ဢၸႃႇတသၢတ်ႈ ၵေႃႉတိုၼ်ႈၽၢၼ်ႈၵူဝ်ႁေ
ဢၸႃႇတသၢတ်ႈ ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလူင် ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမိူင်းရႃႇၸၵျူဝ်ႇၼႆႉ ၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၼင်ႈႁေႃႈလူင်သေတႃႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉလႆႈဢဝ်တၢႆၸဝ်ႈပေႃႈလႄႈ ၼႂ်းၸႂ်မၼ်း တိုၼ်းဢမ်ႇမီးတၢင်းသိူဝ်းသႃႇသေဢိတ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႂ်းဝႃႇ ၶမ်ႈလိူၼ်မူၼ်းၶမ်ႈၼိုင်ႈ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၼႆႉ တင်းၽွင်းမိူင်းၶဝ်သေ ၼင်ႈၸၢမ်ႇယူႇၼိူဝ်ၸၢၼ်းလႅင်ႉ ၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃၼၼ်ႉ။ လုၵ်ႈလိူၼ်မူၼ်းၵေႃႈ ဢဝ်သီၼမ်ႉငိုၼ်းမၼ်းႁိူဝ်ႈထွင်ႇၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်လႄႈ ၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်း သမ်ႉပေႃးလႅင်းပၢင်ႇသိူင်ႁိူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ တၢင်းႁၢင်ႈလီၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ၸၼ်ၸႂ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁႂ်ႈပေႃးဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇၽူင်းၼူၼ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈႁၢင်ႈလီၵၢင်ၶမ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸႂ်မႆႈႁွၼ်ႉလူင် ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၵတ်းယဵၼ်မႃးလႆႈ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈ ၵေႃႉဢဝ်ပေႃႈတၢႆၼႆႉ မီးၵၢင်ၸႂ်ၶႂ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းလီသေၵႃႉၵေႃႉ မႃးပၢၵ်ႈပႅတ်ႈတၢင်းမႆႈၸႂ်၊ တၢင်းႁွၼ်ႉၸႂ်မၼ်း ၼႆယူႇ။
ၽွင်းမိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ ၸင်ႇလဝ်ႈဝႃႈ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇၸူး ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၽႃႇသႃႇဢၼ်ၶဝ်ၵိူဝ်းယမ်မႃးၼၼ်ႉသေ ယူတ်းယႃဝေႇတၼႃႇၸႂ် ဢၼ်လႆႈပဵၼ်ဝႆႉယူႇၼႆယဝ်ႉ။ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၼႆႉ သမ်ႉပေႃးၵႂႃႇထူပ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁူၵ်းၵေႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၵွၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သြႃႇလူင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယူတ်းယႃပၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ။ ၸိူဝ်းမႃးၼွမ်းႁူဝ် သဝ်းသၢင်ႈယူႇႁိမ်းမၼ်းၼၼ်ႉ ပႃးမေႃယူလူင်ၼႂ်းႁေႃ ဢၼ်ပဵၼ်ၸီႇဝၵ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယူႇ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈတၢင်ႇၵေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်လဝ်ႈလၢတ်ႈ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းယဝ်ႉ ၸီႇဝၵသမ်ႉဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်လႄႈ ၸင်ႇထၢမ်မၼ်းဝႃႈ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈလူဝ်ႇလၢတ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸီႇဝၵၵေႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉသေ "ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ၊ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်သင်ႇၶႃႇၶဝ် ႁဵင်ပၢႆသွင်ပၢၵ်ႇႁႃႈသိပ်း ဢွၼ်ၵၼ်ယူႇသဝ်းယူႇတီႈ ဢုမ်ႇမၢၵ်ႇမူင် ၶႃႈႁဝ်းၼၼ်ႉ တီႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၶႅၼ်းတေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်းလႄႈ ၶႃႈႁဝ်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၸူး ပုတ်ႉထၽြႃးၸဝ်ႈ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉၶႃႈလႄႈ" ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၵေႃႈ ပႂ်ႉထႃႈလွင်ႈလဝ်ႈလၢတ်ႈၸီႇဝၵၵွႆးလႄႈ ၶီႇဢဝ်တင်းၸၢင်ႉတၢင်ႇပွင်းသေ ပႃးဢဝ်တင်းၶႆႇသႅင်ၾၼ်းၶမ်း၊ ၶႃႈၸိူင်ႉၼၢင်းတင်းၼမ်ယဝ်ႉ တင်းၸီႇဝၵ ၸင်ႇၶိုၼ်ႈၼႃႈၸူးထိူၼ်ႇဢုမ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇမူင်ႈ ဢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၶဝ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈၸမ်ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇဢုမ်ႇပႃႇမႆႉၼၼ်ႉ ႁိမ်းႁွမ်းတဵတ်ႇယဵၼ်ဝႆႉသေ ဢမ်ႇငိၼ်းသဵင်သင်သေဢိတ်း၊ မိူဝ်ႈၸီႇဝၵလဝ်ႈလၢတ်ႈတႄႉဝႃႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ သင်ႇၶႃႇႁဵင်ပၢႆသွင်ပၢၵ်ႇ ယူႇသဝ်းတုမ်ၵၼ်ဝႆႉၼႆယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ပေႃးၸမ်ၽႅဝ်ၶဝ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ ယင်းဢမ်ႇငိၼ်းသဵင်ၵူၼ်းသင်၊ ၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ ၸီႇဝၵၼႆႉ ၶျေႃးၵဝ်မႃး ဢၢပ်ႈၼႂ်းမိုဝ်းၽူႈၶဵင်ၵႂႃႈ ဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈၼင်ႇၼႆသေ ၵူဝ်ႁႄၵႂႃႇတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ တုမ်ႇၶူၼ်ၼိူဝ်ႉ သၢၼ်ႈယုပ်းၶိုၼ်ႈမႃးသေ ပေႃးတၢၼ်ႇတူဝ်ထိူၼ်ႇၶဝ်ၶမ်ၶိုမ်း ၶမ်ႁႅဝ်ႉ ဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တင်းၵူဝ်တင်းႁႄသေ "ဢူၺ်းလီလူင်ၸီႇဝၵ၊ မႂ်းၵၢင်ၵဝ် ႁႂ်ႈတူၵ်းလွၵ်းမႂ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ၊ မႂ်းၸႂ်ႉလၢႆးၵူတ်ႉသေ တေဢဝ်ၵဝ်ၵႂႃႇဢၢပ်ႈၼႂ်းမိုဝ်းၽူႈၶဵၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼႄႇ" ထၢမ်ဝႃႈၼႆသေ ထွတ်ႇလႅဝ်းမၼ်းဢွၵ်ႇ။ ၸီႇဝၵၸင်ႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈႁဝ်းယႃႇပေမႆႈၸႂ်ၶႃႈ မၢၼ်ႇတၢပ်ႈဢၼ်မုင်ႈႁၼ်ယူႇတၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီးယူႇ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ သင်ႇၶႃႇၶဝ်ဢေႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈဢွၼ်ၵၼ်သုတ်ႉၵႂႃႇၸူးႁၢမ်ႉၸမ်ၸမ်သေ ၵႂႃႇဝႆႈသႃၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၶႃႈလႃႈ" ၸင်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆသေ ဢွၼ်ႁွင်ႉၵႂႃႇ။ ဢၸႃႇတသတ်ႈၵေႃႈ တင်းၾၢင်ႉတူဝ် တင်းၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်းလၢင်ယူႇယဝ်ႉ။
ၸီႇဝၵၸင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ "ၸဝ်ႈႁဝ်းတီႈၶႃႈ၊ ၼၼ်ႉပဵၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ႁူႉႁၼ်သဵင်ႈသဵင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ" လဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၽိူဝ်ႇၽႅဝ်ၵႂႃႇၸမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ၼင်ႈတႂ်ႈႁူမ်ႈမႆႉသေ လုၵ်ႈၼွင်ႉဢၼ်ပဵၼ်သင်ႇၶႃႇ ႁဵင်ႈပၢႆၵေႃႈ ၼင်ႈၼိမ်တဵတ်ႇယဵၼ်ဝႆႉယူႇ ၽၢႆႇၼႃႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ လွင်ႈတဵတ်ႇယဵၼ်သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ်ၼႆႉ မိူၼ်လွင်ႈတဵတ်ႇယဵၼ်ၼမ်ႉလူင် ဢၼ်မီးၼိူဝ်သၼ်လွႆႁိမဝၼ်ႇတႃႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ႁိမ်းႁွမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ တိုၼ်းတဵတ်ႇယဵၼ်ယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၼႆႉ ၵူမ်ႈၵူမ်ႈၵွမ်းၵွမ်းသေ သုတ်ႉၸမ်ၸူး ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယဝ်ႉ မွင်းၵႂႃႇၼင်ႈႁိမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းၸႂ်မၼ်းပေႃးၵတ်းယဵၼ်ၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈလဝ်ႈလၢတ်ႈသေ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇႁေႃးၼႄထမ်ႇမတြႃးၸဝ်ႈ ဢၼ်ၵတ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၼႆႉ ၸႂ်သတ်ႉထႃႇ ဢၼ်ၵိူဝ်းယမ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ယိုင်ႈယႂ်ႇမႃးသေ လွင်ႈၶီငဝ်မႆႈၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇလႆႈဢဝ်တၢႆပေႃႈမၼ်းတႄႉ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လႆႈသေႃးတႃႇပၢၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵၢမ်ႇဢၼ်မၼ်းလႆႈဢဝ်ပေႃႈတၢႆသေ ဢၸႃႇတသၢတ်ႈၼႆႉ တေလႆႈတူၵ်းငရၢႆးလူးၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽဝပတ်ႉၸုပၢၼ်ႇယၢမ်းလဵဝ်မၼ်းတႄႉ ၶၢႆႉၸူးၵႂႃႇလွင်ႈလီယူႇဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။
ၼႆႉပဵၼ်မႅတ်ႉတႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ၵတ်းယဵၼ်၊ ၼႆႉပဵၼ်ၶေႃႈသင်ႇသွၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်ပၼ်လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်၊ ၼႆႉပဵၼ်သင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ် ဢၼ်မေႃယူႇသဝ်းၵတ်းယဵၼ်၊ ၼႂ်းၵႄႈလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတူၵ်းၸႂ်လႆတိုၼ်ႇသင်။
ၽိုၼ်ဢိင်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၼႃႈလိၵ်ႈ ႑႐႑၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)