ၸုမ်းၶိူဝ်းတႆး
တႆး ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းတီႈ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဢေးသျႃး ၸုမ်းၼိူင်ႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ယူႇသဝ်းတီႈ ၸိုင်ႈတႆး ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႊမႅၼ်ႇမႃႇ။ ၼွၵ်ႈသေၸိုင်ႈတႆး ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႊမႅၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ယူႇသဝ်းတီႈ ၸေႊတိူင်းမၢၼ်းတလေး၊ ၸေႊမိူင်းၶၢင်၊ ၸေႊမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ။ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ လႄႈ မိူင်းထႆး ဢၼ်တိတ်းၸပ်းဝႆႉတင်း ၸိုင်ႈတႆးၼႆၵေႃႈ မီးတႆး ယူႇသဝ်းဝႆႉတင်းၼမ်။ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႊမႅၼ်ႇမႃႇၼႆႉ မီးတႆး ယူႇသဝ်းဝႆႉ မွၵ်ႈႁူၵ်းလၢၼ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ပိုၼ်းတၢင်းလင်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]တႆးၼႆႉ ပႃးၼႂ်းၸုမ်းၸၢဝ်းလူင် တိပႅတ်ႉ-ၶႄႇ။ ပၢၼ်မိူဝ်ႈၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈတင်ႈမႃး မိူင်းလူင်ၼွင်သႄ (မၢင်ႊၸိူဝ်းလၢမ်းဝႃႈပဵၼ် လၢၼ်ႉၸဝ်ႈ၊ ၶႄႇသမ်ႉႁွင်ႉဝႃႈ ၼၢၼ်ၸၢဝ်ႈ။) မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊၵဝ်ႈၼၼ်ႉ တီႈမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ၶိူဝ်းႁိူၼ်းထၢင်ၶဝ် ယႂ်ႇၶႅင်ႁႅင်းထႃးမႃးသေ မိူင်းၼွင်သႄၵေႃႈ ႁႅင်းယူပ်ႈယွမ်းမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႊ မိူင်းၼွင်သႄၼႆႉ လူမ်ႉပင်းၵႂႃႇလုမ်းလုမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ သိုပ်ႇၸုၵ်းမၼ်ႈလႆႈ ပၢၼ်ၶိူဝ်းႁိူၼ်းထၢင်ၶဝ် တေႃႇထိုင် ပၢၼ်ၶိူဝ်းႁိူၼ်းသူင်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။