ဢၼႃႇထပိၼ်ႇတိၵ

ၵူၼ်းမီးလူင် ဢၼႃႇထပိၼ်ႇတိၵ မိူင်းသႃႇဝတ်ႉထၼႆႉ ၽႅဝ်မႃးမိူင်းရႃႇၸၵျူဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၼွင်ႉၽၢႆႇမေးမၼ်းယူႇသဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ တေယေႃးၶိင်းမႃးၵိၼ်ၸွမ်းတီႈႁိူၼ်းၼွင်ႉမၼ်းၼႆလႄႈ ပိၼ်ႇတိၵယိၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ၶႂ်ႈဝႆႈသႃ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတႄႉတႄႉ။ ၸႂ်မႆႈသေ ထိုင်မႃးၵၢင်ၼႂ်ၸဵမ်ၸဝ်ႉ ၸင်ႇပႆႇၵႂႃႇၸူးထိူၼ်ႇမႆႉ တီႈဢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယူႇသဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

"မႃးလႄႈ သုတ်ႉတတ်ႉတ" ၽိူဝ်ႇလႆႈငိၼ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁွင်ႉတူင်ႉတၵ်ႉၼင်ႇမိုတ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉလႄႈ ယိၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ၸူမ်းသိူဝ်းတႄႉတႄႉ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇသိုပ်ႇႁေႃးၼႄ တေႇသၼႃႇတြႃးၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမီးလူင် ဢၼႃႇထပိၼ်ႇတိၵၼႆႉ လႆႈၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ဢၼႃႇထပိၼ်ႇတိၵၼႆႉ ယွၼ်ႉပႃႇရမီႇမီးဝႆႉဝၼ်းလင်လႄႈ ပေႃးလႆႈထွမ်ႇတြႃးၸဝ်ႈၼႆႉ ၾၢင်ႁၢင်ႈဢၼိတ်ႉၸဢၼ်ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉ ၽုတ်းမႃးၼႂ်းၸႂ်သေ လႆႈပဵၼ်သေႃးတႃႇပၢၼ်ႇၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းမီးလူင် ဢၼႃႇထပိၼ်ႇတိၵၼႆႉ ယိၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ၸူမ်းသိူဝ်းၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇၽိတ်ႈပၢင်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပေႃးထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈ ႁႂ်ႈမႃးၵိၼ်သွမ်းတီႈႁိူၼ်းမၼ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ပေႃးၵိၼ်သွမ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းမီးလူင် ၸင်ႇလဝ်ႈလၢတ်ႈတီႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဝႃႈ "ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတီႈၶႃႈ - ပေႃးၶၢဝ်းၽူၼ်ဢၼ်တေမႃးၼႆႉ တင်းသင်ႇၶႃႇၶဝ်သေ ၶႅၼ်းတေႃႈ မႃးဢဝ်ဝႃႇတီႈမိူင်းသႃႇဝတ်ႉထိသေၵမ်းၶႃႈ" ၼႆလႄႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၸင်ႇဝႃႈ "ဢိူဝ်ႈ ၵူၼ်းမီးလူင် ၵေႃႉပဵꧣ်ၽူႈၵွၼ်းၼႃႈႁိူၼ်းဢိူၺ်း၊ ၽြႃးပုတ်ႉထဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၶႂ်ႈယူႇသဝ်းတီႈဢတ်တဵတ်ႇယဵၼ်ႁင်းၵွႆးၸဝ်ႈလဵဝ်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းမီးလူင် ဢၼႃႇထပိၼ်ႇၸင်ႇဝႃႈ "ၶႃႈၸဝ်ႈႁဝ်းၶဝ် ပွင်ႇၸႂ်ယူႇတီႈၶႃႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈတီႈၶႃႈ၊ ၶႃႈႁဝ်းၶဝ်ပွင်ႇၸႂ်ယူႇတီႈၶႃႈဢေႃႈ" လဝ်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ပေႃးၶိုၼ်းၽႅဝ်မိူင်းသႃႇဝတ်ႉထၵေႃႈ ဢၼႃႇထမိၼ်ႇၼႆႉ ပုၼ်ႈတႃႇၽြႃးပဵꧣ်ၸဝ်ႈတေသဝ်းထင်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁႃဢွင်ႈတီႈမၼ်းၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈမၼ်းတႄႉ ထုၵ်ႇလီပဵၼ်တီႈဢမ်ႇပေႃးၸမ်ပေႃးၵႆဝဵင်းသေ ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵေႃးၵႂႃႇငၢႆးမႃးလူမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေလႆႈပဵၼ်တီႈတဵတ်ႇယဵꧣ် ၽွင်းၶၢဝ်းၵၢင်ဝၼ်းသေ ၽွင်းၶၢဝ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၵေႃႈ ယႃႈႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်တီႈၵူၼ်းဢူၼ်ဢၢၼ်မေႃးမႄးၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ မၼ်းၸင်ႇဢွၵ်ႇႁႃဢွင်ႈတီႈ ႁႂ်ႈပေႃးမိူၼ်ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူယဝ်ႉ။

ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းႁႃႁၼ်သူၼ်သိူဝ်းၸဝ်ႈၸၢႆးၸေႇတ မိူၼ်ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉ၊ ၸင်ႇၵႂႃႇထၢမ်သိုဝ်ႉတီႈၸဝ်ႈမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၸၢႆးၸေႇတၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶၢႆလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ပေႃးဢဝ်တႅင်းၵႃးၶမ်းသိူဝ်ႇႁႂ်ႈလူမ်ႈသူၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်တေၶၢႆ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမီးလူင် ဢၼႃႇထပိၼ်ႇၼႆႉ ပၼ်လႆႈၼင်ႇၵႃႈၶၼ်မၼ်းယွၼ်းလႄႈ ၶႃၸင်ႇပဵၼ်သိုဝ်ႉပဵၼ်ၶၢႆၵၼ်။ ၵူၼ်းမီးလူင် ၸင်ႇဢဝ်လေႃႉတေႃႉတၢင်ႇဢဝ်တႅင်းၵႃးၶမ်းမၼ်းမႃး ၽႄႇသိူဝ်ႇၼိူဝ်လိၼ်သူၼ်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တႃႇတေလူမ်ႈမူၼ်းၼၼ်ႉ ၵိုတ်းပွတ်းတွၼ်ႈဢွၼ်ႈၼိုင်ႈၵွႆးယဝ်ႉလႄႈ ၸဝ်ႈၸၢႆးၸေႇတၸင်ႇလွမ်တူၵ်းၸႂ်တၢင်းလူႇလူင်ၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇဝႃႈ- လိၼ်ဢၼ်ၵိုတ်းၼၼ်ႉတႄႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၶၢႆသေၵမ်း၊ ပွတ်းတွၼ်ႈလိၼ်ဢၼ်ၵိုတ်းၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းတႃႈႁႂ်ႈဝႆႉပဵၼ်တႃႇၼၶႃႈႁဝ်းသေၵမ်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁပ်ႉႁဵၻ်းၸွမ်းၼင်ႇၵႂၢမ်းမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဢၼႃႇထမိၼ်ႇၵေႃႈ ၸင်ႇၵေႃႇသၢင်ႈႁဵတ်းတီႈယူႇ၊ ႁုင်းထမ်းလူင်၊ သိုင်ႇၾႆး၊ တီႈဝႆႉၶူဝ်း၊ ထၢင်ႇၽၢႆႈ၊ တႅၼ်ႈတႃႇပႆ ဢၼ်ပႃးမုင်းမၼ်း။ တႅၼ်ႈတၢင်းၼွၵ်ႈ၊ ၼမ်ႉၼွင်၊ ၼမ်ႉမေႃႇ၊ ၶွင်ႉဢၢပ်ႇၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် တေလႆႈမႃးထွမ်ႇငိၼ်းဢဝ် ထမ်ႇမတြႃး ဢၼ်ပဵၼ်ၶေႃႈသင်ႇသွၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းလူႇယႂ်ႇလူင် ဢၼႃႇထပိၼ်ႇ ဢၼ်ပဵꧣ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တၵ်ႉၵႃႇၸိူဝ်းမႃးၵိူဝ်းယမ်ဝႆႈသႃႇၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵိုၵ်းပိုၼ်းၵႂႃႇတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇယိုၼ်ႈပူင်ပၼ် ၶူးဢေႇတတၵ်ႉၵ တီႈဢၼႃႇထပိၼ်ႇတ လူၺ်ႈတႃႇၼလူင်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႔႖၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)