ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ဝိပသ်သၼ
ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ဝိပသ်သၼ (ထမ်မၵထိၵပႁုၸၼႁိတထရ)
ၽူႈမၢႆလူင် မၢႆ (4)
ငဝ်ႈငုၼ်းမုၵ်ႉၸုမ်းလူင်သၢင်ႇၶႃႇၸိုင်ႈတႆး
ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈတႆး၊ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး
ၸႃႇတိလႄႈပေႃႈမႄႈ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၸဝ်ႈသြႃႇၼႆႉ ၵိူတ်ႇမႃးမိူဝ်ႈပီ 1283 ၼီႈ၊ လိူၼ်ၵမ်လွင်ႈ (13)ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းပုတ်ႉ (25.1.1922)၊ တီႈဝၢၼ်ႈႁၢႆးသႅင်၊ ဢိူင်ႇမိူင်းယၢႆး၊ ဝဵင်းမိူင်းၼွင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃႈမႄႈၸဝ်ႈပဵၼ် လုင်းတေႇဝိၼ်ႇ+ပႃႈၵျွင်းဢူႉ။
ပဵၼ်သၢင်ႇလႄႈပဵၼ်ၸၢင်း
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]မၼ်းၸဝ်ႈ ပဵၼ်သၢင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 1399-ၼီႈ၊ ပဵၼ်ၸၢင်း မိူဝ်ႈ 1307 ၼီႈ။
သွၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈမႃး
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ယၢမ်ႈသွၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈၵျွင်းႁိၼ်ႁေႈ မိူင်းယၢႆး၊ ၵျွင်းဝၢၼ်ႈၼႃး မိူင်းၼၢင်း။ ဝတ်ႉမႁႃႇ ဝိသုတ်ႉထႃႇရုင်ႇ ဝဵင်းမေႇမျဵဝ်ႉ၊ ၵျွင်းယွတ်ႈ ဝဵင်းၵျွၵ်းမႄး ၵျွင်းဢၽယႃႇရႃႇမသူၺ်ႇၵူႇ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ၊ ဝတ်ႉၵေႇဝလမၢၼ်ႇဢွင်ႇ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ။
ၼႃႈၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇဢၼ်လႆႈႁဵတ်းမႃး
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ပီ-1318 ၼီႈ မႃးၼင်ႈၵျွင်းလူင် မိူင်းၼၢင်းသေ တေႇၽုၺ်ႇတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ။ ပီ-1319 ၼီႈ တင်းၸဝ်ႈသြႃႇမိူင်းၼွင်လႄႈ ၸဝ်ႈသြႃႇသေႃးၽၼမိူင်းၼွင် သၢမ်တူၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ "ပွႆးၶူၼ်ႉၶႆႈတႅမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈဝိၼယႃႇတိၼုၵ်ႉၵႁ" မိူင်းၼၢင်း။ ပီ-1328 ၼီႈ မိူဝ်းႁဵၼ်းဢဝ်ၵမ်ႇမထၢၼ်း တမ်ႈတီႈသြႃႇၸဝ်ႈလူင် ဢႃႇလေႃးၵ သႅၼ်ႈဝီ။ ပီ-1329ၼီႈ သြႃႇၸဝ်ႈလူင် မႁႃႇၼႃႇယၵ ႁွင်ႉၸဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ ပိတၵၢတ်ႈတႆး။
ပီ 1331-1333 ၼီႈ သြႃႇၸဝ်ႈလူင် မႁႃႇၼႃႇယၵ မိူင်းသူႈ ဢမ်ႇပေႃးယူႇလီလႄႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း လႆႈလုမ်းလႃးႁဵတ်းဝေႇယႃႇဝတ်ႉၸမၼ်းၸဝ်ႈ တီႈပၢင်လူင်။ ပီ 1333 ၼီႈ၊ လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်းမူၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈပၢင်းဢဝ်သြႃႇၸဝ်ႈလူင်ပၺႃႇၽေႃးၵ လူင်းၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁူင်းယႃလူင် "မျရတၼႃႇ"တႃႈၵုင်ႈ။ လိူၼ် (11) လပ်းမႃး သြႃႇၸဝ်ႈလူင် ပၺႃႇၽေႃးၵ ႁပ်ႉမိူင်းၾႃႉယႃႇမိူင်းလုမ်ႈ ၵႂႃႇလႄႈ လိူၼ် (12)မႂ်ႇ(6)ၶမ်ႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းပၢင်းဢဝ်ရုပ်ႈၵလၢပ်ႈၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈ တၢင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈမင်ႇၵလႃႇတူင်ႇ မႃးလူင်းတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် သိုပ်ႇတၢင်ႇၵႃး ပၢင်းမႃးပၢင်လူင်သေ မိူဝ်ႈပီ 1334 ၼီၼၼ်ႉ လႆႈဢွၼ်ႁူဝ်လုမ်းလႃးသၢင်းၵျူဝ်ႇ သြႃႇၸဝ်ႈလူင် မိူင်းသူႈယဝ်ႉ။
ပီ 1334 ၼီႈ တင်းၸဝ်ႈသြႃႇၵိတ်ႉတိသႃႇရ လၢင်းၶိူဝ်း လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် သႃႇသၼႃႇ ၼႂ်းမိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီယႃး တီႈပေႃးထိမႃးရၢမ်းဝတ်ႉၽႃးႁိ။ ပီ 1338 ၼီႈ မႃးမိူင်းတႆးၶိုၼ်း။
လႆႈႁပ်ႉမိူင်းၾႃႉယႃႇမိူင်းလုမ်ႈ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ပီ 1341 ၼီႈ တင်းၸဝ်ႈသြႃႇလူင် မိူင်းၼွင် တေႇတင်ႈ ဝတ်ႉပိတၵၢတ်ႈတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ မၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈႁပ်ႉမိူင်းၾႃႉယႃႇမိူင်းလုမ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2005 ယဝ်ႉ။
ပပ်ႉလိၵ်ႈ ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉမီး 12 ပပ်ႉပၢႆ ယဝ်ႉ။