ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်

ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ် Bago Region
ၸႄႈတိူင်း
Flag
ဢွင်ႈတီႈ ၸႄႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်း တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ- 18.1843141°N 94.8501742°E / 18.1843141; 94.8501742
မိူင်း	မိူင်းမၢၼ်ႈ
ၸႄႈတိူင်း	ပႃႇၵိူဝ်
ၸႄႈလူင်	ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်
Government
• ၸွမ်ၽွင်းလူင်	ဢူးဝိၼ်းတဵင်း (NLD)
• ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ	လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်
• လုမ်းတႅၼ်းၽွင်း သၢင်ႈၾိင်ႈမိူင်း	လုမ်းတႅၼ်းၽွင်း ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်
• လုမ်းတတ်းသိၼ်	လုမ်းတတ်းသိၼ် ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်
လႅၼ်တီႈ
• ႁူမ်ႈလေႃး	39,404 လွၵ်းၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (15,214 လွၵ်းလၵ်း)
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း  (2014)
• ႁူမ်ႈလေႃး	၄၈၆၇၃၇၃
Demographics
• ၵူၼ်းၶိူဝ်း	မၢၼ်ႈ၊ ၶႄႇ၊ ဢိၼ်းတီးယႃး၊ တႆး၊ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ မွၼ်း၊ ၵေႃႇရၶႃး
• သႃႇသၼႃႇၵိူဝ်းယမ်	ပုတ်ႉထ၊ ၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ၊ ဢိတ်ႇသလၢမ်ႇ၊ ႁိၼ်ႇတူႇ
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း	UTC+06:30 (MST)
ဝႅပ်ႉသၢႆႉ	bagoregion.gov.mm

တိူင်းပႃႇၵိူဝ် (မၢၼ်ႈ: ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Bago Division), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Zetoeng Paakoe]) ၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸႄႈတိူင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၼ[း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼႆႉဢေႃႈ။ ၸႄႈလူင်တႄႉ ပဵၼ် ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် (ဍုၚ်ဗဂေါ) ယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈၼႂ်းတိူင်းပႃႇၵိူဝ် ဢိင်လူၺ်ႈၼိူဝ် သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း ဢၼ်ၵဵပ်းမိူဝ်ႈပီ 2014 ၼၼ်ႉၼႆ မီးၵႂႃႇ ၄,၈၆၇,၃၇၃ ဦး ၵေႃႉယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ မီး ၸႄႈဝဵင်း (28) ၸႄႈဝဵင်း၊ ဝဵင်း (51) ဝဵင်း၊ ပွၵ်ႉ (325) ပွၵ်ႉ၊ ဢိူင်ႇ (1410)၊ လႄႈ ဝၢၼ်ႈ (6441) ဝၢၼ်ႈယဝ်ႉ။

ဢွင်ႈတီႈ

ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ၽၢႆႇႁွင်ႇ မီး ၼႃႈလိၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼေႇပျီႇတေႃႇ လႄႈ ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း၊ ၽၢႆႇတၢင်းဢွၵ်ႇ သမ်ႉ မီး ၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ လႄႈ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း၊ ၽၢႆႇတၢင်းၸၢၼ်း မီး ၸႄႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ၽၢႆႇတၢင်းတူၵ်း မီး ၸႄႈတိူင်းဢေႇယႃႇဝတီႇ လႄႈ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တိူဝ်ႉၸပ်းၵၼ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ လတ်ႉတီႇတုတ်ႉႁွင်ႇ 16 တီႇၵရီႇ 47 မိတ်ႉၼိတ်ႉတေႃႇ 19 တီႇၵရီႇ 20 မိတ်ႉၼိတ်ႉ၊ လွင်ႇၵျီႇၵျူႉဢွၵ်ႇ 94 တီႇၵရီႇ 35 မိတ်ႉၼိတ်ႉတေႃႇ 97 တီႇၵရီႇ 10 မိတ်ႉၼိတ်ႉ ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်တၢင်းၵႂၢင်ႈ ဢေႇရိယႃႇမၼ်းဝႃႈ မီးဝႆႉ 9737043 ဢေႇၵ၊ ပေႃးဢဝ်လွၵ်းလၵ်းဝႃႈ မီး 15214.10 လွၵ်းလၵ်းယဝ်ႉ။

သၢႆပိုၼ်း

ဝၢႆးသေသိုၵ်းလူမ်ႇမိူင်း ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ယဝ်ႉ ပီ 1853၊ လိူၼ်ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ (20)ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် သိမ်းဢဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းတႂ်ႈ ႁဵတ်းပဵၼ်ၶူဝ်းလၼီႇဢင်းၵိတ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇၶူဝ်းလၼီႇသေလႄႈ တႄႇၽွတ်ႈႁႅၼ်း ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်ႇၼႆႉ ဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇၵဝ်ႇ ဢၼ်လိုဝ်းလင်မႃးၼႂ်း ပိုၼ်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ၸဵင်ႇႁွင်ႇပွတ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်ဝႃႈ ၵေႇတုမတီႇ ဢၼ်ပဵၼ် ဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇၵဝ်ႇ ဝဵင်းတွင်ႇငူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဵင်ႇႁွင်ႉဝၼ်းတူၵ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉဝဵင်းၵဝ်ႇ ၶိူဝ်းၵူၼ်းပျူႇ ဢၼ်ပဵၼ် ဝဵင်းလူင် သရေႇၶတ်ႉတရႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ၸႄႈလူင် ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်၊ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ႁၢၼ်ႇတႃႇဝတီႇ ဢၼ်ၶုၼ်မွၼ်းၶဝ် ပၵ်းႁၢင်ႈပၵ်းႁေႃမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽိင်ႈၽႃႉယႃႇသီႇ

ပွတ်းၸၢၼ်း ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်ႇၼႆႉ မၼ်းမီးၽိင်ႈၽႃႉမူၵ်ႉတူင်ႇယမ်းလီသေ ပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ မီးၽိင်ႈၽႃႉႁႅင်ႈႁွင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈ ပႃႇၵိူဝ်၊ တွင်ႇငူႇ လႄႈ ပျီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈသုတ်းၼႆ မီး 88 တီႇၵရီႇ တေႃႇ 90 တီႇၵရီႇ ၾႃႇရိၼ်ႇႁၢႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၽတ်ႉၽဵင်ႇၵၼ် တင်းၸႄႈတိူင်းၼႆ တၢင်ႉမႆႈၼႆႉ မီး 75 တီႇၵရီႇ ၾႃႇရိၼ်ႇႁၢႆႉယဝ်ႉ။ တၢင်ႉၼမ်ႉၽူၼ် ဢၼ်သုင်သုတ်းၼႆႉ တီႈ ဝဵင်းမျိတ်ႉတႃး ၼႆႉယၢမ်ႈၽႅဝ်ထိုင် 132.36 ၼိဝ်ႉသေ တီႈတႅမ်သုတ်း ၵႃႈတီႈ ဝဵင်းပျီႇၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈလႆႈ 45.49 ၼိဝ်ႉယဝ်ႉ။

ၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃး

• ၸႄႈဝဵင်းၵျူဝ်ႉပိၼ်ႇၵွၵ်ႉ
• ၵျွၵ်ႉတၶႃး
• ၸႄႈဝဵင်းၸီးၵူင်း
• ၺွင်ႇလေးပိၼ်ႇ
• တွင်ႇငူႇ
• ၼတ်ႉတလိၼ်း
• ပႃႇၵိူဝ်
• ၵဝ
• ပျီႇ
• ပွင်းတီႇ
• ၽျူး
• မိၼ်းလႃႉ
• ယေႇတႃႇသျေႇ
• လႅတ်ႉပၢၼ်ႇတၢၼ်း
• ဝေႃး
• သႃႇယႃႇဝတီႇ
• တူင်းသႄႇ
• တႄးၵူင်း
• ဢူၵ်ႉၽူဝ်ႇ
• မူဝ်းၺူဝ်ႇ
• ပွၵ်ႉၶွင်း
• တႅၵ်ႉဢူး
• တၼၢတ်ႉပိၼ်ႇ
• ထၢၼ်းတပိၼ်ႇ
• ဢူၵ်ႉတႂိၼ်း
• ၵျွၵ်ႉၵျီး
• သူၺ်ႇၵျိၼ်ႇ
• ပႄးၼွႆႇၵူင်း

ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်

• ႁၢင်ႈႁေႃ ၵမ်ႇပေႃးၸတႃႇတီႇ (မၢၼ်ႈ: ကမ္ဘောဇသာဒီ နန်းတော်)
• ၽြႃးၵျႅၵ်ႉပုၼ် (မၢၼ်ႈ: ကျိုက်ပွန်ဘုရား)
• ၽြႃးသူၺ်ႇမေႃတေႃး (ပႃႇၵိူဝ်) (မၢၼ်ႈ: ရွှေမော်ဓောဘုရား(ပဲခူး))
• ၽြႃးသူၺ်ႇတႃႇလွင်း (မၢၼ်ႈ: ရွှေသာလျောင်း ရုပ်ပွားတော်ကြီး)