ၵၢၼ်းယွတ်ႈ၊ ၸဝ်ႈ
ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ | |
---|---|
ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ | ၸၢႆးႁၢၼ်ႇၸိင်ႇ |
ၵိူတ်ႇ | မၢတ်ႉ 22၊ 1963 ဝၢၼ်ႈႁိၼ်ႁႄႈ၊ ဢိုင်ႇမိူင်းယၢႆး၊ ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး |
သဵင်ႈၵၢမ်ႇ | မၢတ်ႉ 14၊ 2004 ငဝ်ႈငုၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး၊ ဝၢၼ်ႈၶၢႆးသိမ်ႇ၊ ဢိူင်ႇၼွင်ႇၵေႃႈ၊ ၸေႊဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၸိုင်ႈတႆး |
ၶိူဝ်းၵူၼ်း | တႆး |
ၵူၼ်းမိူင်း | မျၢၼ်ႇမႃႇ |
ပၢႆးပႆႇၺႃႇ | ပၢႆးပိုၼ်း တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး (1982–1984) |
ၵေႃႉၵူႈ |
|
ပေႃႈမႄႈ |
|
လၢႆးမိုဝ်း |
ပိုၼ်းတူဝ်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၸၢႆးၵၢၼ်းယွတ်ႈ (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Sao Kan Yord) ၼႆႉၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉပဵၼ် ၸၢႆးႁၢၼ်ႇၸိင်ႇ။ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 22၊ လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်၊ ပီႊၶရိတ်ႉ 1963 (ပီႊတႆး - ဝၼ်းသုၵ်း၊ လိူၼ်သီႇလွင်ႈ ႑႓ ၶမ်ႈ၊ ႒႐႕႗ ၼီႈ) တီႈဝၢၼ်ႈႁိၼ်ႁႄႈ၊ ဢိုင်ႇမိူင်းယၢႆး၊ ၸေႊဝဵင်းၵေးသီး။ ပေႃႈမႄႈမၼ်းၸဝ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ လုင်းၸၢင်းထုၼ်းဢွင်ႇ လႄႈ ပႃႈၸၢင်းၶွင်ႇ။ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ 4 ၵေႃႉ - ၼၢင်းၶမ်းငူၺ်ႇ(ပီႈၼၢင်း)၊ ၼၢင်းၸိင်ႇပုၼ်ႉ(ပီႈၼၢင်း)၊ ၸၢႆးသၢႆလႅင်း(ၼွင်ႉၸၢႆး) လႄႈၸၢႆးၸွမ်ဝူင်း(ၼွင်ႉၸၢႆး)။
ၼႃႈႁိူၼ်း လႄႈ လုၵ်ႈလၢင်း
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ် တင်းၼၢင်းၼူၼ်းၸိုၼ်ႈ မိူဝ်ႈပီႊ 1989 သေ ၽၢတ်ႇၵၼ်မိူဝ်ႈပီႊ 1993၊ မီးလုၵ်ႈယိင်း 1 ၵေႃႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းမုၼ်သီဢွင်း။
ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ် တင်းၼၢင်းသီႇတႃႇ မိူဝ်ႈပီႊ 1994 သေ မီးလုၵ်ႈယိင်း 3 ၵေႃႉ (1) ၼၢင်းယွတ်ႈယိင်းၶၢဝ်၊ (2) ၼၢင်းယွတ်ႈၽွင်းဢွမ်၊ (3) ၼၢင်းယွတ်ႈၽူၺ်းပၢႆ။
လွင်ႈသွၼ်ႁဵၼ်းပိင်ႇၺႃႇ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]မိူဝ်ႈပီႊ 1969 တႄႇႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ တီႈမိူင်းယၢႆး။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈပီႊ 1970 ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် တီႈဝဵင်းပၢင်လူင်။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈပီႊ 1981 ဢွင်ႇပူၼ်ႉၸၼ်ႉသိပ်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ (4) ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ မိူဝ်ႈပီႊ 1982 တေႃႇ 1984 ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းပၢႆးပိုၼ်း တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူၼ်ႈတီး။
ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]မိူဝ်ႈပီႊ 1977 ၶၢဝ်းမႆႈ လဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်း တီႈငဝ်ႈငုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) လွႆၶိူဝ်း။ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတင်း ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၼေႃႇမိူင်းဢွၼ်ႇ၊ ၸဝ်ႈၵေႃးလိင်ႇတ၊ ၸဝ်ႈၵမ်ႉၶိူဝ်း။ လႆႈထူပ်းပႃးပၢင်တိုၵ်း "လွႆမုင်ႈမိူင်း" ႁိမ်းလႃ ဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး လႄႈ ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼႅတ်ႉႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် တိုၵ်းလေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႊ ၶွင်မသလ။ 1978 ၸွႆႈၵၢၼ်တီႈတပ်ႉၵွင် 21 ၶွင် (SSA) ။ 1979 လဵပ်ႈႁဵၼ်းတီႈၵိဝ်ႇႁူၵ်းၶႃးႁၢၼ် လႅၼ်လိၼ်ၸိုင်ႈတႆး-ထႆး၊ လႆႈထူပ်းတင်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ၵႃး၊ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇလဵၵ်း၊ ၸဝ်ႈၺီႇ၊ ၸဝ်ႈသႃႇယႃႇ၊ သြႃႇမၶိၼ်ႇ၊ ၸၢႆးသႅင်ၸိုၼ်ႈ (သၶႁ) ။ ၸွႆႈၵၢၼ်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶွင်ပႃႇတီႇၶွမ်ႇမတီႇၵိဝ်ႇႁူၵ်း၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP)။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၸွႆႈသွၼ်လိၵ်ႈ တီႈပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး "မ" ႁႃႈတူဝ် ဝဵင်းပၢင်ဢူး။ 1980 ၸွႆႈသွၼ်လိၵ်ႈတႆး "မ" ႁႃႈတူဝ်၊ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်းမႄးႁူမ်ႈလူၺ်ႈမေႃသွၼ် ပၼ်ႁႅင်း 400 ၵေႃႉပၢႆ။
ၽိုၼ်ဢိင်
[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]- ↑ ၸိုင်ႈတႆး၊ သွႆႉ-6၊ မၢႆ-1၊ လိူၼ်ၸဵတ်း၊ ပီႊတႆး ႒႐႙႘၊ (May, 2004)
- ↑ ပပ်ႉ ၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢႆးၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမုၵ်ႇၸုမ်းငမ်းယဵၼ်ၸိုင်ႈတႆး (SSPC) ပိုၼ်ဢွၵ်ႇပွၵ်ႈၵမ်း႞၊ မိူဝ်ႈလိူၼ်သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ 2009