Antarctica

လိုမ်ဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႂ်း

လိုမ်ဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႂ်း ပဵၼ်လိုမ်လိၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈတီႈသုတ်း ထူၼ်ႈထီႈႁႃႈတီႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉယဝ်ႉ။ မၢႆၸိၵ်းၸၢၼ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မီးတီႈလိုမ်ၼႆႉယဝ်ႉ။ ဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႂ်း မီးတၢင်းလႅၼ်ႊၵႂၢင်ႈႁႃႈလၢၼ်ႉလွၵ်းလၵ်း(12,944,500 ၵီးလူဝ်းမီးတႂ်း)ယဝ်ႉ။ တီႈၼႆႉၼႆႉ ပဵၼ်လႅၼ်ႊတီႈဢၼ်ၵတ်းသေပိူၼ်ႈတီႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉယဝ်ႉ။ ၼင်လိၼ်ၼႆႉ လႆႈၶၢမ်ႇတၢင်းမူၺ်ႁႃၶဝ်ထူမ်ဝႆႉတႃႇတၢင်းၼႃမွၵ်ႈယေႈလၵ်းသေ ၽင်မီးယူႇတၢင်းတႂ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၼႂ်းၶၢဝ်းၵတ်းၼႆ တီႈၼၼ်ႉၵႆႉမီးတၢင်ႉမႆႈ 100 တၢင်ႉၾႃႇရႅၼ်ႇႁၢႆႉၽၢႆႇတႂ်ႈမၢႆသုၼ် (73 သႅၼ်ႇတီႇၵရႅတ်ႉ) ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

တူၼ်ႈဢွၼ်ႇမၢင်ႊၸိူဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် တူဝ်သတ်း ၶဝ်မၢင်ႊၽွင်ႈၵွၺ်း ၸၢင်ႊၸင်ႈၶၢမ်ႇလႆႈတၢင်းၵတ်းတီႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးၶၢဝ်းမႆႈၼႆ တဝ်းၵႆးလႄႈ တူၼ်ႈဢွၼ်ႇဢွၼ်ၶဝ် မၢင်ႊၸိူဝ်းၸၢင်ႊဢွၵ်ႇတီႈဢွင်ႇမၢင်ႊတီႈလႂ်ယူႇ။ တူဝ်သတ်းဢၼ်ယူႇတီႈဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတိၵ်ႉၼႆ ၶဝ်ၵိၼ်ပႃတင်းတူဝ်သတ်းပၢင်ႇလၢႆလႂ်ယဝ်ႉ။ မူၼ်ႈပၢင်ႇလၢႆၶဝ်၊ ပႃလူင်မိူင်းၶဝ်၊ သမ်ႉတင်း ၼူၵ်ႉၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႄႇယူႇၸွမ်းၾၢင်ႇၼမ်ႉ ဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႂ်းယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပီႊ 1911 ၼီႈၼၼ်ႉ၊ ရူလ်တ်ႉဢမုၼ်ႉသႅၼ်း ပဵၼ်ၵႃႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်းပိူၼ်ႈ တႃႇၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းႁႂ်ႈထိုင်တီႈပၢႆၸိၵ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပွတ်းတွၼ်ႊဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႂ်း ႁမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ယင်းပႆႇလႆႈၾၢႆႈႁႃႁၼ်လူးၵွၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၼႃႇ ၸဝ်ႈပၢႆးသၢႆႊၶဝ်တႄႉ သိုပ်ႇႁဵတ်းလွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်တေႃႇတီႈလႅၼ်ႊႁႃၵတ်းလူင်ၼႆႉဝႆႉယူႇ။

ၼွၵ်ႈသေတီႈၸိၵ်းလွႆယဝ်ႉ လွႆသုင်မၢင်ႊၸိူဝ်း မူၺ်တင်းႁႃၶဝ် သုမ်ႇႁူမ်ႇ ၼႃႈလိၼ်တီႈ ဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႂ်းဝႆႉ သဵင်ႈသဵင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပဵတ်းၸဵင်ၶသ် ၵေႃႇႁင်းယူႇၸွမ်း ၾၢင်ႇၼမ်ႉဢႅၼ်ႇ တၢၵ်ႈတီးၵႂ်းယဝ်ႉ။