Xian autonome dai et va de Gengma

ၸႄႈဝဵင်းၵိုင်ႇမႃႉတႆး လႄႈ ဝႃႉ (ဢင်းၵိတ်ႉ Gengma Dai and Va Autonomous County) ၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလၢၼ်ႇၵၢၼ်း၊ ၽၢႆႇတူၵ်း ၸႄႈတွၼ်ႈယူႇၼၼ်ႇ၊ မိူင်းၶႄႇ။

ပိုၼ်း

ၸိုဝ်ႈ Gengma လုၵ်ႉတီႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်း Pali "Sinthunath" ဢၼ်ပွင်ႇဝႃႈ တီႈဢၼ်ၵူၼ်းၸွမ်းမႃႉၽိူၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁွင်ႉဝႃႈ ဝဵင်းဢၼ်ၼႆႉ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈပၢၼ် Hongwu ၶွင် Dynasty Ming ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လႄႈ တႅမ်ႈဝႆႉၼိူဝ်ၼႃႈၼႃႈ "ပိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ" Kung Ma လၢတ်ႈ

ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူင် ၼႂ်းႁူဝ်ပဝ်ႈ Gengma ပဵၼ် Tai လႄႈ Wa။ ၵူၼ်းၶိူဝ်း Tai တီႈၼႆႈၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ Mao Luang (Mong Mao) သေ ၶၢႆႉမႃး မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊထူၼ်ႈ 14 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢဝ် ၽိင်ႈထုင်း Mao Luang ၶဝ်မႃးၸွမ်း။ ၵူၼ်းၶိူဝ်း Wa ၶဝ်ယူႇသဝ်းဝႆႉတီႈပွတ်းတွၼ်ႈလွႆလႄႈ ဢမ်ႇမီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶဝ်။

မိူဝ်ႈပီႊ 1988 ၼၼ်ႉ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလူၺ်ႈ ငလျင်လိၼ် ဢၼ်ႁႅင်းႁႅင်းသွင်ဢၼ်။ မၼ်းတၢႆၵူၼ်းတင်းမူတ်း 939 ၵေႃႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်ၼမ်။

ၸဝ်ႈၾႃႉ

ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇပဵၼ် Sinthunath ဢၼ်ပွင်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းတီႈလိၼ် ၵေႃႉဢၼ်ထူပ်းၽႅဝ်ပေႃႈလိူတ်ႈၽိူၵ်ႇၼၼ်ႉ ၵေႃႉဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ Mong Kying Keng Hkam ဢၼ်ပွင်ႇဝႃႈ တီႈလိၼ်ဢၼ်မီးၶိူင်ႈၶိူင်ႈၶၢႆၶမ်းလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၶမ်းတီႈဢၼ်မီး ၶူဝ်းၶွင်ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၶမ်း

ၸၢဝ်းၶိူဝ်း Tai လႄႈ Wa၊ Tai ၶဝ်လုၵ်ႉတီႈ Mong Mao ၶဝ်လုၵ်ႉမႃးမိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊ 14 ၶဝ်ဢဝ်ၾိင်ႈထုင်းလႄႈ ၾိင်ႈထုင်း Mong Mao မႃးတီႈၼႆႈလႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း Wa ၶဝ်ယူႇၼိူဝ်လွႆသုင်သေ မီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ။

ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈၾႃႉ

1) ၶမ်းသိူဝ်ၾႃႉ 1397-1452

2) Hkam Kyoeng Hpa (Hkam Hso) 1452-1472 လုၵ်ႈ

3) Hkam Piam Hpa (Hkama Piam) 1472-1502 လုၵ်ႈ

4) Hkam Zin Hpa (Hcam Ching) 1503-1557 လုၵ်ႈ

5) Hkam Phing Hpa 1557-1601 လုၵ်ႈ

6) Hkam Moen Hpa 1601-1614 လုၵ်ႈ

7) Hkam Ming Hpa 1614-1633 လုၵ်ႈ

8) Hkam Xiao Li 1633-1659 ၽွင်းလူင်၊ မေး Hkam Ming Hsa

(9) Hkam Mai Hpa 1659-1693 လုၵ်ႈ

10) Hkam Chawng Hpa (လုင်း) 1472-1699 လုၵ်ႈ

11) Hkam Chawn Hpa (လုမ်း) 1700-1732 လုၵ်ႈ

12) Hkam Kai Hpa (လုၵ်း) 1732-1765 လုၵ်ႈ

13) Hkam Hpa (လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ) 1765-1771 လုၵ်ႈ

14) Hkam Cha Cha Cha Chawn Hpa Chawn (လုင်းၸၢႆး) 1771-1803 လုင်း

15) Hkam Yan Chao 1803－1808 3rd son

16) Hkam Kyang Hpa 1808－1820 son

17) Hkam Htiet Hpa 1820－1825 2nd bro of Hkam Yan Chao

18) Shamawali 1825－1836 regent mother of Hkam Yan Chao

19) Hkam Earn Phai 1836－1851 nephew of Hkam Yan Chao

20) Hkam Earn Hso 1852－1858 bro

21) Hkam Long Chang 1858－1897 2nd son

22) Hkam Fu Hpa 1897－1915 son

23) Hkam Kaw Hpa 1915－1933 son

24) Hkam Chi Hpa 1933－1950 5th bro

ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်း

ၸႄႈဝဵင်းၵိုင်ႇမႃႉ လႄႈ ဝႃႉ ဢၼ်ၵုမ်းၵမ်တူဝ်ၵဝ်ႇၼႆႉ မီး 4 ဝဵင်း၊ 4 ၸႄႈဝဵင်းလႄႈ 1 ၸႄႈဝဵင်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း

4 ဝဵင်း

ၵိုင်ႇမႃႉ (耿马镇) Mengyong (勐永镇)

Mengsa (勐撒镇) မိူင်းတိင် (孟定镇)