မတယႃႇ၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းမတယႃႇ
ဝဵင်းၼႂ်းၸႄႈတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ
ဝဵင်းမတယႃႇ ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျႅၼ်ႇမႃႇ
Coordinates: 22°13′N 96°7′E
မိူင်း	မျႅၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈတိူင်း	ၸႄႈတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈပၢင်ႇဢူး
တၢင်းသုင်	266 ထတ်း (81 မီႇတႃႇ)
Population  (၂၀၁၄)
• ႁူမ်ႈလေႃး	၂၄၂၃၄
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း	UTC+6.30 (MST)

ဝဵင်းမတယႃႇ (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Madaya), (မၢၼ်ႈ: မတ္တရာမြို့) ၼႆႉပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်မီးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမတယႃႇ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈပၢင်ႇဢူး၊ ၸႄႈတိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ၊ မိူင်းမျႅၼ်ႇမႃႇ သေ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမတယႃႇဢေႃႈ။ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ယၢၼ်ၵႆၵၼ် 15 လၵ်းယဝ်ႉ။ ပဵၼ်တီႈတၢင်းလူတ်ႉလဵင့် တႃႈလိူဝ်ႇ - မတယႃႇ သုတ်းၵေႃႈၸႂ်ႈယဝ်ႉ။

ပထဝီႇ

ဝဵင်းမတယႃႇၼႆႉ မီးတီႈသုင်ၼႃႈပၢင်ႇလၢႆႇ 330 ထတ်းသေ ၵႆယၢၼ်ၵၼ်တင်း သူပ်းပၢၵ်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃး 275 လၵ်း၊ ၵႆယၢၼ်ၵၼ်တင်း ၵူတ်ႉမူၵ်ႉတမ 415 လၵ်းပၢႆယဝ်ႉ။ ၼႃႈလိၼ် မတယႃႇၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ၼင်ႇ ၽၼ်ၼမ်ႉသေ မီးႁူၺ်ႈလွႆၼမ်ယဝ်ႉ။ တီႈၼႃႈလိၼ်မတယႃႇၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးႁွင်ႈၶုတ်း ဢၼ်သိုပ်ႇ မတယႃႇ တင်း မႄႈၼမ်ႉၵဵဝ်ဝႆႉလႄႈ ၼမ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတႄႉ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယူႇ။ တီႈမတယႃႇၼႆႉ ၵူၼ်း 5 ပုၼ်ႈ 3 ပုၼ်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈသေ ၵူၼ်းဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁဵတ်းလွင်ႈႁႃပႃသေ လဵင်ႉတွင်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တီႈမတယႃႇၼႆႉ မၼ်းမီးသုၼ်ၶုၼ်မၢၼ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇလႄႈ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈဝႆႉ မၢၵ်ႇမူင်ႈ၊ ၵူၺ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၽႃႈ၊ မၢၵ်ႇဢိုၼ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၵဵင်၊ တူၼ်ႈပု ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

သၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ

သၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇမတယႃႇၼႆႉ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈဝႆႉယူႇ။ တၢင်းလူတ်ႉၵႃး၊ တၢင်းလူတ်ႉလဵၼ်း၊ တၢင်းၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယူႇ။ လုၵ်ႉဢဝ်ဝဵင်းမတယႃႇ သေႁဵတ်းတၢင်းလူတ်ႉလဵၼ်းၵႂႃႇၸူး ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ဝႆႉယူႇ။ ၸွမ်းၽင်ႇၶၢင်ႈ ႁွင်ႈသူၺ်ႇတၶျွင်းၵေႃႈ မီးတၢင်းလူတ်ႉၵႃး ထိုင် ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မီးတၢင်းထိုင် မိူင်းတႆး ၵွၼ်ႇ။ ပေႃးဢဝ် တၢင်းၼမ်ႉဝႃႈ ၵႂႃႇၸွမ်းႁွင်ႈသူၺ်ႇတၶျွင်း၊ မႄႈၼမ်ႉမတယႃႇ (ၶျွင်းမၵျီး)သေ ႁိူဝ်း၊ ပႄးၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးယူႇ။ ၽြႃးဢၼ်ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင် တီႈထုင်ႉမတယႃႇၼႆႉ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇၵူႇၵျီး ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းမတယႃႇ၊ ၵွင်းမူးပႅတ်ႇၼႃႈ လႄႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇၺွင်ႇတေႃႇ၊ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇမုၼေႃး လႄႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇပူင်ႇတႃႇ ဢၼ်မီးတီႈ ဝၢၼ်ႈလုၼ်းတွင်း၊ ၵွင်းမီး ယွၼ်းသူးတဵမ်ထူၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈ ဝၢၼ်ႈတွင်ႇပျူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃး လိူၼ်ၵဝ်ႈ မႃး ၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးၽီတွင်ႇပျူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်ႉပိုၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁွတ်ႈထိုင် ပၢင်ပွႆးယူႇယဝ်ႉ။

ပိုၼ်းၸိုဝ်ႈငဝ်ႈငႃႇ

ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပိုၼ်းၶဝ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်လႆႈႁွင်ႉဝႃႈ မတယႃႇၼႆ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းတႄႉ မိူဝ်ႈပီသၵ်ႈၵရိတ်ႉ 395 ပၢၼ် ဢၼေႃႇယထႃႇမိၼ်းၸေႃးၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵႄႈ ၵမ်ႇပေႃးၸ လႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ ယႃႇပေႁႂ် ၸၢပ်ႈလေႃးၵၼ်တင်း တႆးယူၼ်းသေ ၸင်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇၽႄပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ် ၽွင်းမိူင်းၶဝ်သေ တႄႇတင်ႈမႃး ဝဵင်း 43 ဝဵင်းၼၼ်ႉ ပႃးဝဵင်း မတယႃႇ ၼႆႉဝဵင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢမၢတ်ႈၽွင်းမိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈတႄႇတင်ႈမႃးလႆႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ မတယႃႇ (မၢတ်ႈတယႃႇ) ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ၽွင်းမိူင်းဢမၢတ်ႈ 100 ၵေႃႉတင်ႈမႃးလႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ မၢတ်ႈတယႃႇ (ဢမၢတ်ႈပၢၵ်ႇၵေႃႉ) ၼႆၵေႃႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃႈၼၼ်။