၶၢင်းယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ တေဢမ်ႇပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈၶူဝ်းၼုင်ႈတင်းဝႆ ဢၼ်ႁၢင်ႈလီၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၢင်းႁၢင်ႈလီၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ယင်းတေၵူပ်ႉၵူႈတင်း ၸဝ်ႈၸၢႆးၶုၼ်မၢဝ်ႇသေၵေႃႉၵေႃႉယဝ်ႉ တေတႄႇၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်း ယူႇမူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။
ၵူၺ်းၵႃႈယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ လႆႈပဵၼ်ၵေႃႉထႅမ်ပႃႇရမီႇ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈမႃးလၢႆလၢႆၽဝလႄႈ ၵၢၼ်ဢမ်ႇလီၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇႁဵတ်းယဝ်ႉ။ ပွင်ႇၸႂ်ႁၼ်ထိုင် လွင်ပိုၼ်ႉပွႆႇ ယွၼ်ႉတၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်းယႂ်ႇသုင် ၶွင်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၶီငဝ်မႆႈႁွၼ်ႉသေ ယင်းတေမၢင်ႇမွင်းလွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းယႂ်ႇလူင်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈ ၼႆၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။
ဝၢႆးလိုၼ်းမႃး ႁူမ်ႈတင်းမႁႃႇပၸႃႇၵေႃးတမီႇသေ တႄႇတင်ႈသႃႇသၼႃႇၽိၵ်ႉၶုၼီႇယူႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ၽိုၵ်းသႃၵျၢင်ႉၵမ်တြႃး တေႃႇပေႃးလႆႈပဵၼ် ရႁၢၼ်းတႃႇ လႆႈလွတ်ႈပူၼ်ႉသမ်ႇသရႃႇဝူတ်ႈတုၵ်ႉၶလူင်ၼႆႉသေ ႁူၺ်းႁွင်ႉပၼ်ႁႅင်းႁႂ်ႈၼၢင်းယိင်းတင်းၼမ် လႆႈပႆၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ပဵꧣ်ယသေႃႇတရႃႇ ၵေႃႉဢၼ်ထမ်ႇတြႃးတဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ၵေႃႉဢၼ်မီးမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ၽိုၼ်ဢိင်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၼႃႈလိၵ်ႈ ႔႓၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)