ၼိမိတ်ႈလူင် သီႇပိူင်

ၼေႃႇၶမ်းၽြႃးၸဝ်ႈသိတ်ႉထတ်ႉထၵေႃးတမၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵပ်ႈတူၺ်းၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းပဵၼ်၊ ၵူၼ်းတၢႆ၊ ရႁၢၼ်းလႄႈ လႆႈသၢင်ႇဝေႆၵတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေ ၽႃႈဝၢင်းပႅတ်ႈ ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။

တီႈတႄႉမၼ်း ၼိမိတ်ႈလူင်သီႇပိူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇမၢႆဝႃႈ ၸမ်တေၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၸင်ႇႁၼ်ၼႆ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶၢဝ်းၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢႃႇယုၸဝ်ႈပေႃးမီး (႒႙) ၶူပ်ႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈပေႃႈလႄႈ ၸဝ်ႈမႄႈသိုပ်ႇ (မႄႈၼႃႉ) မႁႃႇမၸႃႇပတိၵေႃးတမီႇၵေႃႈ ပေႃးမီးဢႃႇယုပႅတ်ႇသိပ်းပၢႆသေ ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈႁူဝ်ပေႃးႁွၵ်ႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၸၢႆးၼႆႉ ယၢမ်ႈလႆႈႁၼ်ၶဝ် ဢမ်ႇယူႇလီၵိၼ်ဝၢၼ်သေဢမ်ႇၵႃး တေယၢမ်ႈလႆႈႁၼ်ပႃး ၵူၼ်းၼႂ်းႁၢင်ႈႁေႃ ၸိူဝ်းဢမ်ႇယူႇလီလႄႈ ၸိူဝ်းတၢႆၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။ တီႈပဢႄႇသုတ်းမၼ်း ၸဝ်ႈမႄႈၸဝ်ႈၸၢႆးၼႆႉ ဝၢႆးသေၵိူတ်ႇႁၼ်ၼႃႈၸဝ်ႈၸၢႆးယဝ်ႉၵေႃႈ ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢႆးယင်းလႆႈပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်းတႄႉတႄႉဢမ်ႇၸႂ်ႈႁိုဝ်။

ဢွၼ်ၵၼ်ထၢင်ႇဝႃႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၸူဝ်ႈပႆႇထိုင် (႒႙) ၶူပ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝဵင်းၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဝၢႆးသေပဵၼ်ၽြႃးယဝ်ႉ မိူဝ်ႈႁႃတုင်းသွမ်းၼႂ်းဝဵင်းၵပ်ႉပိလဝၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၼၢင်းယသေႃႇတရႃႇ မႄႈရႃႇႁုလႃႇၸင်ႇဝႃႈ "ၸဝ်ႈၸၢႆးဢၼ်ႁၢင်ႈၶိူင်ႈႁၢင်ႈၾၢင် ၶီႇဝေႃးသေ လႄႇလဵပ်ႈၼႂ်းဝဵင်းယၢမ်းၼၼ် တေႃႈလဵဝ် ပဵၼ်ဢၼ်ထႃႁူဝ်လွမ်ႈယဝ်ႉ ၼုင်ႈဝႆသၢင်ၵၢၼ်းလိူင် ပႃးတင်းသီႇပိတ်ႈ ႁႃတုင်းသွမ်းယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ" ပႃးၼႂ်း ဝိၼယပိတၵမႁႃႇဝၵ်ႉၵၸႅင်ႈၼႄဝႃႈ ၸဝ်ႈၸၢႆးယၢမ်ႈလႄႇလဵပ်ႈၼႂ်းဝဵင်းယူႇၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယၢမ်ႈလႆႈႁၼ်ၼိမိတ်ႈလူင်သီႇပိူင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းဢွၼ်တၢင်းတႃႇၸဝ်ႈၸၢႆးဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈယၢမ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းၸမ်တေၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈလႆႈႁၼ်ၼိမိတ်ႈလူင်သၢမ်ပိူင်ၼၼ်ႉတႄႉ သတ်းတဝႃႇတင်းလူင်ၼႆႉ တေလႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းတုၵ်ႉၶလူင်ၼႆႉႁႃႉ? ဢမ်ႇမီးတၢင်းတႃႇတေလွတ်ႈဢွၵ်ႇလႆႈ တၢင်းတုၵ်ႉၶလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉႁႃႉ? ဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈၼင်ႇၼႆသေ လႆႈၾၢင်ႉမႅၼ်ႈ၊ လႆႈသၢင်ႇဝေႇၵယဝ်ႉ ၸင်ႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇ။

ယၢမ်းၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈၸၢႆးလႆႈႁၼ်ရႁၢၼ်းတူၼ်ၼိုင်ႈ၊ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉ ယုမ်ႇယမ်ဢဝ်ထုင်းသႃႇမၼလႄႈ လႆႈမီးတၢင်းႁူပ်ႉထူပ်းလွင်ႈယိုၼ်ႈသွမ်း၊ လွင်ႈလူႇသွမ်းတမ်ႈတီႈရႁၢၼ်းသႃႇမၼၶဝ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉမႅၼ်ႈၽွင်းယၢမ်း တိုၵ်ႉလႆႈသၢင်ႇဝေႇၵယူႇမိူၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းၼႆ့ၼႆႉ လႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈရႁၢၼ်းလႄႈ ပုၼ်ႈတႃႇတေဢွၵ်ႇမူၼ်ႉပူၼ်ႉလွတ်ႈ တၢင်းတုၵ်ႉၶလူင်ၼၼ်ႉ သင်ႁဵတ်းၼင်ႇရႁၢၼ်းၼႆႉ ပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းသေ ႁႃလၢႆးမၼ်းၸိုင် ၸင်ႇတေၸၢင်ႈလႆႈယဝ်ႉႉ-ႁူႉႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေပိုၼ်ႉပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းသေ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ - ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၵႃႈၶၼ်ၼိမိတ်ႈလူင်သီႇပိူၼ်ၼႆႉ ယႂ်ႇတႄႉတႄႉ။ ယွၼ်ႉၼိမတ်ႈသၢမ်ပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ် ၵူၼ်းထဝ်ႈ၊ ၵူၼ်းပဵၼ်၊ ၵူၼ်းတၢႆသေ ၸင်ႇလႆႈသၢင်ႇဝေႇၵလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလမ်ႇလမ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၼိမ်ိတ်ႈလူင်သၢမ်ပိူင်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ "သင်ဝေၵၼိမိတ်တ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လႆႈႁၼ်ၼိမိတ်ႈမၢႆသီႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸင်ႇၶတ်းၸႂ်ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇသေ ၶပ်းၶိုင်လႆႈလွင်ႈဢွၵ်ႇမူၼ်ႉပူၼ်ႉလွတ်ႈလႄႈ ၼိမိတ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ "ပꩪႃၼိမိတ်တ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၼိမိတ်ႈလူင်သီႇပိူင်ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈ ၽႃႈဝၢင်းပွႆႇပႅတ်ႈ ၵၢၼ်ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းသေ ပဵၼ်ရႁၢၼ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းထိူၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ၼိမိတ်တႃ ၸတ်တႃရေႃ ၻိသွႃ ဢသ်သယႃၼေၼ ၼိၵ်ၶမိ ၼႄဝႆႉၼႂ်း ပုတ်ႉထသမ်သပႃႇလိၸဝ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ပေႃးႁၼ်ၼိမိတ်ႈလူင်သီႇပိူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ ၼေႃႇၶမ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ၶီႇတင်းမႃႉၵၼ်ႇတၵသေ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

ၼႃႈလိၵ်ႈ ႑႗၊ ပပ်ႉ - ႁၢင်ႈပိုၼ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ| တႅမ်ႈ - သြႃႇလူင်ဢူးၵူဝ်ႇဢိင်ႇၵႃႇ (ၽူႈၼႄတြႃးဝိပသ်သၼႃႇလုမ်ႈၾႃႉ)