Jump to content

ၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး
ၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း
ၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း
ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ
ၽွတ်ႈႁႅၼ်းမႃးၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 2, 2021; 3 ပီ ပူၼ်ႉမႃး (2021-02-02)
မဵဝ်းၸုမ်းၶွင်ႇၸီႇ
ၽူႈမီးၸၼ်ႉတီႈထၢၼ်ၽွင်းၸွမ်ပွင်သိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ။
ၸူဝ်းဝိၼ်း၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ
State Administration Council
ၽူႈဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ
ၵေႃႇမတီႇတၢင်တူဝ် လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်
မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ပွင်ႈလိၵ်ႈဢၼ်ၼႆႉၼႆႉ
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ လႄႈ ပၢႆးမိူင်း
မိူင်းမၢၼ်ႈ
ပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈယဝ်ႉ။

ၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း (ၼၵၸ) (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: State Administration Council (SAC) ; ၵႂၢမ်းၼႂ်းၽၢႆႇ: ၶွင်ႇၸီႇ/လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိမ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ[မၢႆတွင်း 1] ) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ လုမ်းၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း သေ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းမိူဝ်ႈ ပီ 2021၊ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ (2) ဝၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ တွၼ်ႈ 419၊ ၵၼ် (11) တီႈ မၢႆမီႈလၵ်းမိူင်း ၼၼ်ႉသေ လႆႈၽွတ်ႈႁႅၼ်း ၶွင်ႇၸီႇၼႆႉၼႆ ဢဝ်တင်း ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ 6/2021 သေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃးယဝ်ႉ။[6]တီႈၸုမ်းၼၼ်ႉ ၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇ ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ၵေႃႉႁဵတ်းပဵၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈသေ ႁၢပ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွင်းယဝ်ႉ။[7]

ၶွင်ႇၸီႇဢၼ်ၼႆႉၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇၽွတ်ႈႁႅၼ်း မိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 2 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်တင်း ၽၢႆႇၵူၼ်းသိုၵ်း (8) ၵေႃႉ၊ ၽၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း (3) ႁူမ်ႈ (11) ၵေႃႉသေ လႆႈတႄႇၽွတ်ႈႁႅၼ်းမႃးယဝ်ႉ။[6] ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ လႆႈၶိုၼ်းမႄႇၶႂၢၵ်ႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းၶွင်ႇၸီႇၼႆႉထႅင်ႈသေ မိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 4 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၽၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၶဝ်ႈပႃးမႃးထႅင်ႈ ႁႃႈၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉၼႆႉ ၽၢႆႇသိုၵ်း (8) ၵေႃႉ၊ ၽၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း (8) ၵေႃႉသေ ႁူမ်ႈ မီးယူႇ (16) ၵေႃႉယဝ်ႉ။[8]

ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
မၢႆ ၸိုဝ်ႈ တႃႈၶုၼ် ၸုမ်း
1 ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ တပ်ႉမတေႃႇ
2 ၵႅမ်ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း ၸူဝ်းဝိၼ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ
3 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် မျႃႉထုၼ်းဢူး ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း
4 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် တိၼ်ႇဢွင်ႇၸၢၼ်း
5 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် မွင်ႇမွင်ႇၵျေႃႇ
6 ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင် မူဝ်းမျိၼ်ႉထုၼ်း
7 ၽတူဝ်ႇမၢၼ်းၺဵင်းမွင်ႇ ပႃႇတီႇၵူၼ်းမိူင်းယၢင်း
8 ဢူးတဵင်းၺုၼ်ႉ ပႃႇတီႇမႂ်ႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ
9 ဢူးၶိၼ်ႇမွင်ႇသူၺ်ႇ ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ
10 တေႃႇဢေးၼုၸဵင်ႇ ပႃႇတီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ
11 Jeng Phang ၼေႃႇတွင်ႇ
12 ဢူးမွင်းႁႃႇ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵဝ်ႇ ယေးငိုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးမျၢၼ်ႇမႃႇ
13 လုင်းၸၢႆးလူင်းသႅင် ပျီႇထွင်ႇၸုၵျၢၼ်ႉၶႅင်ႇယေးၼိၼ်ႉ ၽုၼ်ႉၽျူဝ်းယေးပႃႇတီႇ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးမိူင်းတႆး
14 ၸေႃးတႅၼ်ႇၼီႇယႄႇ ပႃႇတီႇတီႇမူဝ်ႇၵရႅၵ်ႉၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် (ယၢမ်းလဵဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈၶဝ်ႈပႃႇတီႇ)
15 ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ဢွင်ႇလိၼ်းတူၺ်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း တပ်ႉမတေႃႇ
16 ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယႄးဝိၼ်းဢူး ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း

လွင်ႈပႃႇတီႇၶဝ် ႁပ်ႉၶၢမ်ႇလႄႈ ထဵင်ၶိုၼ်း

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၶွင်ႇၸီႇ ဢၼ်ၽွတ်ႈႁႅၼ်းဢၼ်မႂ်ႇၼႆႉ ၶဝ်လႆႈတုၵ်းယွၼ်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈပႃးတီႈၼႂ်း ၶွင်ႇၸီႇၼႆႉၼႆယဝ်ႉ။ ပႃႇတီႇ ၸိူဝ်းႁၢပ်ႉၶၢမ်ႇၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁၢပ်ႉၶၢမ်ႇၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။[9] ပႃႇတီႇၸိူဝ်းႁပ်ႉၶၢမ်ႇ လွင်ႈၵၢႆႇၵၢမ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ် ၵျၢၼ်ႉၶႅင်ႇယေးၼိၼ်ႉ ၽျုၼ်ႉၽျူဝ်းယေးပႃႇတီႇ၊ ပႃႇတီႇ ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ပႃႇတီႇၵူၼ်းမိူင်းယၢင်း၊ ပႃႇတီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈရၶႅင်ႇ လႄႈ ပႃႇတီႇမွၼ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။[10] ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပႃႇတီႇၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးတီႈ ပွတ်းၼိူဝ်ၶွင်ႇၸီႇသေတႃႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်တႃႈၶုၼ်ပွတ်းၼိူဝ် တီႈၸႄႈတိူင်းၸႄႈမိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တႃၶုၼ်ၽၢႆႇၽွင်းငမ်း၊ ၽၢႆႇထၢၼ်ၽွင်းလူင် ဢၼ်ၶွင်ႇၸီႇ ယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈပၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈႁပ်ႉၶၢမ်ႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် ပႃႇတီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶျၢင်းဢသျူဝ်ႇၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇၶွင်ႇၸီႇၶဝ် ၵၢႆႇၵၢမ်းမႃးသေတႃႉ ၽၢႆႇပႃႇတီႇ လႆႈထဵင်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။[11] လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး(SNLD) လႄႈ ပႃႇတီႇလူႉပွင်ႇတိတ်ႉတီႇမူဝ်ႇၶရႅၵ်ႉတိတ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈထဵင် လွင်ႈၵၢႆႇၵၢမ်း တႃႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၶွင်ႇၸီႇယဝ်ႉ။[9]

တႅၼ်းတၢင်တီႈ တႃႈၶုၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တီႈၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်လုမ်းတတ်းသိၼ်၊ ထၢၼ်ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၶွင်ႇၸီႇၼေႇပျီႇတေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈထုၵ်ႇၵိုတ်းလိုဝ်ႈတႃႈၶုၼ်တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။[12][13][14] ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽွင်းလူင်[15][16][17]၊ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ဝဵင်း[18]၊ တႃႈၶုၼ်ပွတ်းၼိူဝ် တီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းယေးငိုၼ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ[19][20]၊ ၸုမ်းၽွင်းတႃႈၶုၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်,[21]၊ ၽူႈတတ်းသိၼ်[22][23] လႄႈ ၽူႈတတ်းသိၼ်တီႈ ၸွမ်လုမ်းတတ်းသိၼ်း [24][25]ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတႅၼ်းတီႈယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ် လုမ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်ႈမၢႆမီႈလၵ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၶိုၼ်းတႄႇၽွတ်ႈႁႅၼ်းဢၼ်မႂ်ႇ မိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 8 ဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။[26]

ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 11 ဝၼ်း ၼၵၸ ၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈပၼ် တႃႈၶိုၼ်ႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၶွင်ႇၸီႇၽၢႆႇၽွင်းငမ်း ၸႄႈမိူင်းၸႄႈတိူင်း လႄႈ တႃႈၶုၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်[27][28]၊ ၸိူဝ်းပဵၼ်တီႈ ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃႈၼၼ်ႉ ဢဝ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉၽၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းလွင်ႈယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈမႃးယဝ်ႉ။[29]

လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ လႄႈ လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်း

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 9 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢဝ် ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇမၢႆမီႈသၢႆႇပႃႇ ဢၼ်မီးၼႃႈလိၵ်ႈ 36/37 ၼႃႈၼၼ်ႉ သူင်ႇထိုင်ၸူး ၽူႈပၼ်ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ လႄႈ ၾူင်းသေၵေႃႈ ယွၼ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင်ယူႇယဝ်ႉ။[30] တီႈပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇၼၼ်ႉ ၽူႈပၼ်ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉၶဝ်ၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇ "တတ်းႁႄႉမွတ်ႇပႅတ်ႈ လွင်ႈဢၼ်တေႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈၸင်းၵၼ်၊ ၶေႃႈၵႂၢမ်း/လိၵ်ႈ/ၶႅပ်းႁၢင်ႈ/ငဝ်းတူင်ႉ လႄႈ သဵင်/တူဝ်မၢႆ ၸိူဝ်းဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႄႈ လွင်ႈၼိမ်သဝ်းၵတ်းယဵၼ် လႆႈလူႉလဵဝ်" ၼႆသေ ယဝ်ႉၵေႃႈၶဝ်ႈပႃးဢၼ်ဝႃႈ တေလႆႈသိမ်းဝႆႉပၼ် ၶေႃႈမုၼ်း ၽူႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶဝ် တီႈဢေႇသုတ်း တႃႇသၢမ်ပီသေ တေလႆႈသိမ်းဝႆႉတီႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ၸိသင်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။[31][30] ၸုမ်းၽၢႆႇၵူၼ်းမိူင်း (150) ၸုမ်းပၢႆ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် မွၵ်ႇလၢတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇမၢႆမီႈသၢႆႇပႃႇၼႆႉ မၼ်းမီးလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် သုၼ်ႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်၊ မီးလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း လႄႈ လွင်ႈၵႅတ်ႇၵင်ႈၶေႃႈမုၼ်း၊ မီးလွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် ပိုၼ်ႉထၢၼ်လၵ်းၸဵင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇသေဢမ်ႇၵႃး လႆႈဢဝ် သုၼ်ႇတတ်းႁႄႉ ဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ လွင်ႈမၵ်းၶၢၼ်း ၽူႈပၼ်ၵၢၼ်ၸွႆႈသၢင်ႈ ဢိၼ်ႇထႃႇၼႅတ်ႉ၊ လႆႈဢဝ် သုၼ်ႇပၼ်တႃႇႁႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လတ်းဢဝ်ၶေႃႈမုၼ်းၼႂ်းၵႄႈမၼ်းၼႆယဝ်ႉ။[30]

ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 10 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶေႃႈၸိသင်ႇၶွင်ႇၸီႇၼႆသေ ပွတ်းၶမ်းမႃး လႆႈတိၺွပ်းၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း လႄႈ ၽူႈမီးၸၼ်ႉတီႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။ရည်ရွယ်ချက်အနေဖြင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကို အသက်မဲ့စေရန်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်၏ ။[32] ၼႂ်းၵႃႈပွတ်းၽၢႆႇၼိူဝ် ဢၼ်ထုၵ်ႇတိၺွပ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး ၸွမ်ၽွင်းလူင် တၼိၼ်းတႃႇရီႇ၊ တႆး၊ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ ယၢင်း၊ ရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽူႈမီးၸၼ်ႉတီႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၸၼ်ႉ ၸႄႈဝဵင်း၊ ၸႄႈတွၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇတိၺွပ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆယဝ်ႉ။[32]

ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 11 ဝၼ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတီႈ ၶွင်ႇၸီႇ လႆႈပွႆႇပၼ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ 23,314 ၵေႃႉသေ[33] ၶဝ်ႈပႃးၵူၼ်းၸိူဝ်းပၼ်ႁႅင်း ဢၼ်ဢဝ်တၢႆ ဢူးၵူဝ်ႇၼီႇ ၽူႈပၼ်တၢင်းၶႆႈၸႂ် မၢႆမီႈပၵ်းပိူင် တီႈ ဢႅၼ်ႇဢႄႇလ်တီႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။[34] ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်း တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်းလွတ်ႈ (AAPP) မွၵ်ႇလၢတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼႄ လွင်ႈၶဝ်လႆႈမႆႈၸႂ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈ လွင်ႈဢၼ် ပွႆႇၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈဢွၵ်ႇၵမ်းၼႆႉၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် လွင်ႈဝႆႉတီႈပဝ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ၼႆယဝ်ႉ။[35] ဝၢႆးသေပွႆႇပၼ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉသေ တီႈၼႂ်းမိူင်းပတ်ႉပိုၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထူပ်းလွင်ႈဢၼ် လႄႇႁႃဢဝ်ၽႆးၸုတ်ႇသေ ထိုင်ပွတ်းၶမ်ႈမႃး လႆႈမီးလွင်ႈတင်းမႆႈၸႂ်မႃးယဝ်ႉ။[36]

ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 14 ၼၼ်ႉ ၼၵၸ ၼႆႉ လႆႈမႄး မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ၵမ်ႈၽွင်ႈသေ လႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢမ်ႇပႃးဝရၢၼ်းတိၺွပ်းသေ ႁႂ်ႈမီးသုၼ်ႇတိၺွပ်း၊ သွၵ်ႈႁႃလႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ် လွင်ႈမၵ်းၶၢၼ်းၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉ တႃႇ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ။[36] မၢႆမီႈပၵ်းပိူင် သဵၼ်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ လႆႈယႃႉသိမ်းပႅတ်ႈမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၶိုၼ်းသႂ်ႇၸႂ်သေ ၸႂ်ႉၶိုၼ်းမႃးယဝ်ႉ။[36]

ၸိူဝ်းပဵၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၶဝ်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်း "ၶွင်ႇၸီႇသိုၵ်းသိမ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ" (ႁိုဝ်) "လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းသိမ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ" ၼႆယဝ်ႉ။ ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼၼ်ႉသေ တွၼ်ႈတႃႇ ယႃႇႁႂ်ႈၸႂ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းသိမ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၶဝ်လႆႈ သူင်ႇလိၵ်ႈထိုင်ၸူး ၶွင်ႇၸီႇတူင်ႇဝူင်းလိၵ်ႈ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ မိူဝ်ႈၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 11 ဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၸွမ်ပွင်သိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈတီႈ ပၢင်ၵုမ် ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်ႈ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 22 ဝၼ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးၸႂ်ႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼင်ႇၼၼ် တေဢဝ်လိူင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။[37][38]


တၢင်းႁၼ်ထိုင်လႄႈ လွင်ႈတုမ်ႉတွပ်ႇ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတီႈၼႂ်းၸုမ်းၼၼ်ႉ တၢင်းၼမ် မီးဝႆႉ ပႅတ်ႇၵေႃႉသေ သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ် ဢူးၶိၼ်ႇမွင်ႇသူၺ်ႇ လႄႈ ဢူးတဵင်းၺုၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၵဝ်ႇ ဢမျူဝ်းတႃးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇဢၽွႆႉၶျူၵ်ႉသေ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းတႄႇတင်ႈ ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (NDF)ယဝ်ႉ။ ဢူးၶိၼ်ႇမွင်ႇသူၺ်ႇ ၼႆႉ ပဵၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ သေ ဢူးတဵင်းၺုၼ်ႉၸမ်ႉ ယွၼ်ႉမီးပၼ်ႁႃငိုၼ်းတွင်း တီႈၼႂ်ႈ ပႃႇတီႇၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်း တီႇမူဝ်ႇၶရေႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လႄႈ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇသေ လႆႈၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇၼင်ႇ သုၼ်ႇတူဝ်လဵဝ်သေၵေႃႈ ဝၢႆးလင်မႃး တႄႇတင်ႈ ပႃႇတီႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယဝ်ႉ လႆႈႁဵတ်းဢူၺ်းလီၵၼ်တင်း ၵျၢၼ်ႉၶႅင်ႇၽုၼ်ႉၽျူဝ်းယေးပႃႇတီႇယဝ်ႉ။[39] ပႃႇတီႇၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢမျူဝ်းတႃးတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇဢၽွႆႉၶျူၵ်ႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ၵႆႉထူပ်းၵၼ်တင်း တပ်ႉမတေႃႇယဝ်ႉ။[40]

ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ ပတူဝ်ႇမၢၼ်းၺဵင်းမွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉသေ လုၵ်ႉတီႈၸုမ်းၶေႇဢႅၼ်ႇယူႇ လႆႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶေႃႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈသေ မွၵ်ႇလၢတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵပ်းၵၢႆႇၵၼ်တင်း ၸုမ်းၶေႇဢႅၼ်ႇယူႇ ဝႃႈၼႆသေ ၶဝ်ယိူင်းဢၢၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းသေ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ။[11][41] ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီမှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) ဦးစောဒန်နီရယ်သည်လည်း ၎င်း၏ဆန္ဒအလျှောက် နိုင်ငံတော်ကောင်စီတွင်ပါဝင်ခဲ့သောကြောင့် မိခင်ပါတီက ၎င်းကိုထုတ်ပယ်ကြောင်း သတင်းကြေညာချက်တစ်ခုကို ဖေဖော်ဝါရီ ၄ တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။[42]

ထုၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ် ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁုၵ်းႁၢႆႉ

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]

မိူဝ်ႈပီ 2021 ၊ မၢတ်ႉၶျ် 1 ၼၼ်ႉ ၵေႃႇမတီႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဢၼ်ဢဝ် တႅၼ်းၽွင်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတၢင်ႇသေ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၵေႃႇမတီႇတၢင်တူဝ် လုမ်းတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (CRPH) လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃးဝႃႈ ၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်း ၵေႃႇၵၢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ ၼႆႉယဝ်ႉ။[43]

မၢႆတွင်း

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
  1. ↑ ၸိုဝ်းပဵၼ် သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁင်ႇၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၸႂ်ႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်း "ၶွင်ႇၸီႇသိုၵ်းသိမ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ" ၼႆယဝ်ႉ။[1][2][3][4][5]

ၽိုၼ်ဢိင်

[မႄးထတ်း | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ]
  1. ↑ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီနဲ့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုများ အပစ်ရပ်အဖွဲ့တွေ ရပ်ဆိုင်း
  2. ↑ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက လူ ၅၀၀ နီးပါး ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ထား
  3. ↑ အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရလို့သုံးရင် မီဒီယာ ထုတ်ဝေခွင့်ပိတ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြော
  4. ↑ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီတွင် ပါသည့် အရပ်သားများ အမြန်နုတ်ထွက်ရန် ၈၈ ငြိမ်း/ပွင့် သတိပေး
  5. ↑ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကိုအလိုမရှိကြောင်း လားရှိုးမှာ လူအင်အားသောင်းချီ ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ်ဆန္ဒပြ
  6. ↑ 6.0 6.1 "Myanmar military announces new State Administrative Council" (in English)၊ Myanmar Times၊ 2 February 2021။ 
  7. ↑ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး အမိန့်အမှတ်(၉/၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် (2 February 2021).
  8. ↑ "နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင် ငါးဦးကို တိုးချဲ့ခန့်အပ်၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးသုံးဦး ထပ်မံတာဝန်ပေး"၊ 7 Days News၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - 2021-02-23။။ Archived from the original on 2021-02-14။ 
  9. ↑ 9.0 9.1 "SNLD, DPNS reject offer to participate in new government"၊ Elevenmyanmar news၊ 6 February 2021။ 
  10. ↑ "အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှာ ပါဝင်ဖို့ စစ်အစိုးရကမ်းလှမ်းချက် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ လက်ခံ"၊ RFA၊ ၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  11. ↑ 11.0 11.1 "အာဏာသိမ်း အစိုးရ၏ ကမ်းလှမ်းမှုကို ငြင်းဆန်လိုက်သည့် အရှိုချင်းအမျိုးသားပါတီ"၊ ဧရာဝတီသတင်းဌာန၊ ၅ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  12. ↑ Duty Termination From Justices Of Supreme Court Of The Union (in en-US).
  13. ↑ Duty Termination From Deputy Ministers (in en-US).
  14. ↑ Republic Of The Union Of Myanmar Office Of Commander-in-Chief Of Defence Services (in en-US).
  15. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Union Minister (in en-US).
  16. ↑ Appointment Of Union Minister (in en-US).
  17. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Union Minister (in en-US).
  18. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Mayor (in en-US).
  19. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Deputy Governors Of Central Bank Of Myanmar (in en-US).
  20. ↑ Appointment Of Central Bank Of Myanmar Members (in en-US).
  21. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Union Civil Service Board Members (in en-US).
  22. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Chief Justices Of Region High Courts (in en-US).
  23. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Judges Of Region/State High Court (in en-US).
  24. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Supreme Court Justices (in en-US).
  25. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Justices For Supreme Court Of The Union (in en-US).
  26. ↑ Appointment And Assignment Of Chairman And Members Of Constitutional Tribunal Of The Union (in en-US).
  27. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Region Administration Council Chairmen (in en-US).
  28. ↑ Appointment And Duty Assignment Of Region/State Administration Council Members (in en-US).
  29. ↑ Appointment Of The Self-administered Division/zones Administration Committee Members (in en-US).
  30. ↑ 30.0 30.1 30.2 "Myanmar junta cyber bill would violate rights, critics say"၊ Reuters။ 
  31. ↑ Reed, John (2021-02-10). Myanmar junta pushes punitive cyber security bill.
  32. ↑ 32.0 32.1 Military casts a wide net with a series of late-night raids (in en).
  33. ↑ Remitting Prison Sentences (in en-US).
  34. ↑ MYANMAR PROTESTS LIVE: Hundreds of thousands continue to defy ban on gatherings, threats of 'action' (in en-US) (2021-02-08).
  35. ↑ Carly Walsh and Brett McKeehan. Myanmar military releases more than 23,000 prisoners.
  36. ↑ 36.0 36.1 36.2 Myanmar enacts new privacy laws as public unrest escalates (2021-02-14). Archived from the original on 2021-02-15။ Retrieved on 2021-02-24။
  37. ↑ အာဏာသိမ်းစစ်အစိုးရလို့ ဆက်သုံးရင် ထုတ်ဝေခွင့်ပိတ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီခြိမ်းခြောက်
  38. ↑ အာဏာသိမ်းအစိုးရ ဟု သုံးနှုန်းရေးသားခြင်းမပြုရန် သတင်းမီဒီယာများကို သတိပေး
  39. ↑ "မန်းငြိမ်းမောင်၊ ဦးသိန်းညွန့်နဲ့ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ကို တပ်မတော်နေရာပေး"၊ RFA၊ ၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  40. ↑ "နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဖွဲ့စည်း"၊ VOA news၊ ၂ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  41. ↑ "ပဒိုမန်းငြိမ်းမောင်နှင့် ပတ်သက်မှုမရှိတော့ဟု KNU ထုတ်ပြန်"၊ 7 Days News။ ၶိုၼ်းမႄးၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယဝ်ႉမိူဝ်ႈ - 2021-08-09။။ Archived from the original on 2021-02-14။ 
  42. ↑ "နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဝင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသော ပါတီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၁) ကို KySDP ပါတီဝင်အဖြစ်မှထုတ်ပယ်"၊ Myanmar Times၊ ၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁။ 
  43. ↑ Archive copy. Archived from the original on 2021-04-09။ Retrieved on 2021-04-04။
ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်
ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း
ၸႄႈမိူင်း/ၸႄႈတိူင်း
ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ
ဢဝ်ၶိုၼ်းမႃးတီႈ "https://shn.wikipedia.org/w/index.php?title=ၶွင်ႇၸီႇၸတ်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း&oldid=64896"