လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး
ၵၼ်ပွင်ႈလိၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈ ဝဵင်းဢၼ်မီးတီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတယႅတ်ႉ ယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ ဝဵင်းဢၼ်မီးဝႆႉတီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈပၶူၵ်ႉၵူႇ
ဝဵင်းၵမ်ႇမ။
ဝဵင်းၵၢမ်ႇမ (မၢၼ်ႈ: ကံမမြို့ ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Kamma) ၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ႁင်း ၸႄႈဝဵင်းၵၢမ်ႇမ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈတယႅတ်ႉ၊ ၸႄႈတိူင်းမၵူၺ်း၊ မိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မီးဝႆ့ တီႈၽင်ႇၽၢႆႇတူၵ်း ၼမ်ႉၵဵဝ် ဢၼ်မီး ၽၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းတယႅတ်ႉ ယၢၼ် 23 လၵ်းၼၼ်ယဝ်ႉ။ ဢေႇရိယႃႇတၢင်းၵႂၢင်ႈဝဵင်းၼႆႉ မီး 575 လွၵ်းလၵ်းသေ မိူဝ်ႈပီ 1953 ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈပႃး ဝၢၼ်ႈ 157 ဝၢၼ်ႈ၊ ဢိူင်ႇပူႇၵႄႇ 52 ဢိူင်ႇယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈၼိူဝ်ဝဵင်းၵၢမ်ႇမ ၸွမ်းလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း ပီ 2014 ၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ 5,202 ၵေႃႉ[1]ယဝ်ႉ။
ဝဵင်းၵၢမ်ႇမၼႆ့ ပဵၼ်ဝဵင်းၵႃႉၶၢႆ ဝဵင်းၵိုၼ်းဝဵင်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဝဵင်းၵၢမ်ႇမၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈမႂ်ယႃႈလူင် ပႃႇၵျီးၼီးယႃးသေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႅၼ်းယႃႈလူင်ယဝ်ႉ။ မႂ်ယႃႈသေဢမ်ႇၵႃး ၸိူဝ်းပဵၼ် ၽၵ်းမီႇ၊ မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ ၽႅၼ်ႇၶူဝ်း၊ မႆႉမွင်၊ သၢတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈဢွၵ်ႇယဝ်ႉ။ မႆႉသၵ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈ ၸႄႈဝဵင်းၵၢမ်ႇမသေ ဢၼ်လႆႈသူင်ႇဢွၵ်ႇၸူး မိူင်းၼွၵ်ႈၼႆႉ မီး 15 ပုၼ်ႈ 1 ပုၼ်ႈ တႃႇတင်းမိူင်းယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈၽင်ႇၽၢႆႇတူၵ်း ၼမ်ႉၵဵဝ်လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် လွင်ႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တူၼ်ႈမၢၵ်ႇၶိင်ႇၶၢဝ်း (မၢၵ်ႇၽိတ်ႉ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ၊ ငႃး၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ ထူဝ်ႇၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း၊ ၶဝ်ႈသၢၼ်) ၼႆ့ၵေႃႈ ပဵၼ် ၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ပိူင်လူင် တွၼ်ႈတႃႇ ဝဵင်းၵၢမ်ႇမယဝ်ႉ။ လွင်ႈၽတ်းမႆႉမွင်သဵၼ်ႈၵေႃႈ ႁဵတ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ပိူင်လူင်ယဝ်ႉ။ မႆႉမွင်သဵၼ်ႈဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈ ၸွမ်းၽင်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် ဢၼ်မီးၽၢႆႇဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၵၢမ်ႇမၼႆႉ ဢဝ်လွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉၵဵဝ်သေ ၶၢႆၸူး တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ တိူင်းဢေႇယႃႇဝတီႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
ယူင်ႉသၢင်ႈၸိူဝ်းလိုဝ်းလင် တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵၢမ်ႇမၼႆႉ ပဵၼ် ၽြႃးသူၺ်ႇမျိၼ်ႇမိ ဢၼ်မျူဝ်ႉၸႃးမေႇၶဝတီႇတင်ႈမႃး တီႈပွၵ်ႉမတေးဝ၊ ၽြႃးသူၺ်ႇမျိၼ်ႇတိၼ်ႇ ဢၼ်ၶုၼ်ဢလွင်းၸီႇတူႇ တႄႇမႃးတီႈ မျိၼ်ႇတိၼ်ႇၵူင်း၊ ၽြႃးၽယႃးတေႃႇ ဢၼ်မီးတီႈ ၵၢၼ်ႇဢူးၵူင်း၊ ၽြႃးၽွင်ႇတေႃႇဢူး ဢၼ်မီးတီႈ ၼၢတ်ႉမီးၵူင်း၊ ၽြႃးသူၺ်ႇမုၼေႃး ဢၼ်မီးတီႈ မုၼေႃးၵူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ၽြႃးၵျႅၵ်ႉထီးယွတ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ႁၢင်ႈမိူၼ် ၵျႅၵ်ႉထီးယူဝ်း ဢၼ်မီးတီႈၼိူဝ် လွႆသျိၼ်ႇမတွင်ႇ တီးဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉပတွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လိုဝ်းလင်ယဝ်ႉ။
- ↑ 1.0 1.1 (မေႇ 2015) ၽိုၼ်လိၵ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း, ၽိုၼ်လိၵ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း လႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ပီ 2014 သွႆ့-2. ၼေႇပျီႇတေႃႇ: ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း, 57.
- ↑ ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇမၢၼ်ႈ၊ သွႆႉ (1)
|
|---|
| | ၸႄႈမိူင်း | | |
|---|
| | ၸႄႈတိူင်း | |
|---|
| | ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ | |
|---|
| | တိူင်းၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ | |
|---|
| | ၼႃႈလိၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် | |
|---|
|
မျၢၼ်ႇမႃႇ
မၵူၺ်း
