လွႆၶေႃ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈ

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး
ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ
ၸႄႈတွၼ်ႈ
ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ is located in မိူင်းမၢၼ်ႈ
ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ
ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ
ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျႅၼ်ႇမႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 19°14′36″N 96°48′02″E / 19.2432783°N 96.8004261°E / 19.2432783; 96.8004261ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 19°14′36″N 96°48′02″E / 19.2432783°N 96.8004261°E / 19.2432783; 96.8004261
မိူင်း မျႅၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈမိူင်း ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်
ၸႄႈဝဵင်း
ၸႄႈလူင် ဝဵင်းလွႆၶေႃ
ဢေႇရိယႃႇ
 • ႁုပ်ႈ 2,534.79 လွၵ်းလၵ်း (6,565.1 လွၵ်းၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)
ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ[1] 1,273 ထတ်း (388 မီႇတႃႇ)
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014) ၂၄၃,၈၇၉
 • ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် Buddhism
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ် MST (UTC+6.30)

ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ (လွႆၵေႃႇ) (မၢၼ်ႈ: လွိုင်ကော်‌ခရိုင်), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Laikaw District), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Zetaun Lauikhau]) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈဢၼ်ၼိူင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ ဢၼ်ၵဵပ်းမိူဝ်ႈ ပီ 2014 ၼၼ်ႉ မီးၵႂႃႇ 243,879 ၵေႃႉ[2]ယဝ်ႉ။

သၢႆပိုၼ်း[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၸွမ်းၼင်ႇလိၵ်ႈၶေႃႈပူင် ထၢၼ်ႈၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းသေ လႆႈၽွတ်ႈႁႅၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ၊ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်မႃး မိူဝ်ႈ 1992 လိူၼ်တီႇသႅမ်ႇပႃႇ 17 ဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃ ၼႆႉ ၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇၸႄႈဝဵင်းၽရူးသူဝ်ႇ လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းသျႃးတေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၼႃႈလိၼ်ပထဝီႇ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ဢွင်ႈတီႈ လႄႈ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင်[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼႂ်းၵႄႈ လတ်ႉတီႇတုတ်ႉႁွင်ႇ 19 တီႇၵရီႇ 0 မိတ်ႉၼိတ်ႉ လႄႈ 19 တီႇၵရီႇ 57 မိတ်ႉၼိတ်ႉ၊ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႇၵျီႇတုတ်ႉဢွၵ်ႇ 96 တီႇၵရီႇ 49 မိတ်ႉၼိတ်ႉ လႄႈ 97 တီႇၵရီႇ 53 မိတ်ႉၼိတ်ႉသေ တၢင်းၵႂၢင်ႈၶႂၢင် မၼ်းတႄႉ မီး 2,534.79 လၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း (6,565.1 ပၼ်ႇမူၼ်း ၶီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ) ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ်တၢင်းဢွၵ်ႇ တေႃႇတၢင်းတူၵ်း မီး 65 လၵ်းသေ လုၵ်ႉဢဝ်တၢင်းၸၢၼ်း တေႃႇတၢင်းႁွင်ႇ မီး 63 လၵ်းယဝ်ႉ။ [3]

ၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ ၽၢႆႇႁွင်ႇမီး ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်းတီး (မိူင်းတႆး)၊ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇမီး မိူင်းထႆး၊ ၽၢႆႇၸၢၼ်းမီး ၸႄႈတွၼ်ႈဝေႃးလၶႄႉ၊ ၽၢႆႇတူၵ်းမီး ၸႄႈတွၼ်ႈၽႃဢၢင်ႇ (ၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ) လႄႈ တိူဝ်ႉၸပ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီးဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ၽၢင်ႁၢင်ႈၼႃႈလိၼ်[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ မီးဝႆႉ သၼ်လွႆၵွင်းလွႆလႄႈ ထုင်ႉပဵင်းသေ မီးဝႆႉ တီႈၼိူဝ်ၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆ တၢင်းသုင် 985 ထတ်းတေႃႇ 6000 ထတ်းယဝ်ႉ။[3] လွႆဢၼ်သုင်သုတ်းသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ ပဵၼ်လွႆလၼ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသျႃးတေႃးၼၼ်ႉသေ မီးဝႆႉတၢင်းသုင် ၽၢႆႇၼိူဝ်ၼႃႈၼမ်ႉ 7212 ထတ်းယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်းသျႃးတေႃးၼႆႉ ပဵၼ်ထုင်ႉဢၼ်တဵမ်ႇသုတ်းသေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃယဝ်ႉ။

သၢႆၵေးၼမ်ႉ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

မႄႈၼမ်ႉၵေးၼမ်ႉ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသျႃးတေႃး မီးဝႆႉ မႄႈၼမ်ႉၶူင်း၊ ႁွင်ႈပွၼ်၊ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽရူသူဝ်ၼႆႉ မီး ႁွင်ႈထူး လႄႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းလွႆၶေႃၼႆႉ မီး ႁွင်ႈၽီလူး ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ မႄႈၼမ်ႉ ႁွင်ႈၼမ်ႉတင်းသဵင်ႈၼႆႉ လုၵ်ႉဢဝ် ၽၢႆႇႁွင်ႇ လႆလူင်းၽၢႆႇၸၢၼ်း တင်းသဵင်ႈသေ ပဵၼ်မႄႈၼမ်ႉ ႁွင်ႈၼမ်ႉဝၢၼ်လၢႆလၢႆယဝ်ႉ။

ၾိင်ႈၾႃႉ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ မီးၾိင်ႈၾႃႉမႆႈႁဝ်ႉယမ်းသေ တၢင်ႉမႆႈဢၼ်သုင်သုတ်း မီး 42 တီႇၵရီႇသိၼ်ႇတီႇၵရဵၵ်ႉသေ တၢင်ႉမႆႈ ဢၼ်တႅမ်ႇသုတ်း 5.5 တီႇၵရီႇသႅၼ်ႇတီႇၵရဵၵ်ႉယဝ်ႉ။ တၢင်ႉၼမ်ႉၽူၼ်ၽတ်ႉၽဵင်ႇၼႆႉ မီး 32.87 ၼိဝ်ႉယဝ်ႉ။[4]

ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း ယၢင်းလႅင်မၼုမၼေႃးၵေႇပႃးၵယေႃးၵယၢင်း (ပတွင်ႈ)ယယၢင်း (ၵေႇၶူဝ်ႇ)ယင်းပေႃႇ(ၵငၢင်း)ၸယဵမ်း (လထ)ယိၼ်းတလႄး ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ယူႇသဝ်းဝႆႉယဝ်ႉ။[4]

ပၢႆးပႆႇၺႃႇ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

တီႈၸႄႈတွၼ်ႈလွႆၶေႃၼႆႉ ၸၼ်ႉၸွမ်လႄႈ ၶေႃးလဵၵ်ႉ မီးဝႆႉ 4 ဢၼ်သေ မီးဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်း။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မီးယူႇ 18 ႁူင်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၽႄၸၼ်ႉသုင် မီး 20 ႁူင်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၵၢၼ် မီး 8 ႁူင်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၽႄၸၼ်ႉၵၢင် မီး 9 ႁူင်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းပူၼ်ႉၸၼ်ႉငဝ်ႈ မီး 28 ႁူင်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ မီး 271 ႁူင်းလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ႈၼႃႈၸၼ်ႉ (မူႇၵျူဝ်ႇ) မီး ယူႇ 106 ႁူင်းယဝ်ႉ။[4]

ပၢႆးယူႇလီ[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ လွႆၶေႃၼႆႉမီးဝႆႉ ႁူင်းယႃၵူၼ်းမိူင်း 1 ဢၼ်၊ ႁူင်းယႃၸႄႈဝဵင်း 3 ဢၼ်၊ ႁူင်းယႃတႅၵ်ႉၼႄႇ ဢိူင်ႇ 7 ဢၼ်၊ ဢွင်ႈပၼ်ယႃႈယႃ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ 3 ဢၼ်၊ ႁွင်ႈပၢႆးယူႇလီဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ 24 ဢၼ်လႄႈ ႁွင်ႈၽႄပၢႆးယူႇလီဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ 83 ဢၼ်ယဝ်ႉ။[4]

ၽိုၼ်ဢိင်[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

  1. GoogleEarth
  2. Provisional Results Census 26 August 2014 FINAL, ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာန, 26 August 2014, p. ၁၆, archived from the original on 12 September 2014, retrieved February 26, 2015 
  3. 3.0 3.1 လွိုင်ကော်ခရိုင်၏ ဒေသန္တရအချက်အလက်များ. ကယားပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့. Retrieved on ၂ ဩဂုတ် ၂၀၁၈
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 (အောက်တိုဘာ ၂၀၁၇) လွိုင်ကော်ခရိုင် ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များ. လွိုင်ကော်ခရိုင် အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန. Retrieved on ၂ ဩဂုတ် ၂၀၁၈.