ၼွင်ဢိၼ်းလျႃး

Inya Lake 14 Feb 2010

ၼွင်ဢိၼ်းလျႃး (မၢၼ်ႈ: အင်းလျားကန်) ၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉၸႂ် ဢၼ်လိုဝ်းလင် ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လႆႈဝႃႈ မီးၸမ်တီႈၵၢင်ဝဵင်းသေ ၽၢႆႇႁွင်ႇ မီး သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ပႃႇရမီႇ၊ ၽၢႆတူၵ်းမီး သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ၊ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်းမီး သဵၼ်ႈတၢင်းဢိၼ်းလျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉသေ၊ ၽၢႆႇတၢင်းၸၢၼ်း မီးသဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵႂႃႇၸူး ၸၼ်ႉၸွမ်တႃႈၵုင်ႈလႄႈ ၽၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇ မီး သဵၼ်ႈတၢင်းၽြႃးၵပႃႇဢေး ယဝ်ႉ။ တီႈႁိမ်းႁွမ်းၼွင်ဢိၼ်းလျႃးၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ႁိူၼ်း ဢူးၼေႇဝိၼ်း၊ ႁိူၼ်း ၵလူင်ႇဢူးၸေႃး၊ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ၵလၢပ်ႉ၊ ႁူင်းလႅမ်း ဢိၼ်းလျႃးလဵၵ်ႉ၊ မရီႇၼႃႇႁွၵ်ႉၸ်၊ သူၼ်မွၵ်ႇ မျႃႉၵျုၼ်းတႃႇ၊ ႁိူၼ်းၼၢႆးဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ၊ လုမ်းၽွင်း ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ၊ ဢွင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၸဵင်းလႄႉၵၢၼ်ႇတႃႇ၊ ပူၵ်ႉၵလၢပ်ႉ၊ ၸုမ်းႁိူဝ်းယွတ်ႈ တႃႈၵုင်ႈ၊ သူၼ်မွၵ်ႇ ၸဵင်းလၢၼ်းၸူဝ်ႇပျေႇ၊ ၼွင်လုၺ်းၼမ်ႉ ၸၼ်ႉၸွမ်၊ ဢၢႆႇၽီႇၸီႇ၊ ၽင်ၼွင်ဢိၼ်းလျႃး ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းပျီႇ၊ လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ႁိူၼ်းယႂ်ႇႁိူၼ်းလီၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

သၢႆပိုၼ်း

မိူဝ်ႈပီ 1882 လႄႈ 1883 ၼၼ်ႉ ဢိင်းၵိတ်ႉ ၶဝ် လႆႈသၢင်ႈမႃး တွၼ်ႈတႃႇပၼ်ၼမ်ႉ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇၽႄပၼ်ၼမ်ႉၼႆ လုၵ်ႉတီႈ ၼွင်ဢိၼ်းလျႃး ၵၢႆႇလွတ်ႇၸူး ၵၢၼ်ႇတေႃႇၵျီး ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ

သူၼ်မွၵ်ႇၼွင်ဢိၼ်းလျႃး

သူၼ်မွၵ်ႇၼွင်ဢိၼ်းလျႃးၼႆႉ မီးဝႆႉ ၽၢႆႇတူၵ်း ၸၼ်ႉၸွမ်တႃႈၵုင်ႈသေ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ၵေႃႉၵူႈၸၼ်ႉၸွမ်ၶဝ်ယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၵႆႉမႃးထႆႇငဝ်းတူင်ႉမၢၼ်ႈ၊ ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ လူၺ်းၼမ်ႉ၊ ၶီႇႁိူဝ်းယွတ်ႈ လႄႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်လဵၼ်ႈသေ ပဵၼ်တီႈ ၸုမ်းႁိူဝ်းယွတ်ႈ တႃႈၵုင်ႈ မီးဝႆႉၵေႃႈၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2009 လိူၼ်မေႇၼၼ်ႉ ၵျွၼ်ႇ ဝီႇလီႇယႅၼ်ႇ ယႅတ်ႉတေႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လုၺ်းၼမ်ႉလတ်းၶၢမ်ႈ ၼွင်ဢိၼ်းလျႃးသေၵေႃႈ ၶဝ်ၸူးထိုင် ႁိူၼ်းၼၢႆးဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။