ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ယေႃးၶိင်းမႃး ၵပ်ႉပိလဝတ်ႉ
ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသုတ်ႉထေႃးတၼၼႆႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၸဝ်ႈ သိတ်ႉထတ်ႉထၼႆႉ ပဵၼ်ၽြႃးပုတ်ႉထၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇလေႃႉထမ်ႇမပၼ်ႇယဝ်ႉ၊ ၵသ်သပၶဝ်ပီႈၼွင်ႉလႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉၶဝ်တင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်သေႃႉႁူမ်ႈငဝ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈယဝ်ႉ၊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပိမ်ႇပိသႃႇရမႃႇၵထၵေႃႈ လူႇတၢၼ်းသူၼ်မႆႉၵူင်လူင် ဝေႇလုဝၼ်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းဢမ်ႇႁိုင်သင်ၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း လႆႈၶိုၼ်ႈသုင်မျၢတ်ႈတွၼ်းၵႂႃႇၼႆလႄႈ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈ ယိၼ်းပဵꧣ်ဢၼ်ၸူမ်းသိူဝ်းႁၢၼ်ႉၸႂ်လူင်လၢင်တႄႉတႄႉ။ ၶႂ်ႈဝႆႈသႃလုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းၼႃႇယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇၸႂ်ႉၽွင်းမိူင်းမၼ်းၵဝ်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၵမ်းၵေႃႉၵေႃႉသေ ႁႂ်ႈပၢင်းလုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈၵေႃႉလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈ။ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ၸင်ႇပွႆႇၵႃႇလုတႃႇယီႇ ၵေႃႉပဵꧣ်လုၵ်ႈၸၢႆးၽွင်းမိူင်းလူင်မၼ်းၸဝ်ႈၵႂႃႇ။ ၵႃႇလုတႃႇယီႇၼႆႉ ၵိူတ်ႇၽၢၵ်ႈတင်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ။ ပေႃးၵႃႇလုတႃႇယီႇၽိတ်ႈပၢင်းၵေႃႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇတေယေႃးၶိင်းယဝ်ႉ။
ယေႃးၶိင်းၽႅဝ်မႃးၵပ်ႉပိလဝတ်ႉယဝ်ႉ ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႈၸဝ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ တင်းလုၵ်ႈၼွင်ႉသင်ႇၶႃႇၶဝ်သေ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ပေႃးလႆႈႁဵၻ်းၵၢၼ်ၵုသူဝ်ႇတၢင်းလီၼၼ်ႉ ႁႃတုင်းသွမ်းႁိူၼ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ ႁိူၼ်းၼိုင်ႈယူႇ။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈပေႃႈသုတ်ႉထေႃးထၼလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇလွင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိၼ်းပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီတႄႉတႄႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၸင်ႇၽိတ်ႈပၢင်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ သင်ႇၶႃႇၶဝ် တႃႇမႃးဢဝ်သွမ်းတီႈႁၢင်ႈႁေႃယူႇယဝ်ႉ။ ၶႆႇသႅင်ၾၼ်းၶမ်းတင်းသဵင်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ။ ယသေႃႇထရႃႇတႄႉ ဢမ်ႇမႃး။ ယင်းသင်ႇၵႂၢမ်းမႃးၵွႆးဝႃႈ သင်ဝႃႈမၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉမီးၸႂ်လီၸႂ်မျၢတ်ႈၼႆ ၽြႃးပဵꧣ်ၸဝ်ႈ ၵေႃႉတေယေႃးၶိင်းမႃးတီႈမၼ်း-ၼႆ။ ပေႃႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉၸင်ႇ မၼ်းတေဝႆႈသႃၼႆယဝ်ႉ။
လပ်ႉလွင်းတႄႉယဝ်ႉ။ ယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၸႂ်လီၸႂ်မျၢတ်ႈတႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၸင်ႇယေႃးၶိင်းမႃးတီႈ ၶွင်ႉၼၢင်းယသေႃႇတရႃႇယူႇယဝ်ႉ။
ယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ ပဵꧣ်ၼၢင်းယိင်းမျၢတ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသေ မီးသတ်ႉၸႃႇႁၵ်ႉၸဝ်ႈၽူဝ်တႄႉတႄႉ။ ပိူၼ်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်သႄႉၼႄးဝႃႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းဢီးလူ ဢမ်ႇမီးတၢင်းမေႃသွၼ်ႇတူဝ်သေ ၼႆလႄႈသင်၊ ၸဝ်ႈၸၢႆးပိုၼ်ႉပွႆႇၵႂႃႇပႅတ်ႈလႄႈ ယသေႃႇတရႃႇၼႆႉ လႆႈၶီငဝ်မွင်ၸႂ်ၼႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီးၼႂ်းပိတၵၢတ်ႈၵူႈဢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးယသေႃႇတရႃႇၶီငဝ်မွင်ၸႂ်သင်တီႈလႂ်။
မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၸၢႆးသိတ်ႉထတ်ႉထ တေၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈပူၵ်းတိုၼ်ႇယသေႃႇတရႃႇသေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼၼ်ႉတႄႉၸႂ်ႈယူႇ။ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းသၢင်းလၢင်းယူႇ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ယသေႃႇတရႃႇတေမႆႈမႆႈႁႆႈႁႆႈသေ ႁၢမ်ႈၸဝ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ။
ပေႃးလုၵ်ႈရႃႇႁုလႃႇတိုၼ်ႇ ပေႃႈၸဝ်ႈသုတ်ႉထေႃးတၼလႄႈ ၸဝ်ႈမႄႈမႁႃႇပၸႃႇပတိၵေႃႈ တေတိုၼ်ႇ၊ ငဝ်းလၢႆးပဵၼ်ၼင်ၼၼ်ၼၼ်ႉ တႃႇသိတ်ႉထတ်ႉထတေဢွၵ်ႇႁၢင်ႈႁေႃၼႆႉ တေယၢပ်ႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။
ပေႃးယူႇတီႈယသေႃႇတရႃႇသေတူၺ်းၸိုင် ဢၼ်သိတႉ်ထတ်ထဢွၵ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ (ပိုၼ်ႉပွႆႇႁိူၼ်းယေး)ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇထိူမ်သေပဵၼ်မႃး။ ၶႃသွင်ၵေႃႉ တိုၼ်းပဵၼ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ်၊ ယူႇၸွမ်းၵၼ်မူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်း ၶၢဝ်းတၢင်းသိပ်းသၢမ်ပီ တိုၼ်းႁူၸႂ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈယူႇ။
သႅၼ်းဢႃႇယုသၢဝ်းၵဝ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသႅၼ်း ဢမ်ႇပႆႇၵႄႇထူၼ်ႈ ပႆႇပႄႉတူဝ်၊ ၶႃသွင်ၵေႃႉ မီးတၢင်းမေႃဝူၼ်ႉၼပ်ႉသွၼ်ႇယဝ်ႉ၊ ၶႃၼင်ႇၵၼ် ၶႄးဢုပ်ႇဢူဝ်းတိူင်ႇပၢင်ႇၵၼ် လွင်ႈတေဢွၵ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇယူႇ။ ၸဝ်ႈၸၢႆးသိတ်ႉထတ်ႉထၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ၸၵ်ႉၵျႃႇဝတေး၊ ၶႂ်ႈပဵၼ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈၵွႆးယဝ်ႉ၊ ပေႃးပဵၼ်ၽြႃးၸဝ်ႈပုတ်ႉထ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵဵဝ်ႇၶႄဢဝ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်း ဢိၵ်ႇပႃးသတ်ႉတဝႃႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၼမ်ႉဢၢၼ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇမူၼ်ႉပူၼ်ႉလွတ်ႈသမ်ႇသရႃႇဝူတ်ႈတုၵ်ႉၶၶၢၼ်ၸႂ်လူင်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ၸေႇတၼႃႇၸဝ်ႈၸၢႆးသိတ်ႉထတ်ႉထ ဢၼ်ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတင်းလၢႆ ဢွၵ်ႇလွတ်ႈသမ်ႇသရႃႇၼၼ်ႉ ယသေႃႇတရႃႇတေႁဵတ်းႁိုဝ်ယႃႉၵဝ်းလႃႇ။ ဢၼ်ၸဝ်ႈၸၢႆးသိတ်ႉထတ်ႉထ ၶတ်းၸႂ်ပုၼ်ႈတႃႇလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်သတ်းတဝႃႇတင်းလူင်ၼၼ်ႉ ယသေႃႇတရႃႇ တေႁဵတ်းႁိုဝ်သေ သၢၼ်ၶတ်းလႃႇ။
ၽိုၼ်ဢိင်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၼႃႈလိၵ်ႈ ႔႑၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)