မိူင်းဢင်းၵိတ်ႉ
ယူႇၼၢႆႉတႅတ်ႉ ၶိင်းထမ်းဢွပ်ႉၾ် ပရိတ်ႉတဵင်ႇ လႄႈ ဢၢႆႇယႃႇလႅၼ်ႇႁွင်ႇ ယူႇၼၢႆႉတႅတ်ႉ ၶိင်းထမ်း | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ၶေႃႈၶၼ်ပၢၵ်ႇ: ႁႂ်ႈၽြႃးတူၺ်းထိုင် ၼၢင်းႁေႃၶမ်းသေၵမ်း။ | |||||
ဝဵင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ | ၸႄႈလူင် | ||||
ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ၸႂ်ႉၼႂ်းလုမ်း | ဢင်းၵိတ်ႉ | ||||
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း | |||||
• လၢမ်း | 62,042,708 (ၸၼ်ႉ - ၂၂) | ||||
• လွင်ႈသတ်ႉႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း | 254.7/km² (659.6/sq mi) (ၸၼ်ႉ- 51) | ||||
• ႁူမ်ႈ | 2.139 ထရီႇလီႇယႅၼ်ႇ | ||||
• Per capita | US $35,720 | ||||
HDI |
0.849 သုင်ႁႅင်း · 26 | ||||
ၶူတ်ႉတႄႇလီႇၾူင်း | +44 |
"မိူင်းဢင်းၵိတ်ႉ"ၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်မီးၵၢၼ်ပၢၼ်ႇပွင်ႊဢၼ်ၼိူင်ႈသေ တင်ႈမီးဝႆႉယူႇ တီႈၾၢင်ႇပႃႈႁွင်ႇလိုမ်ယူးရူပ်ႉ။ မိူင်းဢင်းၵိတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းၵုၼ်ၼမ်ႉသေယဝ်ႉ ႁူမ်ႇႁူမ်ႈပႃး ၵရဵတ်ႉပရိတ်ႉထိၼ်ႇ၊ မူႇၵုၼ် ၽၢႆႇၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇဢၢႆးယႃႇလႅၼ်း။ ဢၢႆးယႃႇလႅၼ်းႁွင်ႇ ၵွၺ်းပဵၼ်လႅၼ်ႊလိၼ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းတင်း လိၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၢႆးယႃႇလႅၼ်း ဢၼ်တင်ႈသဝ်း ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁၢင်းၶေႃ။ ၼွၵ်ႈသေၶွပ်ႇလႅၼ်ႊလိၼ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉတႄႉ မိူင်းဢင်းၵိတ်ႉ(ဢမ်ႇၼၼ်) ယူႊၶေႊ ၼႆႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉသမုတ်ႉ ဢႅတ်ႉတလႅၼ်းတိၵ်ႉ၊ ပၢင်ႇလၢႆႇပွတ်းႁွင်ႇ၊ ႁွင်ႊၵုၼ်ၵၢင်ၼမ်ႉဢင်းၵိတ်ႉလႄႈ ပၢင်ႇလၢႆႇဢၢႆးရိသျ်ႉၶဝ် လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။
မိူင်းဢင်းၵတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်တိုဝ်းပၵ်းပိူင်ဢုပ်ႉပိူင်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း(ပိူင်ၸဝ်ႈၾႃႉ)သေ မီးလူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈၵၢင်ႊၵႂၢၼ်းပွင်ႊဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမိူင်းယူႊၶေႊၼၼ်ႉ တေမီးဢိင်းၵလႅၼ်း၊ ဢၢႆးယႂ်းလႅၼ်းႁွင်ႇ၊ သၵွတ်ႉတလႅၼ်းလႄႈ မိူင်းဝေးလ်ၼႆသေ မီး 4 မိူင်း။ ပဵၼ်ပၵ်းပိူင်ဢၼ်ပၢၼ်ႇပွင်ႊလူၺ်ႈ ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇသေ ၸေႊဢၼ်လုမ်းလူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈပၵ်းမီးဝႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ဝဵင်းလၼ်ႊတၼ်ႊ။ မိူင်းယူႊၶေႊၼႆ့ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်းယဝ်ႉသေ ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းထီႈႁူၵ်းဢၼ်မီးၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ။ ယူႊၶေႊၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်တႄႇလုၵ်ႈၽိုၼ်ႉၾၢႆႇၵၢၼ်ၸၢၵ်ႈသေ၊ မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၸူဝ်ႊပီႊ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇႁုပ်ႈ 19 လႄႈ 20 ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႊဝႃႈ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်မီးဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈၼႂ်းၵမ်ႈၾႃႇၼႆႉသေတႃႉၵေႃႈ၊ ယွၼ်ႉၵွပ်ႈသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈၵမ်းၼိူင်ႈလႄႈပွၵ်ႈၵမ်းသွင်သေ လႅၼ်ႊလိၼ်ၸိုင်ႈတုမ်ႊၵႅၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႊၶေႊလႆႈပူတ်းပွၺ်ႇသေ ဢဵၼ်ႁႅင်းၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ လႆႈယူပ်ႈယွမ်းလူင်း။ ၵူၺ်းၼႃႇၵေႃႈ ယူႊၶေႊတိုၵ်ႉမီးယူႇၼႂ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။