ဝေႇတပ်ႉပ၊ ၸၢတ်ႈ

48- ꩡၢတ်ႈဝေၻၿ်ၿ

(ဝေၻၿ်ၿ = ပုၼ်ႇၼႃးဢၼ်မေႃ မၼ်ႇတၼ်ႇဝေတပ်ႉပ) ပေႃးဢမ်ႇထွမ်ႇၵႂၢမ်းၽူႈမီးပႆႇၺႃႇ သြႃႇသမႃးၵေႃႈ ၸၢင်ႈလူႉလႅဝ်

ဝတ်ႉထုပၸ်ႉၸုပၼ်ႇ

ၽွင်းမိူဝ်ႈ မုၼ်ၶမ်းၽြႃး ယူႇသဝ်းတမ်ႈတီႈ ၵျွင်းၸေႇတဝၼ်ႇၼၼ်ႉ ဢိင်ပိုင်ႈလူၺ်ႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း ဢၼ်သင်ႇသွၼ်ယၢပ်ႇၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတေ ႁေႃးလၢတ်ႈၼႄ ၸၢတ်းတီႈတႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ မုၼ်ၶမ်းၽြႃးၸင်ႇဝႃႈတီႈ ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းၼၼ်ႉ “ၸဝ်ႈရႁၢၼ်း... မႂ်းၸဝ်ႈၼႆႉ သင်ႇသွၼ်ယၢပ်ႇ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇၵေႃႈ သင်ႇသွၼ်ယၢပ်ႇမႃးလႄႈ လႆႈၶၢမ်ႇ တၢင်းပိူၼ်ႈဢဝ်လၢပ်ႇ တႅပ်းတၢႆ ၸွမ်းတၢင်းယဝ်ႉ။ ဢိင်ပိုင်ႈမႂ်းသေ ၵူၼ်းၸၢႆးႁဵင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈတၢႆယဝ်ႉ” ၼႆသေ ၸင်ႇတေႁေႃးလၢတ်ႈ ၸၢတ်ႈတီႈတႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။-

ဝတ်ႉထုဢတိတ်ႈ

မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ တီႈမိူင်းၿႃႇရၼသီႇ ပၢၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၿြႁမၻတ်ႈၼၼ်ႉ ပုၼ်ႇၼႃးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ယူႇ တီႈဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းမေႃ မၼ်ႇတၼ်ႇဝေၻၿ်ႉၿယဝ်ႉ။ မၼ်ႇတၼ်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉ မီးၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇတႄႉတႄႉ။ ပေႃးဝႃႈ ထိုင်ၶၢဝ်းၼၵ်ႈၶတ်ႈလႆႈမႃး ပေႃးပဝ်ႇ ၵႃႇထႃႇမၼ်ႇတၼ်ႇ ၼၼ်ႉသေ ႁႅၼ်တူၺ်း ၵၢင်ႁၢဝ်ၼႆၸိုင် ၽူၼ်ႁႃႇၵႅဝ်ႈၸဵတ်းပိူင် လုၵ်ႉၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ် တူၵ်းလူင်းမႃးၼႆယဝ်ႉ။ ၼေႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ သမ်ႉၵႂႃႇႁဵၼ်းဢဝ် တၢင်းမေႃတမ်ႈတီႈ ပုၼ်ႇၼႃးၼၼ်ႉယူႇ။ ဝၼ်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ မီးလွင်ႈတၢင်းပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ သြႃႇတပႄးသွင်ၵေႃႉ ၸင်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇ တီႈတိူင်းၸေႇတယူႇ။ ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း တီႈၼႂ်းထိူၼ်ႇတီႈၼိုင်ႈ ၸင်ႇၵႂႃႇၺႃး ၸူၼ်ႁႃႈပၢၵ်ႇ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ‘ပေသၼၵၸေႃရ’လႄႈ ၸင်ႇတီႉၺွပ်းဝႆႉ ၶႃသြႃႇတပႄးသေ ၸင်ႇပွႆႇႁႂ်ႈတပႄးမၼ်း မိူဝ်းဢဝ်ငိုၼ်း မႃးထုတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼေႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈၵေႃႈ ဝႆႈသႃသြႃႇပုၼ်ႇၼႃးလူင်သေ သင်ႇဝႃႈ “ၶူးဝႃးလူင်... ယႃႇပေၵူဝ် သင်ၶႃႈ၊ ၼႂ်းၵႃႈ သွင်သၢမ်ဝၼ်းၼႆႉ ၶႃႈတေၶိုၼ်းၽႅဝ်မႃးယူႇ။ ထွမ်ႇၵႂၢမ်းၶႃႈဝႆႉတႃႉ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ဝၼ်းၼၵ်ႈၶတ်ႈ ၽူၼ်ႁႃႇၵႅဝ်ႈတူၵ်းဢေႃႈ။ ၶူးဝႃးႁဝ်း ယႃႇပေၸႂ်ႉ ၵႃႇထႃႇမၼ်ႇတၼ်ႇသေၵမ်းၶႃႈ။ သင်ဝႃႈၸႂ်ႉၼႆၸိုင် ၶူးဝႃးၵေႃႈ တေလူႉလႅဝ်။ ၵူၼ်းၸူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေလူႉလႅဝ်ဢေႃႈ”ၼႆယဝ်ႉ။ (ဝၢႆးသေ တပႄးမၼ်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇ) သြႃႇပုၼ်ႇၼႃး (ဢမ်ႇထွမ်ႇၵႂၢမ်း ၼေႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈသေ) ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸဵဝ်းလွတ်ႈ ၼႂ်းမိုဝ်း ၵူၼ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၽူၼ်ႁႃႇၵႅဝ်ႈတူၵ်းသေလႄႈ ၵူၼ်းၸူၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ ဢဝ်ၶူဝ်းၵႅဝ်ႈသႅင်ငိုၼ်းၶမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႇၼႃးလူင်ၵေႃႈ ၸွမ်းလင် ၵူၼ်းၸူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇယူႇ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸူၼ်ထႅင်ႈႁႃႈပၢၵ်ႇၵေႃႉ သမ်ႉၶိုၼ်းမႃး တီႉၺွပ်း ၸူၼ်ႁႃႈပၢၵ်ႇ ၸိူဝ်းလႆႈၶူဝ်းမႃးၼၼ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၸူၼ် ၸိူဝ်းလႆႈၶၢမ်ႇတီႉၺွပ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇဝႃႈ “သူၶဝ်ဢိူၺ်း... ပေႃးၶႂ်ႈလႆႈ ၶူဝ်းငိုၼ်းၶမ်းၼႆၸိုင် တီႉၺွပ်း ပုၼ်ႇၼႃးလူင်ၼႆႉတႃႉ။ ပုၼ်ႇၼႃးလူင်ၵေႃႉၼႆႉ မေႃႁဵတ်း ႁႂ်ႈၽူၼ်ႁႃႇၵႅဝ်ႈတူၵ်းဢိူဝ်ႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇပွႆႇပႅတ်ႈ ၸူၼ်ၸိူဝ်းလႆႈၶူဝ်းမႃးၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတီႉၺွပ်း ပုၼ်ႇၼႃးလူင် ၸင်ႇယွၼ်းၶူဝ်းၶွင် တီႈမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႇၼႃးလူင်ၸင်ႇဝႃႈ “ၸၢႆးၶဝ်ဢိူၺ်း... ၼိုင်ႈပီ ၸင်ႇတေထူပ်း ၼၵ်ႈၶတ်ႈမၼ်းဢိူဝ်ႈ။ ပီတေမႃး ပေႃးႁွတ်ႈထိုင် ၼၵ်ႈၶတ်ႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၵွႆႈႁဵတ်းပၼ် ႁႂ်ႈၽူၼ်ႁႃႇၵႅဝ်ႈတူၵ်း”ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၸူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယုမ်ႇ ၵႂၢမ်းပုၼ်ႇၼႃးလူင်ၼၼ်ႉသေ ၸႂ်လမ်တေႃးသလႄႈ ၸင်ႇတေဢဝ်လၢပ်ႇ တႅပ်းတူဝ်မၼ်း ပဵၼ်သွင်ပွတ်း ပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇလိုပ်ႈလမ်းၸွမ်း ၸူၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈၶူဝ်းၶွင်ၼၼ်ႉသေ ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ် ၽၼ်းၵၼ်လႄႈ ၵူၺ်းၵိုတ်းသွင်ၵေႃႉၵူၺ်း။ ၸူၼ်သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸႂ်လေႃးၽလႄႈ ၶပ်းၶိုင်ဢဝ်တၢႆၵၼ်သေ ၵမ်းလိုၼ်း မႃး လႆႈတၢႆ တင်းသွင်ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၼေႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ၵႂႃႇဢဝ်ၶူဝ်းငိုၼ်းမႃး လႆႈမႃးႁၼ် ၵူၼ်းၸူၼ်ႁဵင်ၵေႃႉ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ သြႃႇမၼ်း လူႉႁၢႆတၢႆလႄႈ ၸင်ႇလွတ်ႈႁေႃး ၵႃႇထႃႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ-

ပႃႇꩮိ

• 48။ ဢၼုပႃယေၼ ယေႃ ဢတ်ထံ ၊ ဢိၸ်ꧡတိ သေႃ ဝိႁၺ်ၺတိ။
  

ၸေတႃ ႁၼိံသု ဝေၻၿ်ၿံ ၊ သၿ်ၿေ တေ ၿျသၼမꩡ်ꧢၷူ။

ပိၼ်ႇတႆး

ၵေႃႉဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈၽွၼ်းပၢင်ႈသေ သမ်ႉ(ႁဵတ်း)ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈလၢႆးမၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈတၢင်းႁိူဝ်ႉၼူၼ်း လူႉသုမ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၸူၼ် တိူင်းၸေႇတၶဝ်ၼၼ်ႉ ဢဝ်တၢႆပုၼ်ႇၼႃးလူင်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵူၼ်းၸူၼ် တင်း သဵင်ႈၵေႃႈ (ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ်ဢဝ်တၢႆၵၼ်သေ) လႆႈလူႉလႅဝ် သဵင်ႈမူတ်းယူႇယဝ်ႉ။

• ႁူမ်ႈꩡၢတ်ႈ ။ တပႄးၼၼ်ႉ မႃးပဵၼ် ၽြႃး။
  

ပုၼ်ႇၼႃးဝေၻၿ်ၿၼၼ်ႉ မႃးပဵၼ် ၸဝ်ႈရႁၢၼ်းဢၼ်သင်ႇသွၼ်ယၢပ်ႇ။

• ၵၼ်သွၼ် ။ ။ ပေႃးဢမ်ႇဢဝ်ၵႂၢမ်းၽူႈမီးပႆႇၺႃႇ ၸၢင်ႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇၽိတ်းတၢင်း။
  
• ပႃႇရမီႇ ။ ။ ပၺ်ႇၺႃႇပႃႇရမီႇ။
  
• မင်ႇၷလႃႇ ။ ။ “သေႃဝၸသ်သတႃ မင်ႇၷလႃႇ၊”လူႉလႅဝ်။