ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း

Ministry of Foreign Affairs

ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မျၢၼ်ႇမႃႇ
Ministry of Foreign Affairs
ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း
မိၵ်ႈမၢႆ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း
ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶွင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း
ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
ၽွတ်ႈႁႅၼ်းမႃး	1947 မၢတ်ႉၶျ် 17 (ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၼွၵ်ႈမိူင်း) 1948 မေႇ 4 (လုမ်း ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း) 1967 မေႇ 25 (ထၢၼ်ၽွင်းလူင်)
ငဝ်ႈၸိုင်ႈ	မၢႆလုမ်း (9)၊ ၼေႇပျီႇတေႃႇ 19°45′12″N 96°07′09″E
ၽွင်းလူင်ၶဝ်	ဢူးဝုၼ်ႇၼမွင်ႇလႂိၼ်ႇ၊ ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်
ၽူႈမီးၸၼ်ႉတီႈထၢၼ်ၽွင်း	ဢူးၶျၢၼ်းဢေး၊ ၶုၼ်ၼၢမ်းၵၢၼ်
ဝႅပ်ႉသၢႆႉ	www.mofa.gov.mm

တီႈ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ဢၼ်မီးတီႈ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈ ၵၢၼ်ၸိူဝ်းၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆသေ လႆႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းတႄႇတင်ႈ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။ ၽွင်းလူင်ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ် ဢူးဝုၼ်ႇၼမွင်ႇမွင်ႇ ဢၼ်ၶွင်ႇၸီႇသိုၵ်းၶဝ် ယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈဝႆႉၼၼ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၵေႃႇမတီႇတၢင်တူဝ် လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (CRPH) ဢၼ်ဢဝ်တင်း တႅၼ်းၽွင်း ၸိူဝ်းဢွင်ႇပႄႉတီႈ ပၢင်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေ လႆႈယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈ တေႃႇၸိၼ်ႇမႃႇဢွင်ႇ ပဵၼ် ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉယဝ်ႉ။

ပိုၼ်း

ၽွင်းမိူဝ်ႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ မီးတႂ်းမိုဝ်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း၊ မိူဝ်ႈပီ 1935 ၼၼ်ႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ပၵ်းပိူင်ဢႅၵ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ (Government of Burma Act, 1935 ) တွၼ်ႈ (7) သေ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ၊ ၵၢၼ်သၼႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်တင်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈပူင်ၶေႃႈလဵဝ် ၶွင် ၽူႈၵွၼ်းမိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈသေၵေႃႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇပွၵ်ႈသွင်ယဝ်ႉသေ ၽွင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ လုၵ်ႉတီႈ ဢိၼ်းတီးယႃးသေ ၶဝ်ႈမႃး မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပၵ်းပိူင်ဢႅၵ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1935 ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းမီးၸႂ်မႃးယဝ်ႉ။ တႃႇတေႁဵတ်းၵၢၼ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွမ်းလူၺ်ႈ ပၵ်းပိူင်ဢႅၵ်ႉ တွၼ်ႈ (7)ၼၼ်ႉသေ လႆႈတႄႇတင်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ လႄႈ ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း (Defence and External Affairs Department) သေ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၽူႈၵွၼ်းမိူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွင်းႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။

မိၵ်ႈမၢႆမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း

ပီ 1946 လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းသေ ဢဝ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ဝႆႉတႂ်ႈ ၶွင်ႇၸီႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၽူႈၵွၼ်းမိူင်းသေ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၵႅမ်ၽူႈၼၢမ်း ၶွင်ႇၸီႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၽူႈၵွၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ် ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်း ၵေႃႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၼၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်တီႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ဢၼ် ၸုမ်းတၢင်တူဝ်မၢၼ်ႈ ဢၼ်ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ် လႄႈ တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းသေ မိူင်းမၢၼ်ႈ မီးသုၼ်ႇႁဵတ်းၼင်ႇ ၵၢင်ၸႂ်မီးၼၼ်ႉသေ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁင်း ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ လႄႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း မၢႆလိၵ်ႈ 77 တီႇ (ဢႅမ်ႇ ဢႅမ်ႇ) 47 ဢၼ်ပိုၼ်ဢွၵ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 1947 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 17 ဝၼ်းၼၼ်ႉသေ ဝၼ်းဢၼ်တႄႇၽွတ်ႁႅၼ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈ မၵ်းမၼ်ႈမႃးဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းတႄႇတင်ႈ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းတႄႇၽွတ်ႈႁႅၼ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၼၢမ်းၵၢၼ် (1)၊ ၽူႈၵွၼ်းလုမ်း (1)ၵေႃႉ၊ ၽူႈမၢႆထၢၼ်ႈသုင် (3) ၵေႃႉ၊ ၽူႈမၢႆထၢၼ်ႈတႅမ်ႇ (1) ၵေႃႉ၊ ၶႃႈၶုၼ် (2) ၵေႃႉ၊ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၵူၺ်းမီး ဢရႃႇထၢမ်း 1 ၵေႃႉ လႄႈ ဢမူႉထၢမ်း 8 ၵေႃႉၵူၺ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၼၢမ်းၵၢၼ် ႁင်း ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ် ဢၢႆႇၸီႇဢႅတ်ႉသ် ဢူးသူၺ်ႇပေႃႇယဝ်ႉ။

ပီ 1948 လိူၼ်မေႇ 4 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈ ႁွဝ်ႉဝႃႈ လုမ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း (Foreign Office) ၼႆသေ ၶေႃႈၵႂၢမ်းတႃႇ တႃႈၶုၼ်ၵေႃႈ လႆႈလႅၵ်ႈလၢႆးယဝ်ႉ။ ပီ 1967 လိူၼ်မေႇ 25 ဝၼ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်ၸိုဝ်ႈ လုမ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းသေ ၶိုၼ်းမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈႁွင်ႉ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း (Ministry of Foreign Affairs) ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ႁွင်ႈၵၢၼ်

တီႈထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ လႆႈၸႅၵ်ႇဝႆႉထႅင်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လၢႆဢၼ်ယဝ်ႉ။

1. လုမ်းၽွင်းလူင်
2. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်း
3. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ ၸုမ်းၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း
4. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵၢၼ်ၽိုၵ်း လႄႈ ၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း လွၵ်းလၢႆး
5. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ၽွင်း
6. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈဢႃႇသီႇယႅၼ်ႇ
7. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမၢႆမီႈပၵ်းပိူင် လႄႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်မိူင်း
8. ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၵၢၼ်တမ်းၽႅၼ် လႄႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။