Jump to content

ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး:လွင်ႈၼႄႉၼွၼ်းမၵ်းမၼ်ႈလႆႈ

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး

တီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးၼႆႉ လွင်ႈၼႄႉၼွၼ်းမၵ်းမၼ်ႈလႆႈ (verifiability) ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၽူႈၸိူဝ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇၼႆႉ ၸၢင်ႈၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းဝႃႈ လွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းလုၵ်ႉတီႈ ငဝ်ႈငႃႇ ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈ မႃးႁိူဝ် ၸႂ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ဢၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢင်ႇဝႆႉပၼ်။ လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းမီးတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ဢဝ်လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ဢမ်ႇၼၼ် တူဝ်ထူပ်း ၽူႈမႄးထတ်းသေ တႅပ်းတတ်း၊ ဢဝ် ၶေႃႈမုၼ်းလွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ပိုၼ်ဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉသေ တႅပ်းတတ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁူႉဝႃႈ မၼ်းမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၼႄႉၼွၼ်းလီၼႆသေတႃႉ တွၼ်ႈတႃႇဢဝ်လွင်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ထႅမ်သႂ်ႇၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈမီး လွင်ႈၼႄႉၼွၼ်းမၵ်းမၼ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။[1] သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ငဝ်ႈငႃႇ ဢၼ်လႆႈတမ်းၸႂ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးလွင်ႈတၢင်းႁၼ်ထိုင် ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉယူႇၼႆ တေယိပ်းၵမ် တၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢၼ်ဢမ်ႇၵိူင်းၸူးၽၢႆႇလႂ်သေ တေဢဝ် လွင်ႈဢၼ် ငဝ်ႈငႃႇမၼ်းၼႄဝႆႉၼၼ်ႉ တၢင်ႇသေ တေႁႂ်ႈပဵၼ် ၽဵင်ႇၽဵင်ႇပဵင်းပဵင်းယဝ်ႉ။

လွင်ႈတၢင်းတင်းသဵင် ၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးတီႈ ပွင်ႈၵႂၢမ်း၊ သဵၼ်ႈမၢႆ သေဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈတၢင်းတင်းသဵင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈငဝ်ႈငႃႇ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ၼၼ်ႉ တေလႆႈထုၵ်ႇၼႄႉၼွၼ်းမၵ်းမၼ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႄႉၼွၼ်းမၵ်းမၼ်ႈလႆႈၼႆႉ လွင်ႈလၢတ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇတွင်ႈထၢမ်ၶိုၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈထုၵ်ႇထၢမ် ဢၼ်ပဵၼ် လွင်ႈတၢင်းသင်သေဢမ်ႇဝႃႈ မၼ်းတေလႆႈၶဝ်ႈပႃး inline citation ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ၵမ်းသိုဝ်ႈပၼ် လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၼၼ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ လူဝ်ႇ ငဝ်ႈငႃႇၼိုင်ႈဢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃးဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးဝႆႉငဝ်ႈငႃႇမၼ်းၼႆၸိုင် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းသင်သေဢမ်ႇဝႃႈ တေၸၢင်ႈထုၵ်ႇ ဢဝ်ပႅတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ် လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်တေၸၢင်ႈမီးလွင်ႈထဵင်မေႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ပိုၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းတိုၵ်ႉမီးဢႃႇယု ဢၼ်ငဝ်ႈငႃႇမၼ်း ဢမ်ႇမီးၼမ်ၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈ ဢဝ်ပႅတ်ႈၵမ်းလဵဝ်လႄႈ။

တွၼ်ႈတႃႇ လွၵ်းလၢႆးတႅမ်ႈ လွင်ႈဢိင်ဢၢၼ်ႈၼႆႉ တူၺ်းတီႈ ဢိင်ဢၢင်ႈ ငဝ်ႈငႃႇၼၼ်ႉလႄႈ။ လွင်ႈၼႄႉၼွၼ်းမၵ်းမၵ်ႈလႆႈ၊ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ဢၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းဝႆႉ လႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင် ဢၼ်ဢမ်ႇၵိူင်းၸူးၽၢႆႇလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် လၵ်းၵၢၼ် လွင်ႈတၢင်းပိူင်လူင် ႁင်း ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ တႅပ်းတတ်းလွင်ႈတၢင်းၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈမႄးထတ်း ဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီပွင်ႇၸႂ် လွင်ႈလမ်ႇလွင်ႈႁင်း လၵ်းၵၢၼ်သၢမ်ဢၼ်ၼၼ်ႉယူႇ။ ပွင်ႈၵႂၢမ်းၼႆႉ တေလႆႈၸွမ်း လၵ်းၵၢၼ် သုၼ်ႇၸဝ်ႈၶွင် ယဝ်ႉ။

  1. This principle was previously expressed on this policy page as "the threshold for inclusion is verifiability, not truth".