ၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း

မိူင်းမၢၼ်ႊ၊ မိူင်းၶႄႇ လႄႈ ၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း

ဝၢႆးသေၶုၼ်မၢၼ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႇရႃႉပတေႉ မိူင်းပူးၵမ်ႇ ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇမိူဝ်ႈပီႊၶရိတ်ႉ 1286 သေ ထိုင်မႃး ပၢၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းမၢၼ်ႊၸိုဝ်ႈဝႃႈ မၢင်းၵွင်း ၼင်ႈႁေႃလႆႈ 3 ပီႊ ဢၼ်မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီႊၵတ်းၵႂ်ႉၼၼ်ႉ ၶုၼ်ၶႄႇ ၾၢင်ပႂ်း လႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ မိူင်းပူးၵမ်ႇ ၶိုၼ်းပဵၼ်မၢၼ်ႈပဵၼ်မိူင်းမီးၸဝ်ႈမီးၸွမ်မိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉၼႆ၊ မၼ်းၸဝ်ႈၶႂ်ႈၸႃႉသေ ၸင်ႇတင်ႈသီႊတႃႈဝၢင် ပဵၼ်ႁူဝ်သိုၵ်းလူင် ဢွၼ်ဢဝ်တင်းသိုၵ်းၸၢင်ႉလႄႈသိုၵ်းမႃႉသေ လူင်းမႃးတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႊ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းၶႄႇ မႃးထိုင်ႁၢတ်ႇၶမ်းလႅင် တီႈမိူင်းမၢၼ်ႊတီႈၼိူင်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်လိုဝ်ႈသိုၵ်းၶဝ်ယူႇ။

လွင်ႈသိုၵ်းၶႄႇၶိုၼ်းလူင်းမႃးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းပူဝ်းၵမ်ႇလႆႈငိၼ်းသေ ၸင်ႇမႃးၵုမ်ၵွင်ၵၼ် လွင်ႈသိုၵ်းလွင်ႈသိူဝ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၸင်ႇဢွၵ်ႇပၢႆးဝူၼ်ႉဝႃႈ သင်ဝႃႈႁဝ်းၵႂႃႈပိုင်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း ၸုၼ်ၵူဝ်း(မိူင်းမိတ်ႈ) ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းမႄးလီ သွင်မိူင်းၸိုင် တေလီယူ၊ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၽွမ်ႉ။

ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းပူးၵမ်ႇ ၸင်ႇၸတ်းၵူၼ်း 200 ၵေႃႉဢဝ်တင်းတၢင်းၵိၼ် ပဵၼ်ၼင်ႇ မူႇ၊ပဵတ်း၊ ၵႆႇ၊ ၶဝ်ႈသၢၼ် လႄႈၽႃႈၽႅၼ်ႇသေ မႃးၸူးၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း မိူင်းၸုၼ်ၵူဝ်း။

ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း မိူင်းၸုၼ်ၵူဝ်းၵေႃႈ ၸင်ႇႁွင်ႉ သီႊတႃႈဝၢင်မႃးမိူင်းၸုၼ်ၵူဝ်းသေ မႄးလီၵၼ်သွင်မိူင်း။ သီႊတႃႈဝၢင် ဝႃႈ ‘လုၵ်ႉၼႆႉၵႂႃႈ သူၺ်ႇမိူင်းပူးၵမ်ႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈႁပ်ႉဢဝ်လီယဝ်ႉ။ တီႈတေႉမၼ်း ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈယႃႉမိူင်းပိူၼ်ႈလူႉလႅဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ’။

ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း ၸင်ႇလူင်းမိူင်းပူးၵမ်ႇ၊ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းပူးၵမ်ႇလႄႈၽွင်းမိူင်း ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁပ်ႉတွၼ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ။ တင်းသွင်ၾၢႆႇ လၢတ်ႈလွင်ႈမႄးလီၵၼ်။

ပေႃးဢၼ်မႄးလီၵၼ်တင်းသွင်ၾၢႆႇယဝ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းသီႊတႃႈဝၢင်ၵေႃႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းလူင်မၢၼ်ႊၵႂႃႇၸွမ်းမိူင်းၶႄႇ။ ၵူၼ်းလူင်မၢၼ်ႊယူႇမိူင်းၶႄႇ 3 ပီႊသေ ၸင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း။

ၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း မီးလွင်ႈယုင်ႈယၢင်ႈ

မိူဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း ၼင်ႈႁၢင်ႈႁေႃလႆႈ 6 ပီႊၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈငိၼ်းဝႃႈ တီႈတၢင်းဝဵင်းသိူဝ်(ၵႃလိုဝ်း-ဝဵင်းသိူဝ်)ၼၼ်ႉ မီးၸဝ်ႈၾႃႉတႆးၸဝ်ႈၼိူင်ႈ မီးလုၵ်ႈယိင်းသၢဝ် ၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၼၢင်းယေႈပုမ်၊ ႁၢင်ႊလီၼႅၼ်ႇၼႆသေ မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇလူင်းၵႂႃႇတူၺ်း။ လႆႈႁၼ်ၼၢင်းႁၢင်ႊလီပေႃးဢမ်ႇမီးတီႈၼေးတႄႉလႄႈ ၸင်ႇပွၵ်ႈမိူင်းသေ သူင်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇယွၼ်းၼၢင်း။

ၸဝ်ႈၶုၼ်လူင် ဝဵင်းသိူဝ် ပူင်ၵႂၢမ်းဝႃႈ ‘ငိုၼ်းၶမ်းတၢင်ႇပိူင်တႄႉ ၵဝ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႊ သင်ၽႂ်ႁႃမႃးလႆႈ မိတ်ႈၶူမ်းသၢမ်ပၢၵ်ႇ တင်းသႅင်သၢမ်ပၢၵ်ႇၼႃႈ ပေႃးၼႆၸိုင် တေဢဝ်လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၵဝ်ပၼ်မၼ်း။ မိတ်ႈၶူမ်းသၢမ်ပၢၵ်ႇၼၼ်ႉၶႅမ်ႉတေႉတေႉ၊ ပေႃးဢဝ်ငႃတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းၸိုင် တိၼ်းမိုဝ်းၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇၵႂႃႇ။ သႅင်သၢမ်ပၢၵ်ႇၼႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တၢင်ႇၼိူဝ်လင်ၸၢင်ႉၸိုင် ၼႃႈၼိူင်ႈတေဢွၵ်ႇငိုၼ်းၶမ်းမႃး၊ ၼႃႈၼိူင်ႈတေဢွၵ်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းမႃး၊ ၼႃႈၼိူင်ႈ တေဢွၵ်ႇၸိူင်ႉသႅင်ၽုင်ၼၢင်းလႄႈၽွင်းမိူင်းမႃး၊ ၼႃႈၼိူင်ႈ တေဢွၵ်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်မႃး။ ပေႃးၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်း ပႃးၸႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈႁႃမႃးပၼ်ၵဝ်သေၵွၼ်ႇ၊ ၵဝ်ၸင်ႇတေပၼ်လုၵ်ႈယိင်းသၢဝ်ၵဝ်။

ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်းလႆႈငိၼ်းသေ ၸင်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇႁင်းၵွၺ်းၵေႃႉလဵဝ်။ ပီႊၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပီႊၵႃႇႁဝ်ႉ ပီႊၶရိတ်ႉ 1289 ။ ပေႃးထိုင်ၵႂႃႇယဝ်ႉ သမ်ႉလႆႈငိၼ်း မႄႈထဝ်ႈၾၢင်ဝႃႈ ပူႇသူ- ၶုၼ်ၾၢင် ၵႃႉႁႃၼွၼ်းၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉၵွၺ်း ပေႃးမၼ်းၼွၼ်းယေႈပွၵ်ႈၼႆႉ 3 ပီႊ ပၢႆ 3 လိူၼ် ပၢႆ 3 ဝၼ်းၸင်ႇတေတိုၼ်ႇ ယေႈပွၵ်ႈဢိူဝ်ႈ။ ဝၢႆးၶုၼ်ယီႈၵႂၢႆးၶမ်းၼွၼ်းၽေးၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်မေးၼၢင်းမၼ်းၵေႃႈ ၸင်ႇပၢႆမႃးတႄႇဝၢၼ်ႈသေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃးဝၢၼ်ႈၼၢင်းဢီႇၼႆယဝ်ႉ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼၢင်းဢီၼၼ်ႉၸမ်ၵၼ်တင်သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇလွႆဝိလႃႇယူႇယဝ်ႉ Map of ဝၢၼ်ႈၼၢင်းဢီႇ 👇👇👇 https://www.google.com/maps/place/Hnin+Ei/@24.445179,97.3400124,11z/data=!4m6!3m5!1s0x3731baf19ea6d9e9:0xdafd1607e6254377!8m2!3d24.5023376!4d97.2976617!16s%2Fg%2F11n165bfl6