ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်း:Ven Candavara/sandbox
ၽြႃးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
ၽြႃးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵၼႆႉ မီးဝႆႉၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ၵွင်းမူးထူႇပႃႇယူင်ႇ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၸႄႈၵႅင်း။ မိူဝ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသိၼ်ႉၵူးမိၼ်း(စဥ့်ကူးမင်း)ၼၼ်ႉ တီႈၼႂ်းမိူင်းၸေႈၵႅင်း ၽွင်းမိူဝ်ႈပူဝ်းတေႃၽယႃး(ဘိုးတော်ဘုရား)ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မၼ်းလႆႈယူႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၶၢၼ်ၸႂ်မႃးသေ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈ 20ဝၼ်း၊လိူၼ် March၊ပီႊၶိရိတ်ႉ 1782ၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ တီႈႁိမ်းမၼ်းလႆႈယူႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၶၢၼ်ၸႂ်မႃးၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈမႃးတေႇတင်ႈၵွင်းမူးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵသေၵိူဝ်းယမ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ တီႈႁိမ်းၵွင်းမူးၼၼ်ႉ ၸင်ႇသမ်ႉမီးထႅင်ႈႁိင်ႇတွင်းဢၼ်ၼမ်ႉၼၵ်းမီးဝႆႉ 2500 ၸွႆႉႁွႆႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။[1] ၽြႃးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵၼႆႉ မီးဝႆႉၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်း ၵွင်းမူးထူႇပႃႇယူင်ႇ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၸႄႈၵႅင်း။ မိူဝ်ႈၵၢပ်ႈပၢၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသိၼ်ႉၵူးမိၼ်း(စဥ့်ကူးမင်း)ၼၼ်ႉ တီႈၼႂ်းမိူင်းၸေႈၵႅင်း ၽွင်းမိူဝ်ႈပူဝ်းတေႃၽယႃး(ဘိုးတော်ဘုရား)ဢမ်ႇပႆႇပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မၼ်းလႆႈယူႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၶၢၼ်ၸႂ်မႃးသေ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈ 20ဝၼ်း၊လိူၼ် March၊ပီႊၶရိတ်ႉ 1782ၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ တီႈႁိမ်းမၼ်းလႆႈယူႇတုၵ်ႉယၢၵ်ႈၶၢၼ်ၸႂ်မႃးၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈမႃးတေႇတင်ႈၵွင်းမူးဢွင်ႇမျေလေႃးၵသေၵိူဝ်းယမ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ တီႈႁိမ်းၵွင်းမူးၼၼ်ႉ ၸင်ႇသမ်ႉမီးထႅင်ႈႁိင်ႇတွင်းဢၼ်ၼမ်ႉၼၵ်းမီးဝႆႉ 2500 ၸွႆႉႁွႆႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။မိူဝ်ႈပီႊၶရိတ်ႉ 1783 ၼၼ်ႉ ၽြႃးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵၼႆႉ ၵူၼ်းႁူႉၼမ်ဝႃႈပဵၼ်ႁိူၼ်းႁေႃၼႆယဝ်ႉ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၽူဝ်းတေႃၽယႃးၽူဝ်းတေႃၽယႃးၼႆႉ မိူဝ်ႈတေလႆႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႅင်ႈၸူဝ်ႈၵႅၵ်ႉၼၼ်ႉ တီႈႁိမ်းႁူဝ်ၼမ်ႉၵဵဝ် ဢမ်ႇၸမ်ဢမ်ႇၵႆၵွင်းမူးထူႇပႃႇယူင်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸင်ႇလႆႈတင်ႈႁိူၼ်းတႅမ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။မၼ်းၸဝ်ႈလႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း တူၵ်းလိုၼ်းသေ ဢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈၸဝ်ႈမၼ်းဢလွင်းၽယႃးၶႂ်ႈပဵၼ်တေႉ။ၵူၺ်းၵႃႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသိၼ်ႇၽိဝ်ႇသိၼ်ႇ(ဆင်ဖြူရှင်)ၼႆႉ ၶတ်းၶႂၢင်ၵၢင်ၸႂ်ဢၼ်ပေႃႈၸဝ်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်လႄႈ မၼ်းၸင်ႇလႆႈဢဝ်လုၵ်ႈမၼ်းၸဝ်ႈသိၼ်ႉၵူးမိၼ်းၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းသေ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈပူဝ်းတေႃၽယႃးၼႆႉ ၸင်ႇလႆႈမူၵ်းႁူဝ်ဝႆႉယူႇတေႃထိုင်မၼ်းပေႃးလႆႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မိူဝ်ႈပီႊၶရိတ်ႉ 1782ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ၽြႃးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ၽြႃးဢၼ်ဢဝ်မၢၵ်ႇႁိၼ်၊မၢၵ်ႇသၢႆးသေႁဵတ်းဝႆႉတင်းသူႇယဝ်ႉပူးၵမ်ႇ ၺႅဝ်ႇဢူး ၵွင်းမူးသူၺ်ႇသီးၶူင်ႇ ၽၢင်ႁၢင်ႈဢၼ်တႄႉမၼ်းၼႆႉ လႆႈၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဝႆႉမိူၼ်ၼင်ႇ သုင်သုင်ယၢဝ်းယၢဝ်းဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းတင်ႇၸိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈ ၽြႃးဢွင်ႇမျေႇလေႃးၵၼႆႉ ပဵၼ်ပူဝ်းတေႃႇၽယႃး ၵေႃႉဢၼ်ဢဝ်ၸႂ်ၸေႇတၼႃႇသေၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉၼႆယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈၽွင်းမိူဝ်ႈတိုၵ်ႉဢုပ်ႉပိူင်ႇဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ ဢၼ်မၼ်းလႆႈႁဵတ်းလွင်ႈဢမ်ႇလီ၊လွင်ႈဢၵုသူဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉႁႂ်ႈမၼ်းသမ်ႉပေႃးႁၢႆၼႆယဝ်ႉ။
ဢၢင်ႈဢိင်[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
- ↑ တိၼ်ႇၼၢႆႇတူဝ်း (December ၂၀၁၃). တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼႄႈတၢင်း. မိတ်ႉသိမႃႉသႃႇပေႇ, ၁၅၈.
ၵွင်းမူးထူႇပႃႇရူင်ႇ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
ၵွင်းမူးထူႇပႃႇရူင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼရပတိၵေႃႉၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပီႊၶရိတ်ႉ 1444 ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းတူၵ်းဝဵင်းၸႄႈၵႅင်းယဝ်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈၵေႃႇသၢင်ႈဢမ်ႇတၼ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁၢင်ႉဝႆႉယူႇတၢင်းသုင်မီး 98 ထတ်း ဢမ်ႇၼၼ်မီး 30 မီႇတႃႇၼႆယဝ်ႉ။ၵွင်းမူးထူႇပႃႇရူင်ႇၼႆႉ မိူဝ်ႈပီႊၶရိတ်ႉ 1838 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈဢိင်သၼ်ႇလႄႈလႆႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇသေ ၵူင်းပွင်ႇမိၼ်းသတ်ႉ ၶုၼ်မိူင်းပူးၵမ်ႇထိုင်မႃးမိူဝ်ႈ 1846 ၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းပွႆးၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းႁၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈၵွင်းမူး ႁႂ်ႈပေႃးယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းသေယဝ်ႉ။ ၵွင်းမူးဢၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈပိုၼ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁူႉပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်တႆး တူဝ်ႇႁၢၼ်ႇပွႃး ဢိတ်းဢိတ်းယဝ်ႉ။