မိူင်းသူႈ၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းမိူင်းသူႈ
ဝဵင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး
ဝဵင်းမိူင်းသူႈ ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 21°54′18″N 98°21′38″E
မိူင်း	မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈမိူင်း	ၸႄႈမိူင်းတႆး
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ
ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ	2,326 ထတ်း (709 မီႇတႃႇ)
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014)
• ဝဵင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး	၄၂,၆၅၉
• ၼႂ်းဝဵင်း	၉,၈၀၉
• ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ	၃၂,၈၈၆
• ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်	ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	MST (UTC+6.30)
မၢႆသူင်ႇလိၵ်ႈ	06141

ဝဵင်းမိူင်းသူႈ (IPA: [mɤ́ŋ su᷆]), (မၢၼ်ႈ: မိုင်းရှုးမြို့), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Mong Hsu), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Moengsu]) ၼႆႉ မီးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်၊ ၸႄႈမိူင်းတႆး၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇဢေႃႈ။

သၢႆပိုၼ်း

ပိုၼ်းမိူင်းသူႈၼႆႉ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ပူႇထဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လႄႈ ၼၢႆးထဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်သေ ပဵၼ်မႃး ၸိုဝ်ႈဝၢၼ်ႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ မီးပူႇထဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လုၵ်ႉဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်းမႃးသေ မႃးယူႇတီႈႁွင်ႉၼမ်ႉဢွၼ်ႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ႁွင်ႉဝႃႈ ၼမ်ႉသူႈ။ ႁူဝ်ၼမ်ႉတႄႉ ဢွၵ်ႇမႃးတီႈတိၼ်လွႆၵၢၼ်း ဢၼ်လႆၵႂႃႇၼႃႈတၢင်းတူၵ်း မိူဝ်းပွင်ႇ ၼမ်ႉင။ တီႈမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ၼမ်ႉသူႈလႄႈ ဝၢႆးမႃး ၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်သူႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် လင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းတႆး မီးယူႇ 40 ပၢႆပၢႆ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၵိုၵ်းဝႆႉ ပိုၼ်းမိူင်းသူႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁွင်ႉဝႃႈ “ႁူဝ်သူႈဢူႈမိူင်း”ၼႆယူႇ။

သမ်ႉမီးထႅင်ႈ ၼၢႆးထဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢွၼ်တင်းလၢၼ်ယိင်းဢွၼ်ႇမၼ်း လုၵ်ႉတၢင်းတူၵ်း မႃးယူႇသဝ်းတီႈဝၢၼ်ႈႁႄႈ ဢၼ်မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ၼမ်ႉပၢင်။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈဝၢၼ်ႈႁႄႈၼႆႉတႄႉ ႁွင်ႉဝႃႈ “ဝၢၼ်ႈႁႄႈမႄႈမိူင်း” ၼႆယူႇ။ မီးပွၵ်ႉၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼၢႆးထဝ်ႈ လုၵ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈႁႄႈ ဢၢင်ႈၵႂႃႇတဵၵ်းၼမ်ႉ တီႈၼမ်ႉပၢင် သမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ်တဵၵ်းလႄႈ ဢဝ်မူၵ်ႇမႆႉမၼ်း မႃးဝႆႉတီႈ ၼမ်ႉၵူၵ်ႇၼၼ်ႉသေ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈၵူၵ်ႇ။ (ယၢမ်းလဵဝ် ဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းယူႇသဝ်းယဝ်ႉ) တီႈတႃႈၼမ်ႉပၢင် ဢၼ်ၼၢႆးထဝ်ႈ ဢၢင်ႈတဵၵ်းၼ်မ်ႉသေ ဢမ်ႇပဵၼ်တဵၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁွင်ႉဝႃႈ “တႃႈၼမ်ႉဢၢင်ႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် လင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းတႆးမီးယူႇမွၵ်ႈ 50 ပၢႆပၢႆ။

ပူႇထဝ်ႈၼၢႆးထဝ်ႈ မႃးႁူပ်ႉၺႃးၵၼ် မိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ် တီႈၼမ်ႉၸွႆးသေ ပဵၼ်မႃး ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၸွႆး။ ပူႇထဝ်ႈ ၼၢႆးထဝ်ႈ လႄႈ လၢၼ်ယိင်းဢွၼ်ႇ ၶဝ်သၢမ်ၵေႃႉ ၸင်ႇလႆႈၸႂ် သူႈၸႂ်ၽွမ်ႉယူႇႁူမ်ႈၵၼ် တီႈသွင်ႁူဝ် သၢမ်ႁၢႆး ၸဵတ်းမိူင်း ႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

• သွင်ႁူဝ် = ႁူဝ်သူႈ၊ ႁူဝ်သႅင်။
• သၢမ်ႁၢႆး = လွႆႁၢႆး၊ ႁၢႆးႁွမ်ႈ၊ ႁၢႆးပႃ။
• ၸဵတ်းမိူင်း = မိူင်းသူႈ၊ မိူင်းဢွတ်ႇ၊ မိူင်းၸၢင်၊ မိူင်းၼၢႆး ဝၢၼ်ႈၶုမ်ႇ၊ မိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းဢၢၵ်ႇ၊ မိူင်းပဵင်း
• ႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၸမ်ႉ

(1) သဝ်ႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈသဝ်လွၼ်ႉ (မီးၽၢႆႇႁွင်ႇလွႆဝဵင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် ႁၢမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ)

(2) ပႄႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၼႃးပႄ
(3) ၵွၼ်ႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၼႃးၵွၼ်
(4) ပႅတ်ႇလႅင်ႉ = ဝၢၼ်ႈပႅတ်ႇလႅင်ႉ (ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇလႅင်း)
(5) ၶိုဝ်ႇႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၶိုဝ်ႇၼိမ် (ဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၼိမ်း)
(6) ၽၢၵ်ႈႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၸၢင်ႉၽၢၵ်ႈ (ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈႁၢမ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းၼမ်ႉၵူၵ်ႇ)
(7) ႁူၼ်းႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၼွင်ႁူၼ်း (ဝၢၼ်ႈၼွင်ႁိူဝ်း)
(8) ၸၢၼ်းႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၼႃးၸၢၼ်း (မီးၽၢႆႇၸၢၼ်း ဝၢၼ်ႈၼႃးမူၼ်း)
(9) ၶႃးမုင်းႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၼႃးၶႃး (မီးႁိမ်း မိူင်းၸၢင်)
(10) ယူဝ်းႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈယယူဝ်း (ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈႁၢမ်း မီးၽၢႆႇတူၵ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇငသေ ႁွင်ႉၵိဝ်ႇယယူဝ်း)
(11) ၽႃႁိူၼ်း = ဝၢၼ်ႈၽႃယူ။