Jump to content

ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး

ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ် ၼႃႈလိၵ် ဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးမႅၼ်ႈၽဵင်ႇၵၼ် တီႈ လွင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လွင်ႈတၢင်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵူႈသမ်ႇသမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆႉ ၵႆႉၸႅၵ်ႇသေမၵ်းမၼ်ႈ ၸွမ်းၼၼ်ႇ သၢႆၶႅၼ်ႈလိၼ်မိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်သေ တီႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵၢၼ်ၵႃႉၵၢၼ်ၶၢႆလႄႈသင်၊ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇလႄႈသင် တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢၼ်ပဵၼ် ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း မိူင်းၸိူဝ်းမီးၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉ ပဵၼ်ယၢမ်းမူင်းတဵမ် (UTC−12 to UTC+14) ၼင်ႇၵႃႈတီႈ Coordinated Universal Time (UTC)သေ မိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈတႄႉ ၸႂ်ႉဝႆႉ 30 လႄႈ 45 မိတ်ႉၼိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ (တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼဵဝ်းၽွင်းလႅၼ်း - UTC−03:30၊ လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼီႇပေႃး - UTC+05:45၊ လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ - UTC +06:30၊  လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢိၼ်းတီးယႃး - UTC+05:30) မိူင်းဢၼ် လတ်ႉတိၵျူႉသုင်ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းၶၢဝ်းမႆႈ ဢၼ်ပဵၼ် ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈၸိုင် သုတ်ႉၽၢႆႇၼႃႈ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ဢၼ်ပိုတ်ႇၼႄဝႆႉတီႈၵႂၢင်ႈ - List of UTC time offsets
Time zones of the world

In the table below, the locations that use daylight saving time (DST) are listed in their UTC offset when DST is not in effect. When DST is in effect, approximately during spring and summer, their UTC offset is increased by one hour (except for Lord Howe Island, where it is increased by 30 minutes). For example, during the DST period California observes UTC−07:00 and the United Kingdom observes UTC+01:00.

UTC offset Locations that do not use DST Locations that use DST
UTC−12:00
UTC−11:00
UTC−10:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Andreanof Islands, Islands of Four Mountains, Near Islands, Rat Islands (Aleutian Islands, Alaska)
UTC−09:30  ပေႃႇလီႇၼေးသျႃး ၶွင် ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ: Marquesas Islands
UTC−09:00  ပေႃႇလီႇၼေးသျႃး ၶွင် ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ: Gambier Islands ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Alaska (most)
UTC−08:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Clipperton Island
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Pitcairn Islands
UTC−07:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: British Columbia (northeast), Yukon
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Baja California Sur, Nayarit (most), Sinaloa, Sonora
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Arizona (most)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Alberta, British Columbia (southeast), Northwest Territories, Nunavut (west), Saskatchewan (Lloydminster area)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Chihuahua (northwest border)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Arizona (Navajo Nation), Colorado, Idaho (most), Kansas (west), Montana, Nebraska (west), New Mexico, Nevada (northeast border), North Dakota (southwest), Oregon (east), South Dakota (west), Texas (west), Utah, Wyoming
UTC−06:00
UTC−05:00
UTC−04:00
 ဢႅၼ်ႇၵုၺ်ႇလႃႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ဢႃႇရူးပႃး
 ပႃးပေႇတူတ်ႈ
 ပူဝ်ႇလီးဝီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Amazonas (most), Mato Grosso, Mato Grosso do Sul, Rondônia, Roraima
 မူႇၵုၼ် ဝႃႇၵျိၼ်ႇ ၶွင်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Quebec (east)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Caribbean Netherlands
 ၵူးရႃႇသၢဝ်ႇ
 တူဝ်ႇမီႇၼိၵ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:No col break ၵရႄႇၼႃႇတႃႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Guadeloupe
 ၵၢႆႇယႃးၼႃႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Martinique
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Montserrat
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Saint Barthélemy
 သဵင်ႉၶိတ်ႈ လႄႈ ၼႄးဝိတ်ႈ
 သဵင်ႉလူႉသျႃႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Saint Martin
 သဵင်ႉဝိၼ်းသႅၼ်ႉ လႄႈ ၵရႄးၼႃးတိၼ်း
 သိၼ်ႉမႃႇတိၼ်ႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ပႃႇမိဝ်းတႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Labrador (most), New Brunswick, Nova Scotia, Prince Edward Island
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Pituffik Space Base
UTC−03:30 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Newfoundland, Labrador (southeast)
UTC−03:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Saint Pierre and Miquelon
UTC−02:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Fernando de Noronha
 ၵျေႃႇၵျႃႇ ပွတ်းၸၢၼ်း လႄႈ မူႇၵုၼ် သၢၼ်းဝိတ်ႉ ပွတ်းၸၢတ်း
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
UTC−01:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Azores
UTC+00:00
 ပူႇၵီႇၼႃးၾႃးသူဝ်ႇ
 ၵမ်ႇပီးယႃး
 ၵႃႇၼႃႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: National Park (east coast)
 ၵီးၼီး
 ၵီးၼီး-ပိတ်ႈသၢဝ်ႇ
 ဢၢႆးသလႅၼ်ႇ
 ဢၢႆႇဝူဝ်ႇရီႇၶူတ်ႈ
 လၢႆႇပေးရီးယႃး
 မႃႇလီႇ
 မေႃႇရီႇတေးၼီးယႃး
 သဵင်ႉႁႄးလႄးၼႃႇ၊ ဢေႇသႅၼ်းသျိၼ်ႇ လႄႈ ထရီႇသၼ်ႇ တႃႇ ၶုၼ်းၺႃႇ
 သီႇၼီႇၵႃႇ
 သီႇဢႄႇရႃႇလီႇယူၼ်ႇ
 သူၼ်ႇတူဝ်ႇမေး လႄႈ ပရိၼ်ႇသီႇပေႇ
 ထူဝ်းၵူဝ်ႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Bailiwick of Guernsey
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ၵုၼ်မႅၼ်း
 ၵျႃႇသီႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Canary Islands
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
UTC+01:00
 ဢႃႇပႃးၼီးယႃး
 ဢႅၼ်ႇတူဝ်ႇရႃႇ
 ဢေႃးသထရီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ၶရူဝ်ႇဢေးသျႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (metropolitan)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ၵူဝ်ႇသူဝ်ႇဝူဝ်ႇ
 လိၵ်ႈတိၼ်ႇသတၢႆႇ
 လၢၵ်ႈၸိမ်ႇပၢၵ်ႈ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 မူဝ်ႇၼႃႉၶူဝ်ႇ
 မွၼ်ႇတေႇၼေးၵရူဝ်ႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (European)
 မႄႇၶေႇတူဝ်းၼီးယႃးႁွင်ႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ပူဝ်ႇလႅၼ်ႇ
 သၼ်းမႃႇရီႇၼေႃႇ
 သႃးပီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 သလူဝ်ႇဝေးၼီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
 သုၺ်ႇတိၼ်ႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
  ဝႃႇတီႇၵၼ်ႇ
UTC+02:00
 ပွတ်ႉသဝႃႇၼႃႇ
 ပူႇရုၼ်းတီႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
 သႂႃႇၸီႇလႅၼ်ႇ
 လႄႇသူဝ်းတူဝ်ႇ
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း
ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း
သႃႇသၼႃႇ
ဢိတ်ႇသလၢမ်ႇ
ၵူၼ်းၶိူဝ်းငဝ်ႈမိူင်းLibyan
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း
• 2018 estimate
6,871,287[4] (108th)
• 2006 census
5,670,688
• Density
3.74/km2 (9.7/sq mi) (218th)
GDP (PPP)2019 estimate
• ႁူမ်ႈလေႃး
$79.595 billion[5]
• Per capita
$12,100[5]
GDP (nominal)2019 estimate
• ႁူမ်ႈလေႃး
$51.330 billion[5] (98)
• Per capita
$7,803[5]
HDI (2018)Increase 0.708[6]
high
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းUTC+2 (EET)
ပိူင်ႁေႃႈလူတ်ႉမိုဝ်းၶႂႃ
ၶူတ်ႉႁွင်ႉၽူၼ်း+218
ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ TLD.ly
ليبيا.
  1. Morocco Re-Introduces Clock Changes for Ramadan 2019. Timeanddate.com (April 19, 2019).
  2. Time Zone in Casablanca, Morocco. Timeanddate.com.
  3. Time Zone in El Aaiún, Western Sahara. Timeanddate.com.
  4. United Nations. World Population Prospects 2019.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 IMF Database. IMF. Archived from the original on 2020-06-13။ Retrieved on 2020-06-13
  6. Human Development Report 2019 (PDF). United Nations Development Programme (10 December 2019). Archived from the original on 30 April 2020။ Retrieved on 10 December 2019
  7. The World Factbook Africa: Libya. CIA (18 May 2015). Archived from the original on 24 December 2016။ Retrieved on 28 May 2015
  8. Stephen၊ Chris။ "Chief of Libya's new UN-backed government arrives in Tripoli"၊ 30 March 2016။ Archived from the original on 31 March 2016။ 

 မႃႇလႃႇဝီႇ
 မူဝ်ႇၸမ်းပိၵ်ႈ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Kaliningrad
 ရဝၢၼ်းတႃႇ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
 သူႇတၼ်ႇၸၢၼ်း
 သူႇတၼ်ႇ
 ၸမ်းပီးယႃး
 ၸိမ်ႇပႃႇပူၺ်ႇ
UTC+03:00
 ဢႅပ်ႉၶေးၸီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ၶူဝ်ႇမူဝ်ႇရူတ်ႈ
 ၵျီႇပူးတီႇ
 ဢႄႇရီႇထရီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ၼႃႈလိၼ် ဢႅၼ်ႇတၢၵ်ႈတီးၵႃႈ လႄႈ ၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ ပွတ်းၸၢၼ်း: Scattered Islands[1]
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 မၢတ်ႈတႃႇၵၢတ်ႈသၵႃႇ
 မႃႇယူတ်ႈ
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most of European part)
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 သူဝ်ႇမႃးလီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:သဵၼ်ႈမၢႆ မိူင်း Somaliland
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Prince Edward Islands
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ထၼ်ႇၸၼ်းၼီးယႃး
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
 ယူႇၵၼ်ႇတႃႇ
 ယူႇၶရဵၼ်း: occupied territories
ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
UTC+03:30 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
UTC+04:00
UTC+04:30 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
UTC+05:00
UTC+05:30
UTC+05:45 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
UTC+06:00
UTC+06:30
UTC+07:00
UTC+08:00
UTC+08:45 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Eucla
UTC+09:00
UTC+09:30 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Northern Territory ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: South Australia, Yancowinna County[2]
UTC+10:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Australian Capital Territory, Jervis Bay Territory, New South Wales (most), Tasmania, Victoria
UTC+10:30 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Lord Howe Island (DST increase is 30 minutes)
UTC+11:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link
UTC+12:00 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link (most)
UTC+12:45 ထႅမ်းပလဵတ်ႉ:Flag+link: Chatham Islands
UTC+13:00
UTC+14:00  ၵိရိပတီႇ: Line Islands


မိူဝ်ႈပႆႇၶူင်သၢင်ႈလႆႈ ယၢမ်းမူင်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶဝ်ၼႆႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ လႆႈဢိင်ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်လႅတ်ႇၵႂႃႇသေ တႅပ်းတတ်းယဝ်ႉ။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ယၢမ်းမူင်းလႅတ်ႇၼၼ်ႉသေ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ဢွင်ႈတီႈမၼ်းသေ မီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။

ထိုင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ ၁၉ ၽိူဝ်ႇ ယၢမ်းမူင်းဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးၸိုင်[လူဝ်ႇလွင်ႈဢၢင်ႈဢိင်] ၵူႈဝဵင်းဝဵင်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းပိုၼ်ႉတီႈ mean solar time မႃးယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းလႅတ်ႇ ဢၼ်မီးတႄႉတႄႉမၼ်းၼႆႉ တင်း mean solar time သေ ပိူင်ႈၵၼ် မွၵ်ႈ ၁၅ မိတ်ႉၼိတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ (ၼႄဝႆႉတီႈ (လွင်ႈၽဵင်ႇမိူၼ် ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼၼ်ႉယူႇ။) လွင်ႈလႆႈပိူင်ႈၵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉ မၼ်းပၼ်ႁွပ်ႈလႅတ်ႈ ၼင်ႇမူၼ်းၶႆႇပဵတ်းလၢဝ်ႈလၢဝ်ႈ (Eccentricity) လႄႈ ယွၼ်ႉ မၼ်းပၼ်ႇၵိူင်း တီႈၼိူဝ်ၵၢၼ်း (Obliquity) မၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်း ၸိူဝ်းဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် Mean solar time ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈပဵၼ် ၶၢဝ်းၵၢင်ဝၼ်းၼႆ မီးၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်သေ လွင်ႈပိူင်ႈၵၼ် သွင်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ပေႃးဝႆႉ သုတ်းပီၵႂႃႇၼႆ ၶိုၼ်းၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈ သၢႆငၢႆ သုၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပဵၼ် လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းၵရိၼ်းၼိတ်ႉ (Greenwich Mean Time) (GMT) ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ဢွင်ႈလႅပ်ႈႁဵၼ်းၾႃႉလၢဝ် ၸၢဝ်းၸဝ်ႈ (ၵရိၼ်းၼိတ်ႉ) သေ လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1675 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇပၼ်လႆႈ တၢင်းၸွႆႈထႅမ်ႈ တႃႇ ႁိူင်းသၢင်ႈၽေႃး ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ပၢင်ႇလၢႆႇ ႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈလႆႈ လွင်ႇၵျီႇၵျူႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈဝဵင်းတီႈၼႂ်း ဢိင်ႇၵလၢၼ်ႇ ၵူႈတီႈတီႈ ဢၼ်မီးၶၢဝ်းယၢမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ သၢႆဢၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းပၼ်မႃးလႆႈ လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇဢိင်ဢၢင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

Plaque commemorating the Railway General Time Convention of 1883 in North America

ၽိူဝ်ႇ လွင်ႈၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇရူတ်ႉလဵၼ်း လႄႈ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇသၢႆလူမ်း ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃး ဢၼ်ပဵၼ် ယၢမ်းပိုၼ်ႉတီႈ (Local solar time) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈဢမ်ႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၼႃႈလိၼ်သေၵေႃႈ လွင်ႇၵျီႇၵျူႉ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလႅင်ႈလိၼ်သေ ၼႂ်းၵႄႈဢွင်ႈတီႈပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းမူင်းၼႆႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ တီႈ လွင်ႇၵျီႇၵျူႉတီႇၵရီႇၼိုင်ႈဢၼ်ၼႆႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ သီႇမိတ်ႉၼိတ်ႉယဝ်ႉ။ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း ပရိတ်ႉသ်တူဝ်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉ ၽၢႆႇတူၵ်း ၵရိၼ်းၼိတ်ႉ (ပွတ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလၼ်ႇတၼ်ႇ) မွၵ်ႈ ၂.၅ တီႇၵရီႇၼၼ်ႉလႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းတဵင်ႈဝၼ်း တီႈ ဝဵင်းပရိတ်ႉသ်တူဝ်ႇ (Solar noon) ၼႆႉ မၼ်းပေႃးပူၼ်ႉၵႂႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းတဵင်ႈဝၼ်းတီႈလၼ်ႇတၼ်ႇ တႃႇ ၁၀ မိတ်ႉၼိတ်ႉပၢႆယဝ်ႉ။ [3] လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆ့ ယိုင်ႈႁိုင်ႈယိုင်ႈပိူင်ႈၵၼ်မႃးၼမ်ယဝ်ႉ။

ဢၼ်ပဵၼ် လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈ ပီ 1847 တီႇသႅမ်ႇပႃႇ 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ ၶမ်ႇပၼီႇရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်မီးတီႈ ၵရဵတ်ႉပရိတ်ႉတဵင်ႇ ဢဝ် GMT သႂ်ႇတီႈၼႂ်ႈ ၶရူဝ်ႇၼူဝ်ႇမီႇတႃႇ ဢၼ်တေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇငၢႆႈၼၼ်ႉသေၵေႃႈ မၵ်းမၼ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵႃႈၶမ်ႇပၼီႇ ႁူင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶမ်ႇပၼီႇဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ် Great Western Railway (GWR) သေ ပဵၼ် မိူဝ်ႈ 1840 ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဢၼ်ၼၼ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးႁိုင်ပေႃးၼၢၼ်း ၵူၼ်းႁူႉၼမ်မႃးဝႃႈ Railway Time ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ မွၵ်ႈ 1852 ဢေႃးၵၢတ်ႉ 23 ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ ဢွင်ႈတူၺ်းလၢဝ်ၾႃႉ ၸၢဝ်းၸဝ်ႈ (ၵရိၼ်းၼိတ်ႉ) လႆႈပိုၼ်ပွႆႇပၼ် သၢႆၶၢဝ်းယမၢ်း (time signals) သၢႆလူမ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းမူင်း ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်မီးတီႈ ၵရဵတ်ႉပရိတ်ႉတဵင်ႇ မွၵ်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၉၈% ၼႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇထိုင် 1855 ၼႆႉ တိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉ GMT မႃးယဝ်ႉ။ တေႃႇပႆႇထိုင် 1880 ဢေႃးၵၢတ်ႉ 2 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇလႆႈမၵ်းမၼ်ႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ႁင်းပရိတ်ႉတဵင်ႇ။ ၶၢဝ်းယမၢ်းၼၼ်ႉ တီႈယၢမ်းမူင်းပရိတ်ႉတဵင်ႇၼၼ်ႉ မီး မိုဝ်းမိတ်ႉၼိတ်ႉသွင်ဢၼ်သေ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ် တႃႇ GMT ယဝ်ႉ။[4]

ၽွင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉၵမ်ႉၽႃႇၼႆႉ ၽၢႆႇလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈမႃးၸိုင် တီႈဢၼ်ၶဵင်ႇၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇ လွင်ႈမၵ်းမၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ပွင်ၸႂ်ငၢႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၼႃႈလိၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ပတ်ႉပိုၼ်ႉၵမ်ႇၽႃႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၶေႃႈပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

UTC offsets ပတ်ႉပိုၼ်ႉၵမ်ႇၽႃႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ထိင်းဝႆႉပၼ် လႅင်းသၢႆလႅတ်ႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ပိူင်ၶွမ်ပိဝ်ႇတႃႇလႄႈ ပိူင်ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

မၢႆႉၶရူဝ်ႇသွပ်ႉၾ် ဝိၼ်းတူဝ်း

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်း ၽရူဝ်ႇၶႅမ်းမိင်း

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

တႃႇသိုပ်ႇတူၺ်းထႅင်ႈ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
The control panel of the Time Zone Clock in front of Coventry Transport Museum.
  1. 1.0 1.1 Décret nº 2017-292 du 6 mars 2017 relatif au temps légal français (in fr). Légifrance (March 8, 2017).
  2. Standard Time Act 1987 No 149. New South Wales Government.
  3. Latitude and Longitude of World Cities http://www.infoplease.com/ipa/A0001769.html
  4. Bristol Time. Wwp.greenwichmeantime.com. Archived from the original on 2006-06-28။ Retrieved on 2011-12-05


ႁဵၼ်းၵွင်ႉၽၢႆႇၼွၵ်ႈ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]


မီးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈ : <ref> tags exist for a group named "မၢႆတွင်း", but no corresponding <references group="မၢႆတွင်း"/> tag was found