မိူင်းၵျပၢၼ်ႇ

မိူင်းၵျပၢၼ်ႇ
ၸွမ်ပိဝ် မိၵ်ႈမၢႆ
ၵႂၢမ်းၸိုင်ႈမိူင်း: Kimi ga Yo(ရူဝ်ႇမၼ်ၵျိ) 君が代 (ၶၼ်းၵျိ) ("May your reign last forever")
ၸႄႈလူင် လႄႈ ဝဵင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ	ဝဵင်းထူဝ်ႇၶဵဝ်ႇ (東京)
ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ၸႂ်ႉၼႂ်းလုမ်း	ၵျပၢၼ်ႇ
မဵဝ်းမၼ်း	ပႃႇလီႇမၢၼ်ႇ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ လႄႈ ပိူင်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸွမ်းမၢႆမီႈ
လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
• ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း	ဢႃႇၵီႇႁီႇတူဝ်ႇ (明仁)
• ၸွမ်ၽွင်းလူင်	သျိၼ်ႇၸူဝ်ဢႃပေး
တႄႇတင်ႈ
• ဝၼ်းပိုၼ်ႉထၢၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ	ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ ၁၁ ၊ ၆၆၀ ပီႇၸီႇ
• လၵ်းမိူင်း မေႇၵျီႇ	ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ ၂၉ ၁၈၉၀
• လၵ်းမိူင်းယၢမ်းလဵဝ်	မေႇ ၃ ၁၉၄၇
• လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ သၼ်ႇၾရၢၼ်ႇသိတ်ႉၸ်ၵူဝ်ႇ	ဢေႇပရႄႇ ၂၈ ၁၉၅၂
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း
• လၢမ်း	၁၂၇,၃၃၃,၀၀၂ (ၸၼ်ႉ - ၁၀)
• လွင်ႈသတ်ႉ	(ၸၼ်ႉ- ၃၀)
• Per capita	US $၃၃,၅၉၆ (ၸၼ်ႉ - ၂၄)
HDI	0.953 သုင်ႁႅင်း · 8
ငိုၼ်းတွင်း	မၢႆငိုၼ်းၸႂ်ႉၵူႈမိူင်းမိူင်း ¥ (ဢွၵ်ႇသဵင် ယၢၼ်း)
ၶူတ်ႉတႄႇလီႇၾူင်း	+၈၁
Internet TLD	.jp

မိူင်းၵျပၢၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၵုၼ်ၼမ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ လိုမ်ဢေးသျိူဝ်း မိူင်းၼိူင်ႈ။ မီးဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉသမုတ်ႉ ၽသီးၾိၵ်ႉသေ မီးတၢင်းၾၢႆႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ပၢင်ႇလၢႆႇၸႃႇပၢၼ်ႇ၊ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းၶူဝ်းရီးယိူဝ်းၼိူဝ်၊ မိူင်းၶူဝ်းရီးယိူဝ်းတႂ်ႈ၊ မိူင်းရတ်ႉသျိူဝ်းၶဝ်။ တၢင်းႁွင်ႇလႅၼ်ႊမိူင်းထိုင် ပၢင်ႇလၢႆႇဢူဝ်ႁုတ်ႉ၊ တၢင်းၸၢၼ်းထိုင် ပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ လႄႈ ၵုၼ်ၼမ်ႉထၢႆဝၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တီႈပွင်ႇၸိုဝ်ႈမိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၸမ်း "မိူင်းဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵၢင်ဝၼ်းပူင်လူင်းမႃး" ၼႆလႄႈ မၢင်ႊပွၵ်ႈ မိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၼႆႉ ႁွင်ႉဝႃႈ "မိူင်းတီႈၵၢင်ဝၼ်းဢွၵ်ႇ" ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းလႅၼ်ႊမိူင်းၵျပၢၼ်ႇၼႆႉ မီးၵုၼ်ၼမ်ႉ 3000 ပၢႆ။ ၵုၼ်ၼမ်ႉၸိူဝ်းဢၼ်ယႂ်ႇတီႈသုတ်းၸမ်း ႁွၼ်သျူး (本州)၊ ႁွၵ်ႉၶၢႆးတူဝ်း(北海道)၊ ၵျူးသျူး(九州)၊ သျီႊၶူဝ်ႊၵူး(四国)သေ ၶဝ်သီႇၵုၼ်ၼမ်ႉ မီး 97 ဝၢၵ်ႈၶွင်လိၼ်မိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇ။ ၵုၼ်ၼမ်ႉၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ မီးလွႆတင်းၼမ်သေ လွႆၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လွႆၾႆး။ လွႆၾူႊၸီႊ ဢၼ်ပဵၼ်လွႆဢၼ်သုင်တီႈသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းၸႃႇပၢၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွႆၾႆးလုၵ်ႈၼိူင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။