ရၶႅင်ႇ၊ ၸႄႈမိူင်း

ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸႄႈမိူင်းဢႃႇရၵၢၼ်ႇ
ၸႄႈမိူင်း
မျၢၼ်ႇမႃႇ transcription(s)
• ရၶႅင်ႇ	ရၶႅင်ႇပျေႇၼေႇ
Flag
ဢွင်ႈတီႈ တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ
Coordinates: 19°30′N 94°0′E
မိူင်း	မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ
ၸႄႈမိူင်း	ရၶႅင်ႇ
ၼႃႈလိၼ်	ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇပွတ်းဢွၵ်ႇ
ၸႄႈလူင်	ဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ
Government
• ၸွမ်ၽွင်းလူင်	ဢူးၺီႇပု (NLD)
• လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ	ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ
• လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းသၢင်ႈၾိင်ႈမိူင်း	လုမ်းတႅၼ်းၽွင်း ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ
• လုမ်တတ်းသိၼ် ၸႄႈမိူင်း	လုမ်းတတ်းသိၼ် ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ
လႅၼ်တီႈ
• ႁူမ်ႈလေႃး	36,778.0 လွၵ်းၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ (14,200.1 လွၵ်းလၵ်း)
• Rank	၈
Population  (၂၀၁၄)
• ႁူမ်ႈလေႃး	၃၁၈၈၈၀၇
• Rank	၈
Demographics
• ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း	ရၶႅင်ႇ၊ ၵမၢၼ်ႇ၊ မျူဝ်ႇ၊ ၶမီႇလႄႈ တၢင်ႇၸိူဝ်း
• ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်	ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ၊ ဢိတ်ႇသလၢမ်ႇ၊ ႁိၼ်ႇတူႇလႄႈ တၢင်ႇၸိူဝ်း
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း	UTC+06:30 (0လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ)
ဝႅပ်ႉသၢႆႉ	rakhinestate.gov.mm

ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ (မၢၼ်ႈ: ရခိုင်ပြည်နယ်), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Rakhine State), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Zemoeng Rakheng]) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈမိူင်း ဢၼ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇ ၶဝ် ယူႇသဝ်းမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ မီးဝႆႉ ပွတ်းတူၵ်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ် ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းရၶႅင်ႇ ၶဝ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမႃးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ ဢေႇတီႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ ႑႕ တေႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ ႑႗ ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းရၶႅင်ႇၶဝ်ၼႆႉ လႆႈဢဝ် ထုင်ႉ ဝဵင်းၸိတ်ႉတၵွင်း မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ လႄႈ ထုင်ႉတြိပူႇရ မိူင်းဢိၼ်ႇတိယ ၸိူဝ်းၼႆႉ သိမ်းသႂ်ႇ တႂ်ႈမိုဝ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈ ၽုင်းၵၢမ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းရၶႅင်ႇၶဝ် ၶိုၼ်ႈသုင်ႈၼၼ်ႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် မိူင်းၶုၼ်ႁေႃၶမ်းရၶႅင်ႇၼႆႉ တႄႇဢဝ် ဝဵင်းတႃႇယႃႇ၊ မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ (ယၢမ်းလဵဝ်) ၼႆႉ တေႃႇ ပေႃးထိုင် ၸွမ်းသၢပ်ႇၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ မေႃႇလမႅင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် မိူင်းရၶႅင်ႇငဝ်ႈတိုၼ်း ၶွင် ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇၼႆႉ တႄႇဢဝ် ၼၢတ်ႉမျိတ်ႉဝ တီႈသၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ် ပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ တေႃႇထိုင် မေႃႇတိၼ်ႇၸုၼ်း (ယၢမ်းလဵဝ် လႅၼ်လိၼ်ၸႄႈတိူင်းဢေႇယႃႇဝတီႇ) ၼၼ်ႉသေ ပဵၼ် သၢပ်ႇလႅၼ်ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆ ဢၼ်ယၢဝ်းလူင်ဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢွင်ႈတီႈလႄႈ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်

ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၼႆႉ ပဵၼ်ထုင်ႉၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ သၼ်လွႆရၶႅင်ႇ လႄႈ ပၢၵ်ႈပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်တီႈဢၼ် ၶူဝ်းပူဝ်ႈၾိင်ႈငႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇဢဝ် လိူင်ၼမ်ဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉပွတ်းတူၵ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၸႄႈတိူင်းဢေႇယႃႇဝတီႇ၊ ၸႄႈတိူင်းပႃႇၵိူဝ်၊ ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း၊ ၸႄႈမိူင်းၶျၢင်း၊ မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ လႄႈ ပၢၵ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ လတ်ႉတီႇတုတ်ႉႁွင်ႇ 17 တီႇၵရီႇ 30 မိတ်ႉၼိတ်ႉ၊ လွင်ႇၵျီႇတုၼ်ႉဢွၵ်ႇ 92 တီႇၵရီႇ 10 မိတ်ႉၼိတ်ႉ လႄႈ 94 တီႇၵရီႇ 20 မိတ်ႉၼိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဢေႇရိယႃႇႁူမ်ႈသဵင်ႈ မီးယူႇ 14,200 လွၵ်းလၵ်းယဝ်ႉ။

ၸွမ်ပိဝ်ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ

လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ပိုတ်ႇၼႄဝႆႉတီႈၵႂၢင်ႈ - ၸွမ်ပိဝ်ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ

ၸွမ်ပိဝ်ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ

1. ၸွမ်ပိဝ်ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်မိၵ်ႈမၢႆ ၸွမ်ပိဝ်ဢွင်ႇပႄႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
2. ၼႃႈထတ်းၸွမ်ပိဝ်ဢွင်ႇပႄႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉမႃးၵူႈပၢၼ်ၵူႈသိုပ်ႇၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇပေႃးတေၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈ ႁႂ်ႈငမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသေ လႆႈၶိုၼ်းမူၼ်ႉမႄးမႃး ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ငဝ်ႈတိုၼ်းမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိူင်ငဝ်ႈတိုင်းမၼ်းၼႆႉ ၼႃႈယၢဝ်းမီးၵဝ်ႈသွၵ်ႈ ၼႃႈသုင်မီး ႁူၵ်းသွၵ်ႈယဝ်ႉ။
3. သီၸွမ်ပိဝ်ဢွင်ႇပႄႉၼႆႉ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈ ႁႂ်ႈဝႆႉၼင်ႇ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သီငဝ်ႈတိုၼ်းမၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်သီၽိူၵ်ႇၼိုင်ႈၶိုင်ႈ သီလႅင်ၼိုင်ႈၶိုင်ယဝ်ႉ။ ပွတ်းၶိုင်ႈၽၢႆႇၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်သီၽိူၵ်ႇသေ ပွတ်းၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်သီလႅင်ယဝ်ႉ။
4. တီႈပွင်ႇမၼ်းတႄႉ ဢၼ်ပဵၼ် တွၼ်ႈသီႇၽိူၵ်ႇ ၽၢႆႇပွတ်းၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ပွင်ႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ မီး ၼမ်ႉၸႂ်ၶၢဝ်သႂ်၊ ပႂ်ႉပႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈသီႇလ၊ မီးထၢတ်ႈၸႂ် ၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်ႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ၊ မီးၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ ၸိူဝ်းၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈဢၼ်လီပႂ်ႉပႃး ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တီႈပွင်ႇသီလႅင်တႄႉၵေႃႈ မီးလွင်ႈႁတ်းႁၢၼ်လႄႈ မီးလိူတ်ႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈႁၵ်ႉၶိူဝ်း ဝႃႈၼႆႉယဝ်ႉ။

မိၵ်ႈမၢႆၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ

လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ပိုတ်ႇၼႄဝႆႉတီႈၵႂၢင်ႈ - မိၵ်ႈမၢႆလႄႈ ၸွမ်ပိဝ် ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ

• 
  ၶႅပ်းတႅင်းၵႃးရၶႅင်ႇ ပၢၼ်ဝေႇသႃႇလီႇ

တႅင်းၵႃးရၶႅင်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇၶဝ် ၸႂ်ႉမႃး မိူဝ်ႈပၢၼ်ဝေႇသႃႇလီႇၼၼ်ႉ ဢဝ်မႂ်မွၵ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်ပိုၼ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈဢဝ်တႅင်းၵႃးရၶႅင်ႇ ပၢၼ်ဝေႇသႃႇလီႇသေၼႄႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶႂ်ႈဢဝ်ဢွၵ်ႇၼႄဝႃႈ လွင်ႈပၢႆးမွၼ်းၾိင်ႈငႄႈရၶႅင်ႇၼႆႉ လႆႈႁုၼ်ႈမုၼ်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵွၼ်ႇဢွၼ်ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ တႅင်းၵႃး ၶႅပ်းငိုၼ်း ပၢၼ်ဝေႇသႃႇလီၼၼ်ႉ ဢဝ် မွၵ်ႇတၸိၼ်ႇ သွင်ၶူဝ်ႈၶႂၢႆႇၶႃပေၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ တီႈမိၵ်ႈမၢႆၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ၽၢႆႇၼိူဝ်မီး လၢဝ်ၽိူၵ်ႇလုၵ်ႈၼိုင်ႈၼိုင်ႈ၊ ၽၢႆႇတႂ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ "ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ" ၼႆသေ ဢဝ်မွၵ်ႇသွင်ၶူဝ်ႈသေ ၵင်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။

ၸႄႈလူင်

ၸႄႈလူင် တီႈ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ ၶႃႈဢေႃႈ။

ၾိင်ႈၾႃႉ

ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇလႄႈ မီးၾိင်ႈၾႃႉမုၼ်းသုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ မႆႈလႄႈၵတ်း ဢမ်ႇပေႃးႁၼ်ႁႅင်းၵႃႈႁိုဝ်။ တၢင်ႉမႆႈၽတ်ႉၽဵင်ႇ ၽွင်းၶၢဝ်းယၢမ်းမႆႈသေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်မေႇၼႆႉ မီး 84 တီႇၵရီႇၽႃႇရိၼ်ႇႁၢႆႉ သေ ၽွင်းၶၢဝ်းၶတ်းသေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ် ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇၼႆႉ မီး 70 တီႇၵရီႇၽႃႇရိၼ်ႇႁၢႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ၽင်ႇပၢၢင်ႇလၢႆႇလႄႈသင် ယွၼ်ႉမီးသၼ်လွႆရၶႅင်ႇၼၼ်ႉလႄႈသင် ၽူၼ်မုၼ်းသုၼ်း မႃးလႄႈ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၼႃးလိၼ်ဢၼ်ၽူၼ်ၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တၢင်ႉၼမ်ႉၽူၼ်ၽတ်ႉၽဵင်ႇ တႃႇၼိုင်ႈပီ တီးဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးၼၼ်ႉ မီး ႒႒႑ ၼိဝ်ႉ၊ တီႈၸိတ်ႉတူၺ်ႇၼႆႉ မီး ႒႐႓ ၼိဝ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ၵႃး ယွၼ်ႉလူမ်းလႅင်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်မႃးၼႂ်း ပၢၵ်ႇပၢင်ႇလၢႆပင်းၵလႃးၼၼ်ႉ လႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇ လူမ်းလႅင်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁိူၼ်းလႆႈလူႉ လႄႈ ၼမ်ႉလူၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵမ်းၵမ်းပဵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ လူမ်းလႅင်ႉၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ၵႆႉပဵၼ် ၼႃႈၶဝ်ႈၶၢမ်းၾူၼ်လႄႈ ဝၢႆးၶၢဝ်းၽူၼ်ၼၼ်ႉသေ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၵေႃႈ ၼႂ်းၵၢင်ၶၢဝ်းၾူၼ်ၵေႃႈ ၵႆႉၽတ်ႉပဝ်ႇယူႇယဝ်ႉ။0

ဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ

သၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇ

မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇ ယၢပ်ႇယဵၼ်းလႄႈ လႆႈပိုင်ႈဢိင် သၢႆတၢင်းလူမ်း လႄႈ သၢႆတၢင်းၼမ်ႉ ပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်းယဝ်ႉ။ တီႈ ၸိတ်ႉတူၺ်ႇ၊ တၢၼ်ႇတွႆး၊ ၵျွၵ်ႉၽျူႇ လႄႈ ဢၢၼ်းၼၼ်ႉ မီးၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် တၢင်းလူတ်ႉၵႃး ၵျွၵ်ႉၽျူႇ-တႃႈၵုင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်တၢင်းလူတ်ႉၵႃး ဢၼ်လိုဝ်းလင်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် သၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇၼႆႉ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃး ပီၼိုင်ႈလိူဝ်သေ ပီၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ၸၼ်ႉၸွမ်လႄႈ ၶေႃးလဵၵ်ႉ

• ၸၼ်ႉၸွမ်ၸိတ်ႉတူၺ်ႇ
• ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးၸၢင်ႈၸိတ်ႉတူၺ်ႇ
• ၸၼ်ႉၸွမ်ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတႃႇ (ၸိတ်ႉတူၺ်ႇ)
• ၶေႃးလဵၵ်ႉပၢႆးပႆႇၺႃႇၵျွၵ်ႉၽျူႇ
• ၶေႃးလဵၵ်ႉပၢႆးၸၢင်ႈ (တၢၼ်ႇတွႆး)
• တီႇၵရီႇၶေႃးလဵၵ်ႉတွင်ႇၵူတ်ႉ
• ၶေႃးလဵၵ်ႉပၢႆးၸၢင်ႈ (ၵျွၵ်ႉၽျူႇ)

ၵုၼ်ႇသိၼ်ဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး

မီးၵၢၼ်ငၢၼ်း သွမ်ႈၶဝ်ႈ၊ တိၺွပ်းပႃၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇ လႄႈ ၵၢၼ်မႆႉမွင်၊ တၼိ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆ့ယဝ်ႉ။ ဢဝ်ၵုၼ်ႇသိၼ်ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ တၢင်ႇၶၢႆၸူး မိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉ လႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်ႉပိုၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ၶူဝ်းဢွၵ်ႇၼႂ်းလိၼ်

တီႈယၢၼ်ၽင်ႇၼမ်ႉရၶႅင်ႇၼၼ်ႉ မီး မေႃႇဢၢႆၵႂၼ်းထၢတ်ႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈၵုၼ်ယၢၼ်းပျႄးလႄႈ တီႈၵုၼ်မူဝ်းၸီႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ဢိတ်းဢွတ်းယဝ်ႉ။ တီႈၼေႇပူႇတွင်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းတွင်ႇၵူၵ်ႉၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇႁိၼ်ၶၢဝ် ယဝ်ႉ။

ၸႄႈတွၼ်ႈ၊ ၸႄႈဝဵင်း၊ ဝဵင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဢိူင်ႇ လႄႈ ဝၢၼ်ႈး

တီႈၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ၸႄႈတွၼ်ႈ (႕) ၸႄႈတွၼ်ႈ၊ ၸႄႈဝဵင်း (႑႗) ၸႄႈဝဵင်း၊ ဝဵင်း (႒႖) ဝဵင်း၊ ပွၵ်ႉ (႑႗႐) ပွၵ်ႉ၊ ဢိူင်ႇ (႑႓႐႓႕)၊ ဝၢၼ်ႈ (႓႗႓႘) ဝၼ်ႈယဝ်ႉ။

ၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃး

1. ၸႄႈဝဵင်းဢၢၼ်း
2. ၸႄႈဝဵင်းၵႂႃႉ
3. ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတေႃႇ
4. ၸႄႈဝဵင်းမိၼ်းပျႃး
5. ၸႄႈဝဵင်းမျွၵ်ႉဢူး
6. ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႇဢွင်ႇ
7. ၸႄႈဝဵင်းမျေႇပူင်ႇ
8. ၸႄႈဝဵင်းပွၵ်ႉတေႃး
9. ၸႄႈဝဵင်းပူင်ႇၼႃးၵျုၼ်း
10. ၸႄႈဝဵင်းယၢၼ်းပျႄး
11. ၸႄႈဝဵင်းယတေႉယွင်ႇ
12. ၸႄႈဝဵင်းတွင်ႇၵူၵ်ႉ
13. ၸႄႈဝဵင်းၸိတ်ႉတူၺ်ႇ
14. ၸႄႈဝဵင်းပွၵ်ႉတေႃး
15. ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ
16. ၸႄႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃး
17. ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉၽျူႇ
18. ၸႄႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး

ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းလီၶဝ်ႈၸႂ်လႄႈ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇလီလၢဝ်းလႄႇ

• မျွၵ်ႉဢူးၼၢၼ်းတေႃႇယႃႇ လႄႈ ၽြႃးၵွင်းမူး
• ၽင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇငပလီလႄႈ ဢွင်ႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလိုဝ်ႈၸႂ်
• ၵွင်းမူးဢူးရၢတ်ႉတွင်ႇ
• တၺဝတီႇ၊ ဝဵင်းၵဝ်ႇ လႄႈ ၽြႃးၵျွၵ်ႉတေႃႇမႁႃမုၼိ
• ၽြႃးလူင်ဝေႇသႃႇလီႇ လႄႈ ဝေႇသႃႇလီႇ၊ ဝဵင်းၵဝ်ႇ
• ၸိတ်ႉတူၺ်ႇပႂၢႆႉ

ၵုၼ် ၸိူဝ်းမီးတီးၼႂ်း ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ

• ၵုၼ်ၽယူင်ႇၵႃႇ
• ၵုၼ်ယၢၼ်းပျႄး
• ၵုၼ်မၢၼ်ႇဢွင်ႇ