ဝူတ်ႈဝိပၢၵ်ႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ သိပ်းသွင်

1. မိူဝ်ႈပၢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵသ်သပၼၼ်ႉ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ သမ်ႉပဵၼ်ပုၼ်ႇၼႃး”ၸေႃးတိပႃလ” သေ လၢတ်ႈဝႃႈ “ပေႃးၵဝ်တေပဵၼ်ၽြႃးၼႆ ႁူၵ်းလိူၼ်ဢမ်ႇၵႃး ၵဝ်တေၵျၢင်ႉၵမ် ‘ၻုၵ်ၵရၸရိယႃ’ႁူၵ်းပီၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈ” ဝႃႈၼႆသေ လႆႈၽိတ်းမႅၼ်ႈ ဝၸီႇၵၢမ်ႇဝိပၢၵ်ႈလႄႈ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ ၸင်ႇလႆႈၶၢမ်ႇမႃး ၵျၢင်ႉၵမ် တုၵ်ႉၵရၸရိယႃႇ ႁူၵ်းပီယဝ်ႉ။
2. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇပေႃးထၢင်ႇၸႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵိၼ်သူတ်ႉ ၼမ်ႉလဝ်ႈသူႇရႃႇမဝ်းသေ လႆႈပွင်ႉလႃႇ ၸဝ်ႈပတ်ႉၸေႇၵပုတ်ႉထႃႇၸဝ်ႈၼိုင်ႈဝႃႈ “ၸဝ်ႈသိၼ်ယွၵ်း” ၼႆ လႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇတၢင်း ၼၢင်းၸိၼ်ႇၸမႃႇၼ ၽၢမ်းပုမ်လူင် ယႃႉၵဝ်းၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈယဝ်ႉ။
3. မိူဝ်ႈၽွင်း ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိုဝ်ႈဝႃႈ‘မုၼႃꩮိ’ၼၼ်ႉ ထၢင်ႇၽိတ်းၸဝ်ႈပတ်ႉ ၸေႇၵပုတ်ႉထႃႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈသေ လႆႈပွင်ႉလႃႇဝႃႈ“ၸဝ်ႈသိၼ်ယွၵ်း”ၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇ တၢင်းၼင်းပရပိူၵ်ႈ ‘သုၼ်ၻရီ’ ၽၢမ်းဝႃႈယႃႉၵဝ်း ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈယဝ်ႉ။
4. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ရသေး ၸဝ်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးၸႂ်ဢသ်သႃ ဢမ်ႇႁၼ်လီ ၼိူဝ်ၸဝ်ႈရသေး ပႃးဢၼ်လႆႈသၢၼ်ႇ ပႃးၼိုင်ႈလႄႈမိူဝ်ႈၽွင်း‘သုၼ်ၻရီ’ တၢႆၼၼ်ႉ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းတိၵ်ႉထိၶဝ် ပိုၼ်ၶၢဝ်ႇ ၽိတ်းပိူင်ႈသေ ၵူၼ်းတင်းၼမ်လႆႈထၢင်ႇၽိတ်း ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈယဝ်ႉ။
5. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်သထေး ၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈပႅတ်ႉလႅၼ် ၼွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ဢွၼ်ၵႂႃႇၼႂ်းလွႆၵေႈၽႃသေယဝ်ႉ၊ ဢီးမၢၵ်ႇႁိၼ်မၢၵ်ႇၽႃ တဵင်ၼွင်ႉ မၼ်းတၢႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ မႃးၶၢမ်ႇ တၢင်း ၸဝ်ႈတေႇဝတၢတ်ႈ ၵိင်ႈမၢၵ်ႇႁိၼ် မၢၵ်ႇၽႃသႂ်ႇ မၼ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။
6. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်မၢၵ်ႇႁိၼ်ဢွၼ်ႇ လုၵ်ႈၼိုင်ႈသိုင်းမႅၼ်ႈၺႃး တိၼ်ၸဝ်ႈပတ်ႉၸေႇၵပုတ်ႉထႃႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇတၢင်း ၸဝ်ႈတေႇဝတၢတ်ႈ ၵိင်ႈမၢၵ်ႇႁိၼ်သႂ်ႇသေ မၢၵ်ႇႁိၼ်တႅၵ်ႇယၢႆႈလႄႈ ဢဝ်ၸၢၵ်ႇမၼ်းသဵၼ်ၺႃး တိၼ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ လႆႈၸဵပ်းသႅပ်ႇဢူမ်ၼွင် လိူတ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ။
7. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းထိင်းၸၢင်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈလိုပ်ႈၸၢင်ႉလမ်း ပတ်ႉၸေႇၵပုတ်ႉထႃႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇတၢင်း ၸဝ်ႈတေႇဝတၢတ်ႈ ၸႂ်ႉပိူၼ်ႈ ဢဝ်ၸၢင်ႉမႃႈလဝ်ႈ လမ်းမၼ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။
8. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၶုၼ်ပတေႇသရိတ်ႈပႃးၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မဝ်းလဝ်ႈသေ လႆႈဢဝ်ၽႃႉ မိတ်ႈႁႅမ်ၵူၼ်းတၢႆမႃးလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃး ၶၢမ်ႇတၢင်းသြႃႇၸီႇဝၵ ဢဝ်မိတ်ႈထႅၵ်ႇႁူဝ်မႄႈ တိၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်ဢူမ်ၼွင်ယူႇၼၼ်ႉသေ ယူတ်းယႃယဝ်ႉ။
9. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်တမ်ႇငႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလႆႈထုပ်ႉႁူဝ်ပႃလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃး ၶၢမ်ႇ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၶိုၼ်ႈႁူဝ်ၶႆႈယဝ်ႉ။
10. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇထၢင်ႇၸႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၽွင်းယၢမ်း ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၶဝ် သုင်းသွမ်းယူႇၼၼ်ႉ မၼ်းယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ “ၵိၼ်ၶဝ်ႈၵျၢမ်းလႃႈ”ၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇတၢင်း ၵူၼ်းမိူင်းဝေႇရၺ်ႇၸႃႇၶဝ် ၵၢပ်ႈသွမ်းၶဝ်ႈၵျၢမ်းယဝ်ႉ။
11. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းပေႃႉပူၺ်း (တီမူၺ်း)ၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးမၼ်းပႄႉၼႆယၢမ်ႈႁုတ်ႉ ဢႅဝ်ၵေႃႉသုမ်းၼၼ်ႉ ၽတ်ႉၽၢင်ႈၵျၢမ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇတၢင်းပဵၼ် ဢႅင်ႈၶိုၼ်ႈဢႅင်ႈၸဵပ်းယဝ်ႉ။
12. မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်မေႃယႃ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပဵၼ်ဢၼ်မၼ်းယႃပၼ်ၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းယဝ်ႉသေတ သမ်ႉၵူဝ်လႆႈပၼ် ၵႃႈယႃသေပႅတ်ႉလႅၼ်ဝႃႈ ‘ဢမ်ႇပႆႇၶႅၼ်း’၊ ၽိူဝ်ႇမၼ်း လႆႈႁုမႃးမၼ်းသမ်ႉတိုၵ်းယႃၶျႃးတွင်ႉ ႁႂ်ႈတွင်ႉ ၵူၼ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉၵႂႃႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃးၶၢမ်ႇ တၢင်းပဵၼ်တွင်ႉႁေႈတွင်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

• ဢပႃၻႃၼ ဢꩦ်ꩧၵထႃႇ၊ 1၊ 128။
• ၸဵင်ၶမ်းလႅင်း မၢႆ (2) ဝူတ်ႈဝိပၢၵ်ႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ သိပ်းသွင်၊ ၸွမ်ၶမ်း - ၼၢမ်ႇမိူင်း၊ ၼႃႈလိၵ်ႈ 112,113။