ဝိၼယႃႇၸႃႇရ၊ ၸဝ်ႈသြႃႇ
ပိုၼ်းၵႅပ်ႈလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၸဝ်ႈသြႃႇ ၽတ်ႉတတ်တ Dr.ဝိၼယႃႇၸႃႇရ (ဢၵ်ႉၵမႁႃသတ်ႉထမ်မၸေႃးတိၵထၸ) တိူၵ်ႈသွၼ်ထမ်းႁူင်းႁဵၼ်းပၺ်ႇၺႃႇဝတ်ႉၸေႇယသုၶ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၶႃႈဢေႃႈ။
ပေႃႈမႄႈလႄႈတီႈၵိူတ်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၶိင်းမွၵ်ႇၶမ်း၊ ၼၢႆးသွႆႈငိုၼ်းသႅင်ငိုၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်မႃႉလူင်၊ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း။
ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ ၸဝ်ႈသြႃႇႁဝ်းၶႃႈ မီး (႗) ၵေႃႉ
ၶိုၼ်ႈပဵၼ်သၢင်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ပီၵေႃးၸႃႇ 1335 ၼီႈ၊ လိူၼ် 5။ ပေႃႈမႄႈသွင်ၸဝ်ႈ ပဵၼ်ပေႃႈဢွၵ်ႇမႄႈယေႃး၊ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သေႃးၽိတ ပဵၼ်သြႃႇဢုပတ်ႉသၢႆး။
ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်း
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ပီၵေႃးၸႃႇ 1339 ၼီႈ၊ လိူၼ် 4 လွင်ႈ 9 ၶမ်ႈ၊ ပေႃႈမႄႈၸဝ်ႈလႄႈ တၵႃႇသတ်းထႃး (358) ၵေႃႉ ပဵၼ်ပေႃႈဢွၵ်ႇမႄႈယေႃး၊ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သေႃးၽိတ ႁဵတ်းပဵၼ်သြႃႇဢုပတ်ႉသၢႆး။
တီႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- ၵျွင်း ဢ.မ.ၵ ၼွင်မႃႉ၊ မၢၼ်ႈႁွင်း၊ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း
- တမ်ႈတီႈ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သေႃးၽိတ
- ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သူရိယ (ဢၵ်ႉၵမႁႃသတ်ႉထမ်မၸေႃးတိၵထၸ)၊ သင်ၶၸိုင်ႈမိူင်း၊ တိူၵ်ႈသွၼ်ထမ်းသႃသၼဝိပုလ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း
- ၸဝ်ႈသြႃႇသီလႃၼၼ်တ (ဢၵ်ႉၵမႁႃသတ်ႉထမ်မၸေႃးတိၵထၸ)၊ သင်ႇၶၸိုင်ႈမိူင်း၊ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈထမ်းရတၼႃႇၸီႇ၊ ဝဵင်းလွႆလႅမ်
- ၸဝ်ႈသြႃႇဝိသုတ်ႉထ၊ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈထမ်ႇမိၵႃႇရူင်ႇ၊ ဝဵင်းၵုၼ်းၶျၢၼ်ႇၵူင်း၊ တႃႈၵုင်ႈ
- ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ပၼ်တဝ၊ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈၵႅၵ်ႉၽေႃးထိ၊ ဝဵင်းတၢၼ်ႇလိၼ်ႇ၊ တႃႈၵုင်ႈ
- ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် တွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပဝရႃႇၽိဝမ်သ (ပႃမွၵ်ႉၶ) ၸၼ်ႉၸွမ် ထေရဝႃတ ၵူႈမိူင်းမိူင်း၊ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။
တီႈပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၵမ်မထၢၼ်း
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- ၵျွင်းၸေယသုၶ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း
- မိူင်းမၢဝ်း
- မူႇၸေႈ
- ၸေႈလၢၼ်ႉ
ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၸၼ်ႉၶူးထမ်ႇမႃႇၸရိယ၊ ၸၼ်ႉလူင်၊ ၸၼ်ႉၵၢင်၊ ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ။
ၸုမ်ႈၶူးၵူႈဢၼ် ဢၼ်ႁပ်ႉလႆႈ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- သတ်ႉထမ်ၸေႃးတိၵထၸ
- မႁႃႇသတ်ႉထမ်မၸေႃးတိၵထၸ၊ ၸၼ်ႉၸွမ်လူင်ၼိဝ်းတေႇလီ၊ မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး၊ ၼွပ်ႇယိုၼ်ႈထိုင်မႃး ၸုမ်ႈပႃႇရၵူႇ တွၵ်ႉတိူဝ်ႇ၊ ပီၶရဵတ်ႉ 2015 ၼီႈ။
ၼႃႈၵၢၼ်ၵူႈထၢၼ်ႈထၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းမႃးလႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- ႁူဝ်ပဝ်ႈသင်ႇၶၼႃႇယၵၸေႈဝဵင်း
- ႁူဝ်ႈပဝ်ႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ပ.ၵ ၸေႈဝဵင်း
- ၽူႈၼမ်းၼႂ်းပၢႆးပၺႃႇ ပ.ၵ ၽၢႆႇသႃႇသၼႃႇ
- ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ႁၢပ်ႇၼႃႈၵၢၼ် သႃႇသၼႃႇသၼ်လွႆတႆး
- ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၽၢႆႇတွပ်ႇလိၵ်ႈပထမပျၢၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ(ဢထူး) ၸေႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း
- ဢေႃးဝႃႇတႃႇၸရိယ၊ ဝတ်ႉၽြႃးလူင်ၸဝ်ႈၵေႃႇမိူင်း
- ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၽၢႆႇပႂ်ႉပႃးသႃႇသၼႃႇ
- ၸဝ်ႈဢွၼ်ႁူဝ် ၽၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆး ၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထ
- ပဵၼ်ပထႃၼၼႃႇၵယ၊ ၸဝ်ႈၼမ်းၼႃႈ 5 ဝတ်ႉ
- ၽူႈၼမ်းၼႃႈလူင် ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ၊ ၸေႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း
ၽိုၼ်ပပ်ႉလိၵ်ႈဢၼ်တႅမ်ႈဢွၵ်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- ၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ မၢႆ ႑
- ၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ မၢႆ ႒
- ၾိင်ႈငႄႈပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ မၢႆ ႓
- သိင်ႇၵႃႇလေႃးဝႃႇတ
- ပိုၼ်းမင်ႇၵလႃႇ
- ပိုၼ်းၽြႃး
- ၶေႃႈသင်ႇသွၼ်လေႃးၵၼီႇတိ
ထမ်းတြႃးဢၼ်ယၢမ်ႈလႆႈႁေႃး
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- ပိုၼ်းသိင်ႇၵႃႇလေႃးဝႃႇတ
- ပိုၼ်းမင်ႇၵလႃႇ
- ပိုၼ်းလေႃးၵၼီႇတီ
- ၵုင်ႇၽြႃးၵဝ်ႈပိူင်
- ၵုင်ႇတြႃးႁူၵ်းပိူင်
- ၵုင်ႇသင်ႇၶႃႇၵဝ်ႈပိူင်
- ႁႂ်ႈဝႆႉၸႂ်လီ ၸင်ႇတေလီမိူင်းၵူၼ်း
- ပဵၼ်ၵူၼ်းႁႂ်ႈၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈပူၼ်ႉၵၢပ်ႈ
ႁူမ်ႈလူၺ်ႈတြႃး ဢၼ်မႃးၼႂ်းပိတၵၢတ်ႈသၢမ်ၵွင် (528) ပွၵ်ႈ။
ပၢင်ၽဝၼႃႇဢၼ်လႆႈၼႄ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၵမ်းပွၵ်ႈ (30) ပၢင်
ယိူင်းဢၢၼ်း
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း၊ သင်ႇၶႃႇတႆးႁဝ်း၊ ဢွမ်ႇလွမ်ႈၽွမ်ႉၵၼ်သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်။
တၢင်းႁၼ်ထိုင်လႄႈ ၶေႃႈသင်ႇသွၼ်ႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၵူႈၸဝ်ႈၸဝ်ႈ၊ ၵူႈပႃးပႃးလႄႈ ဢၼ်ႁပ်ႉလႆႈၸုမ်ႈၶူးမႃး ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း၊ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၼၵ်းၼမ်ႉၼၵ်းလိၼ်၊ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၽႄႈတိုၼ်း လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးပၺ်ၺႃ ၽႃႇသႃႇ၊ သႃႇသၼႃႇ ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇတႆးႁဝ်းၶဝ် ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ၵ.ၵ ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ ယႂ်ႇယႂ်ႇၼမ်ၼမ်သေၵမ်း။
တီႈယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]တိူၵ်ႈသွၼ်ထမ်းလႄႈႁူင်းႁဵၼ်းပၺ်ၺႃ၊ ဝတ်ႉၸေယသုၶ၊ ပွၵ်ႉ 7 မူဝ်ၶမ်း၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။