Jump to content

မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး
မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ
日本国 (ဂျပန်)
Nihon-koku
Centered deep red circle on a white rectangle
ၸွမ်ပိဝ် မိၵ်ႈမၢႆ
ၵႂၢမ်းၸိုင်ႈမိူင်း: "Kimigayo" (君が代)
(ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: "His Imperial Majesty's Reign")
ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ တူဝ်ႇၵျူဝ်ႇ (東京)
မဵဝ်းမိူင်း ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ လႄႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
• ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း
Naruhito
• ၸွမ်ၽွင်းလူင်
Fumio Kishida
တႄႇတင်ႈ
• ဝၼ်းတမ်းလၵ်းမိူင်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ
ပီႇၸီႇ 660ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 11
• လၵ်းမိူင်း မေႇၵျီႇ
1890ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ 29
• လၵ်းမိူင်းယၢမ်းလဵဝ်
1947မေႇ 3
• လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ သၼ်ႇၽရၢၼ်ႇၸိတ်ႇသၵူဝ်ႇ
1952ဢေႇပရႄႇ 28
ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပိူင်ႇ
• ႁူမ်ႈ
[1] (ၸၼ်ႉ: 61st)
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း
• 2019 လၢမ်း
126,150,000[2] (ၸၼ်ႉ - 11th)
• 2015 သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း
127,094,745[3]
• လွင်ႈသတ်ႉႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း
(ၸၼ်ႉ- 24th)
GDP (PPP) လၢမ်း 2020 
• ႁူမ်ႈ
Increase $5.888 trillion[4] (ၸၼ်ႉ- 4th)
• Per capita
Increase $46,827 (ၸၼ်ႉ - 28th)
GDP (nominal) လၢမ်း2020 
• ႁူမ်ႈ
Increase $5.413 trillion[4] (ၸၼ်ႉ- 3rd)
• Per capita
Increase $43,043 (ၸၼ်ႉ - 22nd)
Gini (2015) 33.9[5]
ၵၢင် · 78th
HDI (2018) 0.915[6]
သုင်ႁႅင်း · 19th
ငိုၼ်းတွင်း Japanese yen (¥) (JPY)
ၶၢဝ်းယၢမ်းၼႃႈလိၼ် JST (UTC+09:00)
ပိူင်သၢႆလူတ်ႉ မိုဝ်းသၢႆႉ
ၶူတ်ႉတႄႇလီႇၾူင်း +81
Internet TLD .jp

မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၵုၼ်ၼမ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ လိုမ်ဢေးသျိူဝ်း မိူင်းၼိူင်ႈ။ မီးဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉသမုတ်ႉၽသီးၾိၵ်ႉသေ မီးတၢင်းၾၢႆႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ပၢင်ႇလၢႆႇၸႃႇပၢၼ်ႇမိူင်းၶႄႇမိူင်းၶူဝ်းရီးယိူဝ်းၼိူဝ်မိူင်းၶူဝ်းရီးယိူဝ်းတႂ်ႈမိူင်းရတ်ႉသျိူဝ်းၶဝ်။ တၢင်းႁွင်ႇလႅၼ်ႊမိူင်းထိုင် ပၢင်ႇလၢႆႇဢူဝ်ႁုတ်ႉ၊ တၢင်းၸၢၼ်းထိုင် ပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ လႄႈ ၵုၼ်ၼမ်ႉထၢႆဝၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈပွင်ႇၸိုဝ်ႈမိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၸမ်း "မိူင်းဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵၢင်ဝၼ်းပူင်လူင်းမႃး" ၼႆလႄႈ မၢင်ႊပွၵ်ႈ မိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၼႆႉ ႁွင်ႉဝႃႈ "မိူင်းတီႈၵၢင်ဝၼ်းဢွၵ်ႇ" ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းလႅၼ်ႊမိူင်းၵျပၢၼ်ႇၼႆႉ မီးၵုၼ်ၼမ်ႉ 3000 ပၢႆ။ ၵုၼ်ၼမ်ႉၸိူဝ်းဢၼ်ယႂ်ႇတီႈသုတ်းၸမ်း ႁွၼ်သျူး (本州)၊ ႁွၵ်ႉၶၢႆးတူဝ်း(北海道)၊ ၵျူးသျူး(九州)၊ သျီႊၶူဝ်ႊၵူး(四国)သေ ၶဝ်သီႇၵုၼ်ၼမ်ႉ မီး 97 ဝၢၵ်ႈၶွင်လိၼ်မိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇ။ ၵုၼ်ၼမ်ႉၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ မီးလွႆတင်းၼမ်သေ လွႆၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လွႆၾႆး။ လွႆၾူႊၸီႊ ဢၼ်ပဵၼ်လွႆဢၼ်သုင်တီႈသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွႆၾႆးလုၵ်ႈၼိူင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။