ၶုၼ်ၵႃႁၢမ် မိူင်းၵဵင်းတုင်

မိူင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ မီးဝႆႉ တီႈႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉၼွင် လုၵ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၼွင်တုင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ႁွင်ႉဝႃႈ မိူင်းတမ်ႇမိလၢတ်ႇ၊ မိူင်းႁိမ်းၼွင်ပူ (ဢမ်ႇၼၼ်) မိူင်းဢူင်ႈပူ၊ မိူင်းၸၼ်ႇတဝၸိရ၊ မိူင်းၸၼ်ႇတတိၵ်းၵတုၵ်ႉ ၵရသီ ၼႆမႃးယဝ်ႉ။

ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၶုၼ်ဢၼ်ဢုပ်ႉမိူင်းၵဵင်းတုင် ၼွၼ်းၽေးၵႂႃႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵေႃႉတေပုတ်ႈတၢင်လႄႈ ၵႃႈပဵၼ် မူးမၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇလူင် ဝႆႉယူႇ။ မူးမၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းၶဝ် ၸင်ႇႁွင်ႉဢဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸုလုမ်းတုမ်ၵၼ် ၵုမ်ၵၼ်သေ တႃႇတေႁႃႇဢဝ် ၶုၼ်မႂ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းပွႆးႁဵတ်းလၢမ်း ႁႃၶုၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ ၾိင်ႈထုင်းၶုၼ် မၢၼ်ႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈမႅၼ်ႈၼၼ်ႉယူႇ။ ပိူဝ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ႁႆႇၵွင် ႁႆႇမွင်း ပဝ်ႇပီႇ၊ လဵတ်းတဵင်ႇ ႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၵျွၵ်းၵႃႈ ၵျွၵ်းဝႅၼ် လဵၼ်ႈလၢႆးသႅၼ်ႉ လၢႆးၶွၼ်ႉ လၢႆးပူၺ်းၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။

ၽွင်းမိူဝ်ႈၶဝ်တိုၵ်ႉႁဵတ်းပွႆး ႁႃၶုၼ်လီယူႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇမီးၵႃလမ် ပၢၵ်ႇတူဝ် ၽႅဝ်မႃး ၵႃႈတီႈပွႆးၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၵႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵႃ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ မိူင်းပႃႇရႃႇၼသီႇသေ ၽႅဝ်မႃး။ လွင်ႈတၢင်းၵႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ မီးၼင်ႇၼႆ။ ၵႃႈတီႈမိူင်းပႃႇရႃႇၼသီႇၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းလဵင်ႉ ဝူဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵေႃးပႃႇလ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇလဵင်ႉဝူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပႃးၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁေႃႇၼိုင်ႈသေ မၼ်းလႆႈၽႄဢဝ် ၶဝ်ႈႁေႃႇမၼ်းၼၼ်ႉ လဵင်ႉပၼ်ၵႃ ၵူႈဝၼ်းဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၵႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉမီးႁဵင်တူဝ်။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၽီၶဝ် ၸင်ႇသူၼ်းသေႃႇႁူဝ်ၸႂ်ၵႃ ႁႂ်ႈမီးၸႂ် ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းလဵင်ႉဝူဝ်း ၵေႃးပႃႇလၼၼ်ႉယူႇ။

ထိုင်မႃး ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၵႃလမ်ႁဵင်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေ ၵႂႃႇၸူး ၵေႃးပႃႇလ ဢၼ်လဵင်ႉဝူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃလမ် ၸင်ႇထၢမ် “ၵေႃးပႃႇလဢိူၺ်း … မႂ်းၼႆ့ မီးၸႂ်ၸေႇတၼႃႇလီသေ ဢဝ်ၶဝ်ႈ မႃးလဵင်ႉလူႁဝ်း ၵူႈဝၼ်းဝၼ်းလႄႈ ၵျေးၸူးမႂ်း မီးၼိူဝ်ႁဝ်း ယႂ်ႇၼမ်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸိူဝ်းႁဝ်းၵႃလမ် တေလႆႈၶိုၼ်းတွပ်ႇ တႅၼ်းၶိုၼ်းၵျေးၸူးၼိူဝ်မႂ်းၼၼ်ႉ မႂ်းၸၢႆးလူဝ်ႇသင်ၵေႃႈၶႅၼ်းတေႃႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈမႃးတႃႉ ႁဝ်းတေၸွႆႈထႅမ်မႂ်းယူႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၵေႃးပႃႇလ ၸင်ႇၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ဝႃႈတီႈၵႃ တင်းလၢႆဢိူၺ်း… ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉတႄႉ ၸၢင်ႉ မ ဝူဝ်း ၵႂၢႆး ႁႆႈၼႃးသူၼ်တႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၵႅဝ်ႈသႅင်ငိုၼ်းၶမ်းၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၵဝ်ၵူၺ်းၶႂ်ႈပဵၼ် ၶုၼ်ဢုပ်ႉဝၢၼ်ႈၵိၼ်မိူင်း သေမိူင်းမိူင်း တီႈမိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈမီးၸွမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႈ” ၼႆယူႇ။

ၶုၼ်ၵႃလမ်ၵေႃႈ လႆႈႁူႉၵၢင်ၸႂ် ၵေႃးပႃႇလယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ တေၶတ်းၸႂ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ယူႇ ၼႆသေ ၸိူဝ်းၶဝ်ၵႃတင်းသဵင်ႈ ၸင်ႇမႃး ၽႄႁဵတ်း 10 ၸုမ်း၊ ၼိုင်ႈၸုမ်း မီးၵႂႃႇ 100 တူဝ်။ ၼိုင်ႈၸုမ်း သမ်ႉၵႂႃႇႁႃၵိၼ် ၼိုင်ႈတၢင်း၊ ၸုမ်းလႂ် ငိၼ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်းလၢၵ်ႇလၢႆးသင်မႃးၵေႃႈ မႃးပွင်ႇၶၢဝ်ႇထိုင် ၶုၼ်ၵႃလမ်ယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၵႃလမ်ၽုင်ၼိုင်ႈ ၸင်ႇၽႅဝ်မႃးတီႈ ၵဵင်းတုင် ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် တိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ် ႁဵတ်းပွႆး တႃႇတေႁႃၶုၼ်မႂ်ႇၼၼ်ႉယူႇ။ ပေႃးဝႃႈ ၵႃၽုင်ၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၶုၼ်ၼႆ ၶဝ်ၸင်ႇၶိုၼ်းၵႂႃႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇထိုင် ၶုၼ်ၵႃလမ်ၶဝ် တီႈမိူင်းပႃႇရႃႇၼသီႇၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ၵႃလမ်ၵေႃႈ လႆႈႁူႉလွင်ႈတၢင်းမၼ်းသေ ၸင်ႇၵႂႃႇၸူး ၵေႃးပႃႇလယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃၸင်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ “ ၵေႃးပႃႇလဢိူၺ်း… တီႈမိူင်းၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇမီး ၶုၼ်ၼင်ႈဝၢၼ်ႈၵိၼ်မိူင်းလႄႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉလူဝ်ႇၶုၼ်ဝႆႉယူႇ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ဝူဝ်းပိူၼ်ႈ ဢၼ်မႂ်းလဵင်ႉဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵႂႃႇဢၢပ်ႈပၼ် ၸဝ်ႈၽႂ်ႇၸဝ်ႈမၼ်းတ။ ပေႃးၸဝ်ႈ ၶႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၶုၼ် တီႈမိူင်းၼၼ်ႉၸိုင် ႁဝ်းၵႃတင်းလၢႆ တေၸွႆႈထႅမ်ပၼ်မႂ်းယူႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးၵေႃးပႃႇလ ၶိုၼ်ႈထၢမ် မိူင်းၼၼ်ႉ ၵႆပေႃးပဵၼ်တၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵဝ်သမ်ႉတေႁဵတ်းႁိုဝ် ၵႂႃႇထိုင်လႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃလမ်ၸင်ႇၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “မႂ်းၶႅၼ်းတေႃႈ ဢဝ်ဝၢႆ သၢၼ်ႁဵတ်းၵူၺ်သေ ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းမၼ်းတႃႉ ၸိူဝ်းႁဝ်းၵႃတင်းသဵင်ႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ႁၢမ်ဢဝ်မႂ်းသေ ၵႂႃႇတီႈမိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးၶုၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”

ၵေႃးပႃႇလၵေႃႈ သၢၼ်ၵူၺ်ဝၢႆယဝ်ႉသေ ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းၵူၺ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၵႃလမ် ၸင်ႇဝႃႈ “ပေႃးမႂ်းပဵၼ် ၶုၼ်မႃးၸိုင် ၶူပ်ႇပီမိူင်း ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ပုၼ်ႈတႃႇၵႃ ယေႈတူဝ် ႁႂ်ႈလႆႈၵိၼ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးယေႈတူဝ်ၼၼ်ႉ မႂ်းၸဝ်ႈတေလႆႈ ၶိုင်ပွင်ပၼ်ယူႇယဝ်ႉ ၸွင်ႇတေပၼ်ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈလႆႈႁိုဝ်?” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃးပႃႇလၵေႃႈ ၽွမ်ႉၸွမ်းၼင်ႇ ၶုၼ်ၵႃလမ်လၢတ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ၵႃလမ်တင်းလၢႆ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ်သူပ်းၶဝ် ၵၢပ်ႈၸၼ် တူင်ႇၸိူၵ်ႈ ဢၼ်မတ်ႉဝႆႉ ၵူၺ်ၼၼ်ႉသေ ႁၢမ်ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ ၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်ပုၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၶိုၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇ မိူင်းၵဵင်းတုင်တႄႉယဝ်ႉ။

ၵႃလမ်ၶဝ်ၵေႃႈ ႁၢမ်ဢဝ်မၼ်း ၵႂႃႇတၢင်ႇဝႆႉ တီႈၼိူဝ်ရႃႇၸပလၢင်ႇ၊ ၶုၼ်ၽီၶဝ်ၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈပၼ် သိူဝ်ႈၶူဝ်းမၼ်း ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶူဝ်းၸဝ်ႈၶူဝ်းၸွမ် ႁၢင်ႈလီ မၢပ်ႈမိပ်ႈဝႆႉယူႇ။ ထိုင်တီ ၵၢင်ၼႂ် မိူင်းလႅင်းမႃး ၵူၼ်းပႂ်ႉႁေႃ လႆႈႁၼ်ၵေႃးပႃႇလ မီးဝႆႉၼိူဝ်ပလၢင်ႇၵေႃႈ ၸင်ႇၼႅတ်ႈၵႂႃႇလၢတ်ႈထိုင် မူးမၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းၶဝ်ယဝ်ႉ။ ၶုၼ်မၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းၶဝ် ၼႅတ်ႈမႃးတူၺ်းသေ ၸင်ႇၶိုၼ်းၼႅတ်ႈၵႂႃႇႁွင်ႉမႃး မေႃပေႇတၢင်ႇႁူးလႃးၶဝ် မႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်း ၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ၊ လၵ်ႉၶၼႃႇ လၢႆးတိၼ်လၢႆးမိုဝ်း တင်းသဵင်ႈယူႇ။

ၽိူဝ်ႇမႃး ၼပ်ႉသွၼ်ႇတူၺ်း လွၵ်းတိၼ်လၢႆးမိုဝ်းမၼ်းၵေႃႈတေႃႈမီး လၵ်ႉၶၼႃႇ တႃႇတေပဵၼ်ၶုၼ်ယူႇ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းၵိုင်ႇထိူၵ်ႈပဵၼ် ၶုၼ်ၼင်ႈဝၢၼ်ႈၵိၼ်မိူင်းႁဝ်းယဝ်ႉ ၼႆယူႇ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်မၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းၶဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸင်ႇတေယုၵ်ႉဢဝ် ၵေႃးပႃႇလ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ် ၼင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ်ၵႂႃႇသေ ႁဵတ်းပွႆးၵျေႃႇမူၼ်ႈသိူဝ်း ၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉယဝ်ႉ။ ၶုၼ်မႂ်ႇၶဝ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵႃလမ်ႁဵင်တူဝ် ႁၢမ်မႃးလႄႈ ၸင်ႇၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်” ၼႆယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၵေႃႈ ဝၢႆးသေၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်မႃး ၸင်ႇႁဵတ်းပွႆးသၢင်းၵျူဝ်ႇပၼ် ၶုၼ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်ၼွၼ်းၽေးၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈပွႆးသၢင်းၵျူဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇၸႂ်ႉပိူၼ်ႈ ႁႅမ်တၢႆ ဝူဝ်း 5 ပၢၵ်ႇတူဝ်၊ ၵႂၢႆး 5 ပၢၵ်ႇတူဝ်သေ လဵင်ႉပၼ်ပုၼ်ႈတႃႇ ၵႃၶဝ်ၸိူဝ်းႁၢမ်မၼ်းမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၵေႃႈ လႆႈမႃးပဵၼ်ၶုၼ် ၵျေႃႇၸွမ်းၸေးၸိမ်ႇၶုၼ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။

ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ၵတိဢၼ်လႆႈဝႆႉမႃးတီႈၼိူဝ်ၵႃလမ် ၸိူဝ်းဢၼ်ႁၢမ်မၼ်းမႃးဝႃႈ တေလႆႈလဵင်ႉပၼ် ၶူပ်ႇပီၼိုင်ႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးဝႆႉၼၵ်းၼႃယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၸႂ်မၼ်း ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၶူပ်ႇပီ လႆႈဢဝ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးႁဵင်တူဝ် လဵင်ႉပၼ်ၵႃၼၼ်ႉ မၼ်းႁႅင်ႉၼမ်ၼႃႇၼႆလႄႈ မၼ်းၸင်ႇယွမ်းပႅတ်ႈဝူဝ်းၵႂၢႆး ၼိုင်ႈပီၼိုင်ႈဢိတ်းယဝ်ႉ။ ၵႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇဝႃႈသင်သေ ပူၼ်ႉၵႂႃႇပီလႂ်ပီၼၼ်ႉယူႇ၊ သႂ်ႇၵႂႃႇသႂ်ႇမႃး ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်း ၼိူဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းသေ ၼိုင်ႈပီ ၵူၺ်းလဵင်ႉပၼ် ဝူဝ်းၵႂၢႆးၼိုင်ႈတူဝ်ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ သႂ်ႇၵႂႃႇသႂ်ႇမႃး ၶႅၼ်ႈပီသေ ၸင်ႇတေလဵင်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းမႃးၼင်ႇၼၼ်လႄႈ ၵႃၶဝ်ၶႂ်ႈၸႂ်လမ်တေႃႇမၼ်းၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

ၵႃၶဝ် ၸင်ႇမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၼႆႉ ၵုမ်ႇမဝ်းမိင်းၸွမ်း ၸီးၸိမ်ႇၶုၼ်ၵူၺ်းသေ ဢမ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်း တီႈၼိူဝ်ၵတိသတ်ႉၸႃႇၼႆသေ ၶဝ်ၸင်ႇတႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေႁဵတ်းသေလွင်ႈလွင်ႈၼႆယူႇ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၵႃလမ် ၸင်ႇၵႂႃႇၸူးတီႈ ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၼၼ်ႉသေ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းလီၵႂၢမ်းဝၢၼ်ဝႃႈ “ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ … မိူင်းဢၼ်ၸဝ်ႈႁဝ်း ဢုပ်ႉပိူင်ႇယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းလဵၵ်ႉၼႃႇတီႈၶႃႈဢေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ၶိုၼ်းႁၼ်ဝႆႉ မိူင်းလူင်ထႅင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇမီးၶုၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇတီႈၶႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸႂ်လေႃးၽမၼ်းသေ မၼ်းၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ပေႃးၼႆ ၸိူဝ်းသူၵႃလမ်တင်းသဵင်ႈ ၶိုၼ်းႁၢမ်ၵဝ်ၵႂႃႇ တီႈမိူင်းလူင်ၼၼ်ႉလႄႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃလမ်ၵေႃႈ ၸႂ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈ ၶိုၼ်းႁဵတ်းၵူၺ်ဝၢႆ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉသေ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းၵူၺ်ယဝ်ႉ။ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းၵူၺ်ဝၢႆသၢၼ်ၼၼ်ႉသေ သင်ႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈပၼ် ၶုၼ်မၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းမၼ်းဝႃႈ “ဢမ်ႇႁိုင် ၵဝ်တေၶိုၼ်းမႃးၸူးသူယူႇ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းၵႃတင်းသဵင်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ်သူပ်းၶဝ် ၶူပ်းၵၢပ်ႈသဵၼ်ႈၸိူၵ်ႈ ဢၼ်မတ်ႉၸပ်းၵူၺ်ဝၢႆၼၼ်ႉ ႁင်းၽႂ်မၼ်းသေ ႁၢမ်ဢဝ်ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၶိုၼ်ႈၵၢင်ႁၢဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၶုၼ်ၵႃႁၢမ်ၵေႃႈ ၼႂ်းၸႂ်မၼ်း လွမ်မုင်ႈမွင်းဝႆႉ မိူင်းမႂ်ႇ မိူင်းယႂ်လူင်ထႅင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈယူႇ။ ၵႃတင်းလၢႆ ၸင်ႇႁၢမ်ဢဝ်မၼ်း ၶၢမ်ႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇၽႅဝ်တီႈၵုၼ်လူင် လုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၸူးဢဝ်မၼ်း ဝၢင်းတမ်းပႅတ်ႈ တီႈၼိူဝ်ၵုၼ်ၼၼ်ႉသေ ၵႃတင်းလၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်မိၼ်မိူဝ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။

ၶုၼ်ၵႃႁၢမ် ၵိုတ်းယူႇၵေႃႉလဵဝ် တီႈၼိူဝ်ၵုၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းမီးဝႆႉၵေႃႉလဵဝ်၊ ဢမ်ႇမီးၵေႃႉမီးသေႈသင်၊ ဢိုပ်းတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉလႄႈ ႁႃၶုတ်းၵိၼ် ႁူဝ်ၶူဝ်ႇ ႁူဝ်မၼ်းၵႂႃႇၵူၺ်း။ ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်း မၼ်းမႆႈၸႂ်ၶီၸႂ် ၼႅင်ၸႂ်လူၺ်ႈ လွင်ႈမၼ်း ဢမ်ႇမီးၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈၼၼ်ႉသေ လႆႈပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ၸီးၸိမ်ႇႁၢင်ႈႁေႃၼၼ်ႉလႄႈ ၶေႃႉယွမ်သေ တၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈ တီႈၼိူဝ်ၵုၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ႁင်းၵူၺ်းမၼ်းယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈတေတၢႆၼၼ်ႉ မၼ်းၸႂ်ၸပ်း မိူင်းၵဵင်းတုင်မၼ်းသေ တၢႆၵႂႃႇလႄႈ မၼ်းၸင်ႇမႃးတၢႆပဵၼ် ၽီလွႆပူး ဢၼ်ၵႆယၢၼ် ဝဵင်းၵဵင်းတုင် 10 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ မၼ်းမႃးတၢႆပဵၼ် ၽီပႂ်ႉဝဵင်းၼႆလႄႈ ၶူပ်ႇပီယေႈပွၵ်ႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇပူႇၸေႃႇမူးၸႃး တီႈလွႆပူးၼၼ်ႉယူႇ။