ၶိၼ်ႇဢူး၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူး
ဝဵင်း
ဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူး ဢွင်ႈတီႈဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူး
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 22°46′08″N 95°37′18″E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈတိူင်း	ၸႄႈၵႅင်း
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈသူၺ်ႇပူဝ်ႇ
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူး
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	MST (UTC+6.30)

ဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူး (မၢၼ်ႈ: ခင်ဦးမြို့ ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Khin-U ; သဵင်ဢွၵ်ႇ [kʰì ú]) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵၵ်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူး ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈသူၺ်ႇပူဝ်ႇ၊ ၸႄႈတိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇၼၼ်ႉသေ ပဵၼ် ဝဵင်းတႃႈရူတ်ႉလဵၼ်း ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် တၢင်းရူတ်ႉလဵၼ်း ၸႄႈၵႅင်း-ၸႄႈၼႃး ဢၼ်မီး ၽၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းသူၺ်ႇပူဝ်ႇ ယၢၼ် 14 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် သိမ်းဢဝ် မိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်ႈၼိူဝ်ယဝ်ႉ မိူဝ်ႈႁိမ်းႁွမ်း ပီ 1891 ၼၼ်ႉ ဢဝ် ဝၢၼ်ႈၶျွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်ႇတႃႇ၊ ဝၢၼ်ႈၺွင်ႇၸိၼ်ႇ ၼႃႈလိၼ်သၢမ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ် ၸႄႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈၶျွၵ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် ဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူးယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸႄႈဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူးၼႆယဝ်ႉ။

ဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူးၼႆႉ တင်း ဝဵင်းယေႇဢူး ဢၼ်မီးတီႈၽင်ႇၽၢႆႇပုၼ်ႉၼမ်ႉမူးၼၼ်ႉ ၵႆယၢၼ်ၵၼ် 12 လၵ်းသေ မီးသဵၼ်ႈတၢင်းယၢင်ရူတ်ႉၵႃး ႁွတ်ႈထိုင်ယဝ်ႉ။ ပေႃးတေၵႂႃႇၸူး ဝဵင်းသူၺ်ႇပူဝ်ႇၼႆၵေႃႈ တႆၼိူဝ် ပႅၵ်ႈတၢင်းႁွင်ႈမူးၼၼ်ႉသေၵေႃႈ ဢဝ်တင်းရူတ်ႉၵႃးသေ ၵႂႃႇမႃးလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ ပေႃးၵႂႃႇၽၢႆႇဢွၵ်ႇ မွၵ်ႈ 25 လၵ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁွတ်ႈၽႅဝ်ထိုင် ဝၢၼ်ႈၵပႂႅတ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈ ၽင်ႇၼမ်ႉၵဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူးၼႆႉ မီးဝႆႉ လုမ်းၶုၼ်ၽွင်းဝဵင်း၊ ႁွင်ႈပလိၵ်ႈ၊ သၢႆလူမ်း လႄႈ တိူၵ်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈ၊ ၵၢတ်ႇ လႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လင်ႁိူၼ်းၵူၼ်း မီးယူႇ မွၵ်ႈ 500 ပၢႆယဝ်ႉ။ တီႈႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူးၼၼ်ႉ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶဝ်ႈ ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်လႄႈ တီးၼိူဝ်ဝဵင်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉၶူၵ်ႉၸၢၵ်ႈၶဝ်ႈယဝ်ႉ။

ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ငၶျိတ်ႉၺူဝ်ႇၵိၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၶၢမ်ႇသႅတ်ႉၸႃႇ တီႈဢလွင်းၽယႃးသေ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼၼ်ႉလႄႈ လႆႈလိုဝ်းလင် တီႈၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေတႃႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈၼႆ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼမ်ႉၶၢၼ်ၸႂ်လႄႈ ဢမ်ႇပေႃးၵိုၼ်းၵႃႈႁိုဝ်။

မီးဝႆႉ ၽၢႆႇၸၢၼ်းဝၢၼ်ႈဢိၼ်ႇၵျိၼ်း မွၵ်ႈသွင်လၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၸႃႇတိတီႈၵိူတ်ႈ ၸဝ်ႈသြႃႇဝေႇပူႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းၶိၼ်ႇဢူးၼႆႉ ၶူၵ်ႉၸၢၵ်ႈၶဝ်ႈဢၼ်ယႂ်ႇလူင် မီးဝႆႉမွၵ်ႈ (7) လုၵ်ႈၼၼ်ႉသေ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶူၵ်ႉၸၢၵ်ႈၶဝ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ဝႃႈ (ငႃးပူင်ႇၸႅတ်ႉ - ငါးပုံစက်) ဢၼ်ဝႃးၼၼ်ႉတႄႉ မီးဝႆႉတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။

ႁဵင်းၵွင်ႉၽၢႆႇၼွၵ်ႈ

• "Kin-u Map — Satellite Images of Kin-u" Maplandia